به گزارش صدای بورس،فلزات پایه از جمله مهمترین کالاهای مورد استفاده در جهان هستند. بازار فلزات پایه را بر اساس نوع (مس، آلومینیوم، روی، سرب، نیکل، قلع)، کاربر نهایی (صنایع ساخت‌وساز، خودروسازی، حمل‌ونقل، برق، الکترونیک، کالاهای مصرفی، تجهیزات پزشکی) و منطقه جغرافیایی (آسیا-اقیانوسیه، آمریکای شمالی، اروپا، آمریکای جنوبی، خاورمیانه و آفریقا) تقسیم‌بندی می‌کنند.
بر پایه تازه‌ترین برآوردها، بازار جهانی فلزات پایه در فاصله بین سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۹ با نرخ رشد سالانه جمعی ۳.۷ درصد رشد خواهد کرد. در این مدت، حجم بازار فلزات پایه از ۱۳۲ میلیون تن به بیش از ۱۵۸ میلیون تن افزایش خواهد یافت. در همین حال، منطقه آسیا-اقیانوسیه از نظر میزان رشد و اندازه، بزرگترین بازار فلزات پایه جهان خواهد بود. با وجود خوش‌بینی‌ها، آینده این بازار به دلایل متعدد با ابهام مواجه است. تنش‌های ژئوپلیتیک، تشدید جنگ تجاری، کاهش نرخ رشد اقتصادی چین به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده مواد اولیه جهان، مازاد عرضه و... از جمله عواملی هستند که به ارائه تصویر مبهمی از این بازار منجر می‌شوند. البته در مقابل، برخی کارشناسان با اشاره به احتمال اجرای سیاست‌های پولی انبساطی در جهان و افزایش فعالیت‌های تولیدی معتقدند، بازار فلزات پایه در سال‌های آینده با افزایش تقاضا و قیمت مواجه خواهد شد.
در این گزارش به بررسی وضعیت چند فلز پایه مهم در سال ۲۰۲۳ و پیش‌بینی آینده آنها می‌پردازیم.
مس
فلز سرخ سال ۲۰۲۳ را با قدرت آغاز کرد اما تحت تاثیر عوامل متعدد که بر عرضه و تقاضای آن اثرگذار بود، با نوسان‌های زیادی سال را به پایان رساند. مس به دلیل جایگاهی که در روند انتقال به انرژی سبز ایفا می‌کند، از چشم‌انداز بلندمدت مثبتی برخوردار است. این فلز نقش اساسی در اتصال الکتریکی، تولید خودرو برقی و حتی تولید برق بادی دارد. با این حال، بهبود ضعیف اقتصاد چین (به عنوان مصرف‌کننده برتر) آینده کوتاه‌مدت فلز سرخ را تحت تاثیر قرار داده است. بر این اساس، سرمایه‌گذاران امیدوارند که در سال جاری این روند تغییر کند و تقاضا برای مس افزایش یابد.
مس سه ماه نخست ۲۰۲۳ را با قدرت آغاز کرد و از ۸۳۰۷ دلار در سوم ژانویه به ۹۴۰۶ دلار در ۲۶ ژانویه رسید. در این فصل، فلز سرخ با نوسان‌هایی مواجه بود اما این دوره را با قیمت بالای ۸۵۰۰ دلار به پایان برد.
در سه ماه دوم سال گذشته، بالاترین قیمت مس به میزان ۹۰۹۱ دلار در ۱۳ آوریل ثبت شد. با این حال، فلز سرخ در ۲۹ می به سطح ۷۷۷۸ دلار سقوط کرد. کاهش تقاضای بخش املاک چین عامل اصلی این افت قیمت بود. پس از افزایش قیمت در نیمه نخست ماه ژوئن به دلیل عقب‌نشینی دلار، مس فصل دوم سال ۲۰۲۳ را با قیمت ۸۲۷۰ دلار به پایان برد.
در آغاز سه ماه سوم، مس همگام با دلار در نوسان بود. در فصل سوم، مس در ۳۱ جولای بالاترین رقم خود را به میزان ۸۸۳۶ دلار ثبت کرد. از آن زمان، با شروعتقویت دلار، فلز سرخ در مسیر نزولی قرار گرفت، هرچند در میانه آگوست اوضاع کمی بهتر شد.
با کاهش ذخایر مس چین به پایین‌ترین رقم ۱۳ ماهه، همچنین افت میزان ذخایر بازار فلزات لندن، مس با آغاز سه ماه چهارم سال کمی جان گرفت. بروز مشکلات تولید برای برخی تولیدکنندگان بزرگ نیز به افزایش قیمت مس کمک کرد تا اینکه روز اول دسامبر قیمت هر تن فلز سرخ به ۸۶۱۷ دلار رسید.
