احسان خاتونی داریان کارشناس تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ در گفت وگو با «صدای بورس» در خصوص عوامل مهم در بروز ناترازی بودجه گفت: از آنجا که ناترازی بودجه دلایل گوناگونی دارد میتوان کسر منابع درآمدی نسبت به افزایش سرسام آور هزینه ها را از دلیل مهم ناترازی بودجه عنوان کرد.
وی ادامه داد:شاید بتوان گفت تغییرات در درآمد ها و هزینه ها علت اصلی ناترازی است که هر ساله با استقراض از بانک مرکزی یا افزایش بدهی دولت به بانکها یا شرکتهای دولتی تامین شده است که در نهایت این امر منجر به تورم می شود.
کارشناس بازار سرمایه مخارج پنهانی را از دیگر عوامل ناترازی بودجه دانست و افزود: بخش مهمی از ناترازی ها بودجه می تواند میزان پرداختی دولت به صندوق های بازنشستگی یا افزایش حقوق های تحمیلی باشد به عبارتی نمایندگان مجلس بدون در نظر گرفتن و توجه به بار هزینه مصوبات خود بخش بزرگی از این ناترازی ها را به بودجه تحمیل می کنند.
کارشناس تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ درخصوص برنامه جدید برای مالیات یا جذب منابع جدید بیان کرد: افزایش مالیات یا جذب منابع جدید همیشه در بودجه دیده و بودجه به اصطلاح تراز بسته می شود اما در نهایت با گزارش تفریغ بودجه مشخص می شود که کسری چه مقدار بوده است.
خاتونی داریان تصریح کرد: عدم پایداری درآمدهای نفتی به دلیل تحریم ها، همزمان با تورم عمومی در اقتصاد سبب می شود تا همواره دولت ها با کسری روبرو باشند کاهش هزینه ها به نوعی با ریاضتهای اقتصادی همراه است همچنین دولت می تواند با کاهش تصدی گری از جمله خصوصی سازی بهینه سبب کوچک سازی دولت شود. مولد سازی دارایی ها که اخیراً از طرف دولت شاهد هستیم توانسته بخشی هر چند کوچک از هزینه های اضافی دولت ها را کاهش دهد.
وی به تدابیری برای جلوگیری از تأثیرات منفی اقتصادی اشاره کرد و گفت: کسری ها عملاً امکان پذیر نیست و این کسری ها نهایتاً با تورمی که به اقتصاد تحمیل می شود از جیب مردم جامعه پرداخت خواهد شد. کنترل تورم به وسیله اصلاح دقیق ساختارهای اقتصادی می تواند از کسری بودجه بکاهد. تورم مزمنی که سالهاست با اقتصاد ایران همراه است و راه کار آن در اصلاح بودجه با کوچک سازی دولت و عدم وابستگی به درآمدهای نفتی ممکن است.
کارشناس تحلیل شرکت مشاور سرمایه گذاری هدف حافظ با اشاره به مشارکت عمومی و نظرات مردم در تصمیمگیریهای مالی افزود : نظرات تخصصی از جمله نظرات مرکز پژوهشهای مجلس در بودجه لحاظ می شود ولی به طور کلی در عمل فاصله زیادی با این توصیه ها صورت می گیرد. به عنوان مثال همواره بودجه عمرانی کشور که نقش بسیار مهمی در توسعه و آبادانی کشور دارد قربانی کسری بودجه می شود و اولین جایی که از کسری بودجه لطمه می خورد بودجه عمرانی کشور است.
کارشناس بازار سرمایه اظهارداشت: عدم تعادل در بودجه و افزایش هزینهها در مقابل کاهش منابع درآمدی، عامل اصلی ناترازی بودجه و ایجاد کسری در اقتصاد است. این ناترازیها نه تنها منجر به استفاده از منابع اعتباری بانکی یا افزایش بدهی دولت میشوند بلکه تأثیرات منفی آنها از جمله تورم و نقصان اقتصادی به جامعه انتقال مییابد.