در دنیای امروز در رابطه با شرکتها و واحدهای اقتصادی با مسائل مختلفی مواجه هستیم. از سویی خصوصیسازی و کوچک سازی دولتها و تشدید فعالیتهای تجاری در بخش خصوصی و از سوی دیگر تبدیل شرکتهای خانوادگی و سهامی خاص به شرکتهای بزرگ با شخصیت سهامی عام و حتی تبدیل شرکتها را شاهد هستیم. از طرف دیگر تشدید فعالیتهای شرکتهای کوچک و متوسط که ۸۵ درصد اقتصاد جهانی را در حال حاضر تشکیل میدهد شاهدیم. تشدید فعالیتهای بازارهای سرمایه، تجارت جهانی، افزایش تعداد ذینفعان شرکتها و لزوم حمایت از آنها و افزایش و ارتقای سرمایه گذاریهای مختلف در زمینههای مختلف را نیز میبینیم. همچنین شاهد پیشرفتهایی در علم مدیریت بوده و این که لازم است بهرهوری، سودآوری، کارایی و اثربخشی در واحدهای اقتصادی افزایش پیدا کند. موضوعاتی از این قبیل لزوم توجه بیشتر به بنگاهداری و اداره مطلوب شرکتها را تشدید و این موضوعات را در دنیای امروز بسیار با اهمیت کرده است.
مبنای تدوین اصول حاکمیت شرکتی ایجاد روشهای مطلوب و مناسب برای بنگاهداری و از بین بردن مسائل و مشکلاتی است که منجربه بحرانهای مالی شده است و از این نظر اصول حاکمیت شرکتی بهترین قوانین و مقررات را برای راهبری مطلوب شرکتها و حفظ ذینفعان فراهم میکند. در بسیاری از مواقع سازمانهای بورس در شرح وظایف خود میگویند حافظ منافع ذینفعان در واحدهای اقتصادی هستیم. بنابر این اصول حاکمیت شرکتی بسیار ارزشمند است و باید در بنگاه داری و اداره شرکتهای پذیرفته شده در بورس به شدت مورد توجه قرار گیرد.
در سازمان بورس و اوراق بهادار ایران اهمیت موضوع حاکمیت شرکتی مورد توجه قرار گرفته است و از چندین سال قبل پیش نویس اصول حاکمیت شرکتی در سایت بورس قرار گرفته و از همان روزها به این مساله توجه شده بود. در سالهای اخیر دستورالعملهای حاکمیت شرکتی تصویب شده و اصلاحات خوبی نیز در باره آنها انجام شده است و الان دستورالعملهای موجود حاوی نکات ارزشمندی است که میتواند در بنگاهداری کمک باشد و تغییراتی که در دستورالعملها انجام شده نشان میدهد در سازمان بورس موضوع پیگیری میشود و بررسیها نشان میدهد که اقدامات موثر بوده و میتواند در بنگاهداری مطلوبتر کمک کند.
زمان آن فراررسیده است تا هرچه بیشتر در عملیاتی و اجرایی کردن اصول حاکمیت شرکتی در کشور تلاش کنیم. صرف داشتن قوانین و مقررات الزام اولیه است. باید در رابطه با بازنگری و بهبود و اضافه کردن مسائل مورد نیاز، به مسائل بسیاری توجه شود و ادامه داشته باشد. همینطور برای اجرایی شدن مکانیسمها و سازوکارهای موجود باید آنها را تقویت کنیم و باید بیشتر از مدیران پاسخگویی خواسته و نحوه برخورد باید به گونهای باشد که مدیران زمان بندیهای مناسبی داشته و آن را اجرایی کنند تا با این روش اجرایی شدن را تقویت کنیم زیرا صرف داشتن قانون کافی نیست.
- نظام الدین رحیمیان - مدیرعامل موسسه تدوینگران الگوهای برتر کسبوکار
- شماره ۵۲۰ هفته نامه اطلاعات بورس