به گزارش صدای بورس، نگاهی به معاملات بورس کالا در حوزه مقاطع فولادی نشان می دهد با آن که میزان تقاضا برای این محصولات در سه ماهه بهار سال جاری در مقایسه با زمستان سال قبل با کاهش مواجه شده، اما قیمت این محصولات با افزایش روبرو شده است.
در بهار سال جاری میزان تقاضا برای تیرآهن متوسط در حدود ۱۷۰ هزار تن کاهش یافته و این در حالی است که عرضه این محصولات ۳۰ هزار تن افزایش داشته و این در حالی است که قیمت هر کیلو از این محصول در حدود ۱۵۰۰ تومان افزایش را تجربه می کند.
در عین حال میزان تقاضا برای میلگرد متوسط نیز در حدود ۵۰۰ هزار تن کاهش را تجربه کرده ولی عرضه این محصول ۴۰ هزار تن افزایش را تجربه کرده، با این حال قیمت متوسط در بهار در حدود ۲ هزار تومان در هر کیلو رشد یافته است.
با این حال میزان مصرف محصولات فولادی در مقایسه با بهار سال قبل نیز با کاهش روبرو شده و این هشدار مهمی است که به موضوع ساخت و سازها در کشور می توان نسبت داد.
بررسی قیمت تمام شده مسکن از یک سو و کاهش قدرت خرید در جامعه باعث شده تا مسکن از یک کالای مصرفی به یک کالای فوق لوکس تبدیل شود و این در حالی است که معاملات مسکن در کشور در شرایط کنونی تقریبا قفل شده و معاملات سرمایه ای ملک به میزان قابل توجهی کاهش یافته است که بخش مهمی از این موضوع به دلیل انتظار و مشاهده تصمیمات سیاسی و اقتصادی کشور بعد از انتخاب رئیس جمهور جدید بوده است.
با این حال میزان مصرف صنعتی فولاد با رشد روبه‌رو شده است که بخشی از آن مصرف خودروسازان و سایر صنایع مرتبط بوده و این به دلیل رشد تقاضا در این بخش‌ها در نتیجه تقویت تولید است. با این حال چالش‌های دیگری می تواند این روند را نزولی سازد که از آن جمله می توان به قطعی برق در بخش صنعت در تابستان اشاره کرد که هم صنایع فولادی را در بخش تولید و عرضه از خود متاثر خواهد ساخت و هم صنایع پایین دستی این صنعت را با چالش‌های جدی روبرو می کند.
این در حالی است که پیش بینی می شود نه تنها در تابستان میزان تخصیص برق به واحدهای تولیدی کاهش خواهد یافت، بلکه قیمت آن نیز افزایش خواهد یافت و این در حالی است که بسیاری از واحدهای فولادساز از تکنولوژی‌های انرژی بر و قدیمی استفاده می کنند و در نتیجه پیش بینی کاهش مصرف نیز در سال‌های آینده نیز وجود ندارد و درنهایت در صورتی که میزان تولید برق کشور افزایش نیابد چالش تامین انرژی در سال‌های آتی نیز در فصول گرم سال یک چالش جدی برای صنعت محسوب می شود.
در این بین بررسی بازار آزاد محصولات فولادی نشان می دهد قیمت در این بازارها در مقایسه با بورس کالا در حدود ۴ هزار تومان بالاتر است و با آن که در این بازار نیز میزان تقاضا برای تیرآهن و میلگرد در بهار کاهش یافته ولی در بازارهایی مانند نبشی و پروفیل و ورق شاهد افزایش تقاضا هستیم.
بازار فولاد در ماه‌های پیش رو
فعالان بازار فولاد معتقدند در ماه‌های آینده قطعی برق عامل تعیین کننده مسیر صنعت فولاد است. از سوی دیگر عامل دیگر که تعیین کننده مسیر بازار فولاد است انتظارات تورمی حاکم بر این صنعت است. با توجه به عدم کاهش تورم در سال گذشته و تداوم تورم‌های بالا در فصل بهار پیش‌بینی می‌شود بازار فولاد همچنان تحت الشعاع تورم انتظاری است و این در حالی است که کاهش قابل توجه قدرت خرید امکان رشد بیشتر قیمت را برای این محصولات کاهش داده و در نتیجه قدرت ریسک پذیری تولیدکنندگان کاهش یافته و این در حالی است که در حوزه صادرات فولاد نیز چالش‌های متعددی وجود دارد که یکی از مهمترین این چالش‌ها موضوع نرخ ارز نیمایی و بازگشت ارز می‌باشد.
