به گزارش صدای بورس، در ۱۰ ماه سال جاری یعنی از ابتدای فروردین‌ماه تا ۳۰ دی‌ماه ۱۴۰۲ مجموعاً شاهد خروج ۳۱.۷۵ همت پول حقیقی از بازار سرمایه بودیم. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در دوره مشابه سال ۱۴۰۱ خروج پول از بازار برابر با ۳۵.۸۸ همت بوده بنابراین می‌بینیم خروج پول حقیقی در سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل حدود ۴ همت کمتر است.
در فروردین‌ماه امسال ورود پول حقیقی حجم قابل توجهی داشت و نزدیک به ۹ همت بود اما بعد از اتفاقات اواسط اردیبهشت ماه خروج پول حقیقی از بازار سرمایه آغاز شد طوری که روند بازار از ۱۷ اردیبهشت‌ماه منفی شده و شاهد ریز شاخص کل و سهم‌ها بودیم این درحالی است که شاخص کل توانست بعد از مدتها دوباره در کانال ۲ میلیون واحدی قرار گیرد و تا پیش از اتفاقات اردیبهشت از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد نیز عبور کند. در انتهای اردیبهشت‌ماه بیش از ۳.۵ همت خروج پول داشتیم. این روند در ماه‌های بعد نیز ادامه پیدا کرد. در فروردین و اردیبهشت سال گذشته به ترتیب شاهد خروج ۱ و ۱.۹ همتی سرمایه از بازار بودیم بودیم و شاخص در این دو ماه در محدوده ۱.۵ میلیون واحدی بود. در خردادماه ۷.۵ همت، تیرماه نزدیک به ۸ همت خروج پول از بازار سهام را نظاره کردیم که بیشترین مقادیر خروج پول در سال بودند. در مدت مشابه سال ۱۴۰۱ نیز خرداد ماه با ۸.۲۸ همت تیرماه با ۷.۲۸ همت بالاترین مقدار خروج پول را به ثبت رساندند.
مرداد ماه نیز با ۷.۲ همت خروج نقدینگی میزان بالایی را نشان داد در حالی که در مدت مشابه سال قبل ۴.۴۵ همت خروج نقدینگی داشتیم. در شهریور ماه این روند اندکی کاهش یافت و حدود ۲.۳ خروج پول داشتیم. شهریور سال گذشته نیز تب خروج پول ۳.۵ همت بود که از ۳ ماه قبل خود کمتر بود. اما بازهم در ماه‌های بعد یعنی مهر و آبان به ترتیب ۶.۵ و ۴.۲ همت خروج پول از بازار سرمایه را شاهد بودیم در مدت مشابه سال ۱۴۰۱ در مهر و آبات به ترتیب ۴.۷ و ۵.۷ خروج نقدینگی را شاهد بودیم. ولی در آذرماه با توجه به اخبار مربوط به تجدید ارزیابی وضعیت بازار اندکی تغییر کرد و بعد از ۷ ماه شاهد ورود پول اندکی به بازار یعنی حدود ۹۳ میلیارد تومان بودیم. در آذر ماه سال گذشته نیز خروج نقدینگی کاهش موثری داشت و به ۱.۱۸ همت رسید. اما در دی‌ماه سال جاری با وجود روزهای مثبت و بالای شاخص با توجه به اتفاقات سیاسی منطقه بازهم با خروج پول از بازار سرمایه مواجه شدیم و در این ماه بیش از ۱.۳ همت پول از بازار سرمایه خارج شد. این در حالی است که در سال گذشته پس از ۹ ماه خروج پول از بازار در دی‌ماه ورود پول به میزان ۲.۳ همت را نظاره‌گر بودیم.
از دلایل رشد بورس در فروردین و اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ می‌توان به اتفاقات انتهای سال ۱۴۰۱ اشاره کرد. با کاهش قیمت دلار نقدینگی به سمت بازار سرمایه روانه شد و این روند با سرعت و قدرت ادامه یافت تا اینکه با اخبار مربوط به مساله قیمت‌گذاری دستوری خوراک پتروشیمی‌ها و همچنین خروج سنگین بسیاری از سهامداران که با رانت از این مساله مطلع شده بودند نهایتا در ۱۷ اردیبهشت ورق برگشت و خروج پول از بازار آغاز شد.