در مجموع، با وجود افت قیمت در دو فصل پیاپی، مس سال ۲۰۲۳ را نزدیک به همان قیمتی به پایان برد که آغاز کرده بود و این روند احتمال افزایش قیمت در سال ۲۰۲۴ را تقویت می‌کند. در حال حاضر همه چیز به مشکلات عرضه و بی‌ثباتی تقاضا مربوط است. چین حدود ۳۰ درصد از کل تقاضای جهانی مس را در اختیار دارد و در صورت بهبود ساخت‌وساز در این کشور، قیمت‌ها دوباره روند صعودی پیدا خواهند کرد. این در حالی است که افزایش تقاضای بخش تولید خودروهای برقی و تولید انرژی سبز تاکنون توانسته قیمت مس را بالای ۸۰۰۰ دلار نگهدارد. بر این اساس بسیاری از کارشناسان بر این باورند که میانگین قیمت مس در سال جاری نزدیک به ۹۰۰۰ دلار خواهد بود. در نمودار، روند تغییر قیمت مس در بازه ۱۲ ماهه مشاهده می‌شود.
نیکل
قیمت این فلز تحت تاثیر کاهش تقاضا و افزایش عرضه، در سال ۲۰۲۳ تحت فشار قرار گرفت، این در حالی است که در سال ۲۰۲۲ با ثبت رقم ۱۰۰ هزار دلار در هر تن، بالاترین قیمت تاریخی خود را تجربه کرده بود. سال گذشته بخت با نیکل یار نبود. تلاش دولت‌ها برای مقابله با تورم و سردرگمی سرمایه‌گذاران به دلیل بی‌ثباتی شرایط اقتصادی موجب شد تا کامودیتی‌ها سال ناآرامی را پشت سر بگذارند. نیکل هم از این وضعیت آسیب دید و به ویژه در نیمه نخست سال شاهد افت قیمت بود. معاملات این فلز از روز دوم ژانویه با قیمت ۳۱ هزار و ۲۳۸ دلار آغاز شد اما فصل نخست را با قیمت کمتر از ۲۵ هزار دلار به پایان برد. با وجود رشد محدود در ماه‌های آوریل و می، بقیه سال برای نیکل در فضایی منفی سپری شد، به طوری که در ۲۶ نوامبر به رقم ۱۵ هزار و ۸۴۳ دلار سقوط کرد. در ماه پایانی سال گذشته، قیمت نیکل بین ۱۶ هزار و ۱۷ هزار دلار در نوسان بود و قیمت پایانی آن ۱۶ هزار و ۳۷۵ دلار ثبت شد.
در چند سال گذشته، نیکل شاهد افزایش تولید بود که این موضوع نقش مهمی در کاهش قیمت آن در سال ۲۰۲۳ ایفا کرد. در این میان، اندونزی که بیش از ۵۰ درصد تولید نیکل جهان را در اختیار دارد، سهم بزرگی داشت. با توجه به مازاد عرضه نیکل که یادگار سال‌های گذشته است، به نظر نمی‌رسد این فلز در سال جاری شاهد رشد قیمت چندانی باشد. در نمودار، روند تغییر قیمت نیکل در بازه زمانی ۱۲ ماهه مشاهده می‌شود.
روی
این فلز هم در سال ۲۰۲۳ همگام با دیگر فلزات روندی نزولی را تجربه کرد. گرچه مشکلات تولید و عرضه که از سال ۲۰۲۲ به یادگار مانده بود، به رشد قیمت در آغاز سال منجر شد اما از نیمه‌های فصل نخست، روند نزولی قیمت روی شکل گرفت. فلز روی معاملات سال گذشته را با قیمت ۳۰۰۲ دلار از سوم ژانویه شروع کرد و در ۲۶ همان ماه به رقم ۳۴۸۶ دلار رسید که علت آن، کاهش ذخایر بازار فلزات لندن بود. با این حال، کاهش تقاضای جهانی موجب شد تا در پایان پنجمین ماه سال، قیمت این فلز به سطح ۲۲۴۸ دلار سقوط کند.
قیمت فلز روی در ۲۹ دسامبر به ۲۶۵۸ دلار رسید. با توجه به مازاد عرضه و افت تقاضا، انتظار نمی‌رود که قیمت این در سال ۲۰۲۴ رشد چندانی را تجربه کند. در نمودار، روند تغییر قیمت روی در بازه ۱۲ ماهه قابل مشاهده است.
- علیرضا نجفی - خبرنگار