به گزارش صدای بورس،رضا عیوضلو، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در نشست خبری با رسانه ها با موضوع بازارگردانی گفت: در سال ۹۹، سازمان بورس و اوراق بهادار تصمیم گرفت با توجه به شرایط آن زمان موضوع بازارگردانی را برای ناشرین در کلیه بازارهای ایران الزامی کند.
وی به دلیل بازنگری این مصوبه اشاره کرد و افزود: دلیل بازنگری این مصوبه ایجاد چند چالش بود؛ نخست اینکه با انبوهی از منابع ناشران مواجه شدیم که می‌توانست صرف تولید، منابع در گردش و پروژه‌ها شود که در این شرایط فقط صرف بازارگردانی شده است.همچنین موضوع دیگر به حاکمیت_شرکتی ابازمی گردد که تملک شرکت اصلی توسط شرکت فرعی را ممنوع کرده است.
عیوضلو ادامه داد: این دو چالش باعث بازنگری این مصوبه شد که از آذرماه ۱۴۰۱ موارد مطالعاتی روی آن از ابعاد مختلف آغاز شد.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس در خصوص اختیاری شدن بازارگردانی اظهارداشت: آذرماه ۱۴۰۱ گزارشی در هیات‌مدیره سازمان بورس مطرح و در آن مقرر شد الزامی که حتی برای بازار پایه وجود داشت، اختیاری شود تا بنا بر تشخیص هیات‌مدیره فرابورس، بازارگردانی برای ناشران تشخیص داده شود.
وی گفت: پس از اجرا مقرر شد بازخورد تصمیم پس از شش ماه ارائه شود که در پی آن، گزارش‌ها در هیات مدیره سازمان بورس بررسی شد.نتیجه این بود که برای بازار دوم بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس بازارگردانی از حالت الزام، خارج و در اختیار بورس و فرابورس قرار گرفت.
عیوضلوبا بیان اینکه ۱۸۰ هزار میلیارد تومان سهام در صندوقهای بازارگردانی وجود دارد، گفت: طی فرآیندهایی که بعدا اعلام می شود از این صندوق‌ها خارج خواهد شد.تنها دلیل تامل ما از ۱۴۰۱تا کنون همین بود که از آن ۱۸۰همت چه میزان برای ناشران است.
معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس تصریح کرد:برای تسهیل نقدشوندگی به دنبال راه حل های جایگزین هستیم تا این بازار یکی از نقد شونده ترین بازارها باشد.
الزام به بازارگردانی در بازار اول
قادر معصومی خانقاه ، مدیر نظارت بر بورس ها در این نشست گفت: وضعیت دارایی صندوق های بازارگردانی طبق گزارشات ارائه شده مبنی این است که دارایی صندوق ها به تفکیک سهام و اوراق بهادار ١٨٠ همت برآورد شد که ١۵٠ همت آن سهام بود.
وی ادامه داد: ما همه ابعاد را بررسی کردیم و از جمیع جهات به این جمع بندی رسیدیم که بازارگردانی ناشرین در بازار اول بورس الزامی و الباقی اختیاری باشد.
معصومی خانقاه افزود:شش ماه مهلت برای قراردادهای فعال وجود دارد و پس از آن تغییراتی که بورس و فرابورس اعمال می‌کنند قابل اجرا است.
محمدعلی شیرازی، مدیر عامل فرابورس ایران درادامه نشست خبری گفت: بازار پایه فرابورس به عنوان بازار آزمایشی سال گذشته اقدام به حذف بازارگردانی اجباری کرد که تجربه خوبی بود.
وی با بیان اینکه برای اجرای مصوبه جدید قرار است در هیات‌مدیره فرابورس مدلی برای انتخاب شرکت‌ها با نقدشوندگی پایین تهیه و تصویب شود، ادامه داد: این مدل به سمت نمادهای با نقدشوندگی کم خواهد رفت. به این ترتیب که شرکت‌های با نقدشوندگی پایین باید مشخص شوند که پیش‌بینی می‌شود تعداد قابل توجهی نباشند.
شیرازی با اشاره به اینکه شرکت‌هایی که روزانه چند برابر حجم مبنا معاملات دارند، جزو شرکت‌های نقدشونده خواهند بود، گفت:بررسی‌ها و گزارشی که اخیرا در فرابورس تهیه شد، نشان می‌دهد سال گذشته حتی یک نماد هم در فرابورس وارد گره معاملاتی نشده و این امر حاکی از نقدشوندگی خوب در نمادهاست.
مدیرعامل فرابورس در ادامه با بیان اینکه الزام بازارگردانی در سال ۹۹، اقتضای آن دوره بود، افزود: اما طی سال‌های اخیر با توجه به افزایش تعداد صندوقهای سرمایه‌گذاری و توسعه ابزارها، نیاز به بازارگردانی کم شده است.
وی تصریح کرد:باید به این نکته توجه داشت افزایش دامنه نوسان به نقدشوندگی کمکی نخواهد کرد. چرا که حد نوسان به گونه ای است که با افزایش به آن کمکی نخواهد شد. مهم ترین موضوع این است که نماد های متقاضی عرضه و تقاضا گپ ها آنها به واسطه بازارگردان پر شود.
شیرازی اظهارداشت: طبق مصوبه شورای عالی بورس بازارگردانی شرکت های سهام عدالت به صندوق توسعه واگذار شده و از همین رو شرکت جدیدی برای این منظور تشکیل شده و قرارداد آن منعقد شده است.
مدیر عامل فرابورس ایران با بیان اینکه سال گذشته میزان معاملات سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در فرابورس بیشتر از مستقیم بود، افزود: عمق ابزار مشتقه بیشتر شده و آمار معاملات مشتقه رشد معناداری داشته است.همچنین میزان آمادگی بورس و فرابورس در IPO است که سیاست‌های تشویقی و هدایتی سازمان بورس منجر شده اگر بازار ظرفیت داشته باشد، عرضه‌های اولیه انجام شود.
به گفته وی در مجموع پایه‌های بازار برای اختیاری‌شدن بازارگردانی محکم شده است.اگر سیاست‌های کلان اقتصادی برای رشد بازار مهیا شود، قطعا بازار خوبی را شاهد خواهیم بود.
عرضه اولیه‌ها از سرگرفته می‌شود
محمود گودرزی مدیرعامل بورس تهران در ادامه نشست افزود: تصمیم توقف عرضه اولیه ها با یک خرد جمعی صورت گرفت. ارزش معاملات یکی از شاخص های مد نظر ما است که یک عرضه اولیه را بازار بتواند هضم کند. هدف این نبود که صف فروش تشکیل نشود.
وی اظهارداشت: به محض اینکه شرایط بازار مهیا و ارزش معاملات معقول باشد، عرضه اولیه ها از سر گرفته می شود.
مدیرعامل بورس تهران تصریح کرد:به احتمال بسیار بحث بازارسازی کما فی السابق پابرجا خواهد بود. طبق بررسی ها تنها ۵.۲درصد از ارزش معاملات متعلق به بازارگردان ها بود و تاثیری در نقدشوندگی نداشت.