به گزارش صدای بورس، عملکرد شرکت‌های بیمه را در چند حوزه می‌توان بررسی کرد. فرآیند سودآوری در صنعت بیمه ناشی از دو عامل است: عامل اول عملیات بیمه‌ای و کارمزدهای آن؛ در صورتی که قراردادهای بیمه‌ای با نرخ مناسب منعقد شود، به طوری که ضریب خسارت آن کمتر از نقطه سربه سر شود، عایدی خوبی برای شرکت‌های بیمه‌ای ایجاد می‌کند و عامل دوم سرمایه‌گذاری وجوه ناشی از حقوق مالکانه و وجوه تزریق شده ناشی از انعقادهای قراردادهای بیمه‌ای است. در میان تحلیلگران بازار سرمایه از رشد پرتفوی بیمه‌ای و نسبت خسارت صورت‌های مالی به عنوان عملکرد مثبت شرکت‌های بیمه سخن گفته می‌شود، در حالی که باید در کنار رشد پرتفوی به ضریب خسارت به عنوان عامل تعیین‌کننده در وضعیت سودآوری توجه ویژه شود؛ چرا که به منظور مدیریت سود ممکن است ذخایر خسارت به درستی منعکس نشود.
با توجه به رقابت در نرخ‌دهی جهت جذب پرتفوی و عدم توجه به تعهدات آتی به خصوص باتوجه به تورم کشور ضربه‌های جبران ناپذیری به وضعیت سودآوری این صنعت وارد می‌شود.
در حوزه مدیریت منابع باید به نحوه وصول حق بیمه‌ها اهمیت خاصی داد، شاید بسیاری این تصور را داشته باشند که در صنعت بیمه با انعقاد قرارداد، حق بیمه دریافت و منابع آن سرمایه‌گذاری می‌شود؛ در حالی که دریافت وجوه حق بیمه در بسیاری از موارد به صورت اقساطی است و ممکن است فرآیند جریان نقدی یک پرتفوی بیمه را باتوجه به تعهدات حال شده منفی کند. نکته اساسی دیگری که مدیران عامل این صنعت باید به آن توجه کنند، توجه ویژه به حوزه سرمایه‌گذاری و استقرار تیم سرمایه‌گذاری مناسب جهت مدیریت منابع و کسب بازدهی معقول از آن است. در مورد وضعیت کنونی صنعت بیمه، گفت‌وگویی با میثم طهماسب‌زاده، معاون اقتصادی و مالی بیمه سینا انجام دادیم.
* علت رشد مطالبات سنواتی در صنعت بیمه چیست؟
امهال کردن زمان پرداخت قراردادهای بیمه‌ای برای حفظ قرارداد در سنوات بعد و یا مشروط کردن نحوه پرداخت در بعد از اتمام مدت قرارداد از دلایل اصلی مطالبات مذکور به شمار می‌رود و نکته‌ای که وجود دارد، این است که بیمه‌گذار بدهکار در سال بعد با شرکت جدید بیمه‌ای قرارداد منعقد می‌کند و به نظر بیمه مرکزی باید انعقاد قرارداد بیمه‌ای این بیمه‌گذارها را محدود کند.
* آیا ورود به رشته‌های خاص بیمه‌ای در روند سودآوری تاثیر بیشتری دارد؟
بله، برخی رشته‌های بیمه‌ای به واسطه ریسک‌های کمتر (احتمال وقوع حادثه) مورد استقبال بیشتری در صدور قرار می‌گیرند اما برآورد ناصحیح از احتمال خطر و میزان حق بیمه می‌تواند آن رشته را نیز دچار زیان کند. نکته اساسی در یک رشته بیمه‌ای، برآورد درست از مخاطرات و حق بیمه متناسب با پذیرش ریسک است و مدیریت ریسک پرتفوی با ایجاد محدودیت‌ها در میزان پذیرش ریسک و واگذاری بخشی از مخاطرات با قراردادهای اتکایی مناسب به شرکت‌هایی که قبولی اتکایی دارند، این مخاطرات را به حداقل می‌رساند.
* به نظر می‌رسد با افزایش ریسک‌های بیمه، توسعه رشته‌های بیمه‌ای می‌تواند به بهبود کسب وکار بیمه‌ای کمک کند. بهتر نیست رشته بیمه‌ای جدید متناسب با نیازهای جامعه ایجاد شود؟
در بیمه‌های عمر و سرمایه‌گذاری، خلاقیت‌های زیاد در حال شکل‌گیری است با این حال باید به این نکته توجه کنیم، نوع قراردادها باید به گونه‌ای باشد که با توجه به تورم موجود در بازار دارایی و بازارهای رقیب ایجاد شده از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف در بازارسرمایه، سود متناسب به بیمه‌گذاران پرداخت شود تا این ابزارها در بلندمدت کارایی داشته باشند؛ البته با توجه به تغییر در تکنولوژی و ایجاد مشاغل جدید باید محصول جدید متناسب با کسب و کارهای جدید ایجاد شود. همچنین خدمات ارائه شده در بستر الکترونیک برای ماندگاری باید تقویت شود.
* چشم‌انداز صنعت بیمه را باتوجه به افزایش ریسک و کاهش درآمد سرانه مردم چطور ارزیابی می‌کنید؟
همان گونه که اشاره کردم، سودآوری صنعت بیمه در نرخ دهی متناسب با پذیرش ریسک است. با توجه به رشد تورم و افزایش تعرفه‌ها و نرخ‌ها در قراردادها و نبود تناسب در رشد درآمد سرانه جامعه، افراد کمتری از خدمات بیمه‌ای استفاده می‌کنند و میزان پوشش بیمه‌ای کاهش می‌یابد که این امر در زمان بروز حادثه زیان جبران ناپذیری را در سطح اجتماعی ایجاد می‌کند. البته افزایش تورم بزرگترین ریسک را متوجه شرکت‌های بیمه می‌کند؛ چراکه میزان پوشش در تعداد زیادی از قراردادها به سقف خود می‌رسد و عملا حاشیه سود شرکت‌ها تنزل پیدا می‌کند. همچنین ریسک قوانین تکلیفی بودجه و نرخ دهی تکلیفی بر وضعیت سودآوری بیمه را هم باید همواره مدنظر داشته باشیم.
* روند بازار سرمایه برای مدت باقی مانده از سال را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
در سال جاری سرمایه‌گذاران بورسی سال بسیار سختی از بعد کاهش حاشیه سود شرکت‌ها به واسطه افزایش بهای تمام شده ناشی از سیاست‌های دستوری دولت داشته‌اند. در کنار این عوامل ریسک‌های سیاسی و عرضه‌های اولیه نابهنگام نیز مزید علت شده و به نظر با توجه به انتظارات تورمی و ارزش دلاری بازار سرمایه با برطرف شدن تنش‌ها رشد معقولی را برای بورس متصور هستم.
- مژده ابراهیمی - خبـرنــگار
- شماره ۵۳۱ هفته نامه اطلاعات بورس