حسین وجودی‌یزدی، مدیرعامل شرکت خدمات عمومی فولاد ایران، در این رابطه با اشاره به قانون کمیته برگشت ارز حاصل از صادرات درباره ارز محصولات صادراتی فولادی معتقد است: صادرات فولاد دیگر توجیه اقتصادی ندارد و رکود بازار و تاثیر آن بر سفره مردم طی چند ماه آینده مشهود می‌شود. این در حالی است که دولت از فروردین ماه سال جاری تولیدکنندگان را مکلف کرده میزان عرضه ارز خود به سامانه نیما را ۱۰۰ درصد انجام دهند، این در حالی است که پیش از این صادرکنندگان ۸۰ درصد ارز را در سامانه عرضه می‌کردند یا در قبال آن واردات انجام می‌دادند.
مدیرعامل شرکت خدمات عمومی فولاد ایران درباره این قانون و تاثیر آن بر بازار فولاد و صادرات آن می‌گوید: این تصمیم می‌تواند بازار را به رکود کشانده و تأثیر منفی بر رونق تجارت‌های خارجی بگذارد. صادرکنندگان به دلیل اجبار به بازگرداندن کل مبلغ ارز حاصل از صادرات، انگیزه خود را برای تجارت از دست می‌دهند.
این تصمیم در حالی است که پیش از این فولادگران بخشی از ارز صادراتی خود را صرف واردات مواد اولیه و تکنولوژی و ماشین آلات می کردند و اکنون با این تصمیم باید در صف واردات قرار بگیرند و این مسایل مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان ایجاد می کند که با توجه به چالش‌های بازار داخل می‌تواند برای صنعت فولاد خطر آفرین باشد.
در این بین در بهار سال جاری قیمت دلار روند کاهشی به خود گرفته است. قیمت دلار در بهار در حدود ۴ هزار تومان کاهش را تجربه کرده و این موضوع روی درآمدهای صادراتی شرکت‌های فولاد ساز نیز اثر منفی بر جای گذاشته که با تمرکز دولت بر بازگشت صد در صدی ارز فولادی‌ها می تواند مشکلات بزرگتری ایجاد کند و این در حالی است که به گفته فعالان این صنعت رشد هزینه‌های متعدد در سال جاری اعم از دستمزد و انرژی و حمل و نقل باعث کاهش سودآوری در صنایع مختلف از جمله فولاد شده است.
در این بین در سه ماهه تابستان انتخاب رئیس جمهور جدید، روند تغییرات قیمت دلار و مناسبات بین المللی تجاری در کنار روند تغییرات قیمت جهانی فولاد تعیین کننده مسیر بازار خواهد بود.
بر اساس تحلیل‌های کارشناسان درصورتی‌که پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تحریم‌ها علیه ایران شدت یابد، با افزایش نرخ ارز و محدودیت‌های صادراتی پیش‌بینی می‌شود قیمت محصولات فولادی تحت تاثیر قرار گیرد و به تبع آن قیمت در همه محصولات این حوزه افزایش یابد. اما در مقابل، اگر تحریم‌ها تشدید نشود می‌توان امیدوار بود که قیمت دلار کاهش یابد؛ در مقابل با گشایش‌های حاصل از رفع تحریم‌ها می‌توان به افزایش صادرات و ارزآوری صنعت فولاد و آهن آلات امیدوار بود.
کارشناسان و فعالان بازار آهن در مورد چشم‌انداز آینده این بازار نظرات مختلفی دارند؛ برخی معتقدند که بازار آهن با رشد روبرو خواهد شد، آن‌ها دلایلی همچون پیش‌بینی افزایش تقاضا برای آهن در داخل کشور، افزایش قیمت جهانی آهن و کاهش عرضه آن را عنوان می‌کنند.
بر این اساس کارشناسان معتقدند قیمت جهانی اهن در حال حاضر در سطح بالایی قرار داشته و پیش‌بینی می‌شود این روند ادامه یابد.
