به گزارش صدای بورس، بررسی روند تغییرات قیمت سهام گروه روی و سرب در بورس اوراق حکایت از آن دارد که سهام این گروه در فاصله میانه اردیبهشت تا میانه دی ماه روندهای کاهشی قابل توجهی را تجربه کرده است. فروی (ذوب روی اصفهان) با افت قیمت ۴۵ درصدی به ۷۸۸۰ ریال رسیده و این در حالی است که ارزش سهم فسرب (ملی سرب و روی ایران) در این مدت بیش از ۴۷ درصد افت را تجربه کرده و به ۱۹۶۵ ریال رسیده است.
سهام کروی (توسعه معادن روی ایران) در این مدت ۸۶ درصد افت قیمت را تجربه کرده و سود زنگان (صنعت روی زنگان) با ۱۷ درصد افت روبه‌رو شده است. فتوسا (تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان) در این مدت ۳۱.۵ درصد افت قیمت را تجربه کرده است. فگستر (گسترش صنایع روی ایرانیان) نیز با افت ۴۰ درصدی قیمت روبه‌رو شده است.
کاهش سود در اغلب نمادها
بررسی صورت‌های سود و زیان این نمادها نیز نشان می‌دهد، بر اساس آخرین آمار منتشر شده که مربوط به ۳۱ شهریور ماه بوده، سود ۶ ماهه فگستر در شش ماهه اول سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد کاهش یافته است. سود این شرکت در مقایسه با دوره یک ساله ۱۴۰۱ رقمی معادل ۷۳ درصد افت را تجربه کرده است.
در مورد سهام کروی سود خالص شرکت در مقایسه با نیمه اول ۱۴۰۱ در حدود ۹۵ درصد کاهش سود را تجربه کرده است. این افت در مقایسه با سود کل سال ۹۷ درصد کاهشی بوده است. فسرب نیز با افت ۸۶ درصدی سود در شش ماهه اول ۱۴۰۲ در مقایسه با دوره مشابه سال قبل تجربه کرده است. فتوسا و زنگان دو شرکتی هستند که بر خلاف سایر شرکت‌های گروه فلزات اساسی با رشد روبه‌رو شده‌اند؛ این دو شرکت به ترتیب ۴ درصد و ۶۱ درصد رشد را تجربه کرده‌اند.
در این بین آنطور که دبیر انجمن سرب و روی می‌گوید، ۸۰ تا ۸۵ درصد شرکت‌های کوچک و متوسطی که در این حوزه فعالت می‌کنند، به دلیل چالش‌های متعددی که با آن روبه‌رو هستند با زیان مواجهند. در حال حاضر شرکت‌های دولتی این صنایع با توافقی که با دولت بر سر قیمت‌های پایه می‌کنند، تولید در این صنعت را برای بنگاه‌های کوچک و متوسط در این بخش غیرممکن کرده‌اند و این در حالی است که هرگونه تلاش برای حل مشکلات مربوط به قیمت همچنان پابرجاست.
چالش قیمت‌های پایه برای روی
یکی از چالش‌ها رقابت سنگین شمش روی در بورس کالاست که هر روز باعث افزایش قیمت این محصول شده به طوری که از ابتدای سال تاکنون در حدود ۱۰۵ هزار تن تقاضا برای شمش روی در بورس کالا ثبت شده در حالی که کل عرضه این محصول در حدود ۴۰ هزار تن بیشتر نیست و این موضوع به رقابت جدی و رشد قیمت‌ها منتهی شده است. همین موضوع باعث شده تا در اغلب معاملات بین ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد قیمتی را شاهد باشیم که برای فعالان صنایع پایین‌دستی مقرون به صرفه نیست.
در مقابل محصول خاک روی که توسط معادن فعال در این حوزه عرضه می‌شود، مشمول رقابت نبوده و در برابر ۹۰۰ هزار تن محصول عرضه شده در این مدت ۸۷۵ هزار تن تقاضا ایجاد شده است. در این مدت ۶۷۵ تن شمش سرب عرضه شده که برای این محصول نیز ۱۰۵۰ تن تقاضا ثبت شده که این محصول نیز با رقابت روبه‌رو است.