در خردادماه نیز این روند با شدت بیشتری ادامه یافت که از دلایل آن می‌توان به کاهش قیمت دلار، پیش فروش مکرر خودرو، فشار مضاعف بازارگردان‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری برای عرضه آبشاری و ... اشاره کرد. در تیرماه نیز انتشار صورت‌های مالی ۱۲ ماه خودروسازان، حواشی مربوط به افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و سوخت گاز صنایع در کنار کاهش قیمت دلار، همچنین کاهش جهانی قیمت کامودیتی‌ها و از بین رفتن اعتماد به سیاست‌گذار در بازار سهام، از جمله موضوعاتی بوده است که منجر به ریزش بورس وخارج شدن پول در این ماه شد. در مرداد ماه نیز بی اعتمادی بر بازار سهام همچنان حکمفرما بود و تکلیف نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مشخص نشده و روند خروج پول ادامه داشت.
اما در شهریور ماه اتفاقاتی همچون فرموله شدن نرخ خوراک و تغییر ارز پایه محصولات پتروشیمی‌ها، ثبات قیمت دلار در بازار آزاد، صعود مقطعی قیمت نفت برنت به بالای ۹۰ دلار، برخی خبرهای مثبت برای گروه خودرویی و بسیاری موارد دیگر موجب شد که بورس وضعیت به مراتب بهتری را نسبت به گذشته داشته باشد و شاهد خروج پول کمتری نسبت به ماه‌های گذشته بودیم. از جمله اتفاقات موثر بر خروج پول در مهر ماه می‌توان به اخبار مربوط به درخواست وزیر راه برای خروج فولاد و سیمان از بورس کالا و همچنین جنگ غزه اشاره کرد، در این ماه نیز به دوباره شاهد افزایش خروج پول از بازار سرمایه بودیم. در آبان ماه اتفاقاتی چون تداوم تصمیم گیری شورای رقابت برای قیمت‌گذاری خودرو و خبر تجدید ارزیابی دارایی‌ها در سیمانی‌های زیرمجموعه «شستا» اشاره کرد که با اقبال سرمایه‌گذاران مواجه شد. بازار همچنان تحت تاثیر تحولات پیرامون جنگ حماس و رژیم صهیونیستی قرار داشت اما آرام شدن اتفاقات جنگ غزه و خبر افزایش آزاد سازی ۱۰ میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در عراق و شفاف سازی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها از عوامل رشد و اعتدال بازار بودند که کاهش خروج نقدینگی را در این ماه منجر شدند. در آذرماه برخلاف ۷ ماه گذشته شاهد رشد هرچند اندکی بودیم که می‌توان دلیل آن را اخبار تجدید ارزیابی و گزارش‌های ۹ ماهه شرکتی دانست. اما در دی‌ماه با وجود این که بازار مثبتی را شاهد بودیم در اواخر ماه با اتفاقات سیاسی منطقه در شرق و غرب کشور باز هم شاهد منفی شدن شاخص و خروج پول حقیقی از بازار سهام بودیم.
بیشترین میزان خروج پول در سال ۱۴۰۱ در خرداد با ۸.۲۸ همت و کمترین آن در فروردین ماه با یک همت است همچنین بیشترین میزان ورود پول حقیقی در دی ماه با ۲.۳ همت ثبت شده است. در سال ۱۴۰۲ اما در فروردین ماه بیشترین میزان ورود پول را شاهد بودیم که نزدیک به ۹ همت بود و کمترین آن نیز در آذر ماه با ۹۳ میلیارد تومان به ثبت رسیده است، بیشترین خروج پول نیز در تیر ماه با نزدیک به ۸ همت و کمترین خروج نیز در دی ماه با ۱.۳۸ همت به ثبت رسید.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در بهار سال گذشته مجموعا بیش از ۱۱.۲۷ همت خروج پول داشتیم در حالی که در بهار سال جاری حدود ۲.۱۵ همت خروج پول را شاهد بودیم. تابستان گذشته بیش از ۱۵.۲۷ همت و در تابستان امسال حدود ۱۷.۵۶ همت خروج پول داشتیم. در پاییز سال قبل ۱۱.۶۴ همت و امسال ۱۰.۶۶ همت خروج نقدینگی داشتیم.
با توجه به جدول بالا می‌بینیم که در دوره‌های مختلف بازار سرمایه نسبت به سال گذشته خروج پول کمتری داشته است.
- محمدرضا شاهوردیلو -خبرنگار
- شماره ۵۲۹ هفته نامه اطلاعات بورس