بازار جهانی فولاد
آمارهای جهانی بازارهای فولاد و سنگ آهن نشان می دهد که میزان تولید سنگ آهن در فاصله ژانویه تا ماه می سال جاری با رشد روبرو شده و در این بین چین با رشد ۱۳.۴ درصدی بالاترین میزان افزایش تولید این محصول را به خود اختصاص داده است.
شرکت‌های معدنی چین تولید سنگ آهن را در ژانویه تا می ۲۰۲۴ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ با ۱۳.۴ درصد افزایش به ۴۵۷.۳۵ میلیون تن رسانده اند. بر اساس داده‌های اداره ملی آمار (NBS) در ماه می سال جاری، شرکت‌های معدنی چین تولید سنگ معدن را نسبت به ماه می ۲۰۲۳ نه درصد و نسبت به ماه قبل ۰.۶ درصد افزایش داده اند و به ۸۸.۴۸ میلیون تن رسانده اند. در این بین قیمت سنگ آهن در ماه می در محدوده کوچک تری نوسان داشت. بالاترین سطح قیمت در ۲۲ می با ۱۲۲ دلار در هر تن و کمترین آن در ۱۵ می با ۱۱۴ دلار در هر تن ثبت شده است. تقاضای ضعیف برای فولاد در طول رکود فصلی سنتی در صنعت تاثیر منفی بر قیمت‌ها در کوتاه مدت خواهد داشت.
در این بین واردات سنگ آهن توسط فولادسازان چینی در ژانویه تا می ۲۰۲۴ با ۷ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ به ۵۱۳.۷۵ میلیون تن رسیده و واردات در ماه می با ۶.۱ درصد افزایش به ۱۰۲ میلیون تن رسید.
در این میان به گفته Fastmarkets، مقامات چینی در حال بررسی اجرای اهداف سخت‌گیرانه‌تر برای تولید فولاد در این کشور برای کاهش مصرف انرژی و کاهش آلودگی هوا هستند. در ۱۸ ژوئن، مقامات استانی فوجیان اطلاعیه‌ای به کارخانه‌های فولاد محلی ارسال کردند مبنی بر اینکه از ژوئن تا دسامبر سال جاری کاهش تولید فولاد را اعمال خواهند کرد. سال گذشته، این منطقه ۳۴.۰۶ میلیون تن فولاد تولید کرد که رتبه دهم را در میان مراکز پیشرو فولاد چین به خود اختصاص داد.
به گفته فعالان بازار، کارخانه‌های فولاد کوره بلند به دلیل انتشار کربن بالا بیشترین آسیب را خواهند دید و اولویت با کوره‌های قوس الکتریکی است. بر اساس آخرین فرضیات فعالان بازار احتمالا میزان کاهش تولید فولاد در چین در حدود ۲۰ میلیون تن باشد که احتمالاً به قیمت سنگ آهن ضربه می‌زند اما دو برابر شدن بالقوه کاهش به ۴۰ میلیون تن می تواند منجر به کمبود محصولات نورد در بازار چین شود که به گفته یکی از تحلیلگران، قیمت فولاد و مواد خام را افزایش می دهد.
با این حال، صرف نظر از مقیاس، قیمت‌های کویل نورد گرم (HRC) که تولیدکننده اصلی آن استان هبی است، احتمالاً از این وضعیت سود می‌برد. تقاضا برای HRC به عوامل فصلی حساس است که با صادرات و رشد بالقوه در ساخت و ساز زیرساخت‌ها پس از اقدامات محرک مالی در این کشور حمایت می‌شود.
همانطور که مرکز GMK قبلا گزارش داده بود در ژانویه تا می ۲۰۲۴، شرکت‌های فولادی چینی تولید فولاد را ۱.۴ درصد در سال کاهش داده اند و به ۴۳۸.۶۱ میلیون تن رسانده اند با این حال تحلیلگران انتظار دارند تولید فولاد در چین در سال ۲۰۲۴ به میزان ۱.۱ درصد کاهش یابد.
- حمزه بهادیوند چگینی - روزنـامه‌نـگار
- شماره ۵۴۶ هفته نامه اطلاعات بورس