این موضوعات در کنار مشکلاتی که در حوزه‌های مالیاتی و ارزی وجود دارد، چالش‌های بیشماری را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده است. رشد هزینه‌های بهره مالکانه و حقوق دولتی، رشد نرخ‌های مالیاتی و تعیین عوارض سنگین صادراتی را باید از جمله این موارد بدانیم. مشخص است تنگناهای مالی دولت و بروز کسری بودجه گسترده باعث شده تا چنین مشکلاتی بروز کند، اما معلوم نیست ته این ماجرا کجاست. فعالان معدنی و تولیدکنندگان سرب و روی در این باره معتقدند تا زمانی که دولت ابزارهای خطرناکی مانند عوارض صادراتی را هر از گاهی با تلورانس‌های بالا دستکاری می‌کند، نمی‌توانیم ارتباط مناسبی با خریداران خارجی محصولاتمان برقرار کنیم.
متاسفانه وجود رقبای قوی دولتی و شبه دولتی در این صنعت از یک سو و سیاست‌های گوناگون قیمتی و غیرقیمتی از سوی دیگر همگی باعث ناامیدی فعالان این صنعت شده است. فعالان صنایع روی و مس با انتقاد از تعرفه‌های صادراتی می‌گویند: تغییرات مداوم تعرفه‌ها باعث بدنامی ما نزد خریداران شده و این در حالی است که کسب و نگه داشتن یک بازار خارجی به آسانی مقدور نیست و دولت نیز تلاش می‌کند به بهانه‌های تامین نیاز داخل از مسیر صادرات اجباری برای خود منابعی دست و پا کند و این در حالی است که ناوگان حمل و نقل کهنه، مشکلات تامین ماشین آلات، قطعی برق و گاز و... همگی مسیرهای فعلی را با ابهام روبه‌رو می‌سازند. به عنوان مثال، رویکرد لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ نسبت به بخش صنعت و معدن انقباضی است. از دلایل این موضوع می‌توان به تغییر ساز و کار تسهیلات اعطایی به بخش تولید (حذف منابع حمایت از تولید در تبصره ۱۸ بودجه‌های سنواتی سال‌های گذشته و تقلیل آن به حمایت از ایجاد اشتغال خرد و خانگی)، سیاست‌های مالیاتی اثرگذار بر بخش تولید و ابهام در تأمین مالی سازمان‌های توسعه‌ای اشاره کرد.
در خلال سال‌های اخیر نیز قطعی مداوم برق و انرژی باعث شده تا بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده روی و سرب با مشکل تولید روبه‌رو شوند که به تعطیلی برخی از این شرکت‌ها منتهی شده است. مصرف عمده شرکت‌های سرب و روی با برق است. استحصال سرب و روی در واحد الکترولیز انجام می‌شود که عمدتا با برق است و اگر برق قطع شود، خط تولید آنها متوقف می‌شود.
در این بین تعهدات ارزی شرکت‌های تولیدکننده روی در فاصله سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ آنطور که دبیر انجمن صنایع و معادن سرب و روی می‌گوید، باعث شده تا دریافت ضمانت‌نامه بانکی برای این گروه ممکن نباشد و این شرکت‌ها قادر به دریافت تسهیلات نیستند. میانجی با بیان این که قیمت پایه ماده معدنی که در بورس عرضه می‌شود به دلیل مصرف بالا و رقابت واحدها دائماً افزایش می‌یابد، در حالی که قیمت شمش ثابت نگه داشته می‌شود و همین موضوع چالش اساسی ایجاد کرده است، می‌گوید: این موضوع باعث وارد شدن زیان به واحدهای صنعتی شده است.
- حمزه بهادیوند چگینی - روزنـامه‌نـگار
- شماره ۵۲۷ هفته نامه اطلاعات بورس