اقتصادها چرخهای هستند و از دورههای رشد بالا تا دورههای رکود متغیرند. علاوهبراین، احتمال نکول یک شرکت همزمان با شرایط اقتصادی تغییر میکند. بنابراین، موسسات رتبهبندی باید تصمیم بگیرند که آیا شرکتها را بر اساس رویکرد «رتبه بندی در طول چرخه» یا رویکرد «نقطهای در زمان» رتبهبندی کنند. در رویکرد «رتبه بندی در طول چرخه» سعی میشود تا میانگین اعتبار یک شرکت طی چند سال به تصویر کشیده شود و نباید به طور غیرمعقولی تحت تأثیر نوسانات شرایط اقتصادی کلی قرار گیرد. در مقابل، رویکرد «رتبهبندی نقطهای در زمان» طراحی شده است تا بهترین تخمین فعلی از احتمال نکول آینده را ارائه دهد. از نظر تئوری، رویکرد رتبه بندی «در طول چرخه» احتمال نکول را در دوره پایین چرخه اقتصادی کمتر از حد واقعی (بهتر) و در دوره بالای چرخه بیشتر از حد واقعی (بدتر) نشان میدهد.
حال شرکتهای رتبه بندی با توجه به تمایل خود برای اعطای رتبهبندیهای پایدار، اغلب از رویکرد «رتبه بندی در طول چرخه» استفاده میکنند. بنابراین همیشه اینگونه نخواهد بود که رتبهبندیها زمانی که اقتصاد وضعیت ضعیفی دارد بدتر شوند یا زمانی که اقتصاد وضعیت خوبی دارد بهتر شوند. همچنین، کاربران رتبهبندی، میتوانند رتبهبندیهای اعطا شده توسط موسسات رتبهبندی را تعدیل کنند تا آنها را از حالت «در طول چرخه» به حالت «نقطهای در زمان» تبدیل کنند. برای انجام این کار، لازم است راهی برای سنجش شرایط فعلی اقتصاد در نظر گرفته شود و سپس این معیار به رتبهبندیهای اعطایی در رویکرد «رتبه بندی در طول چرخه» اعمال شود. نتیجه پایش شرایط فعلی اقتصاد به گونهای اعمال میشود که رتبهبندیها زمانی که اقتصاد وضعیت خوبی دارد افزایش یابد و زمانی که اقتصاد در شرایط ضعیفی قرار دارد کاهش یابد.
همانطور که گفته شد، ثبات رتبهبندی اعتباری یک هدف مهم برای موسسات رتبهبندی در سطح جهانی است. یکی از دلایل این امر این است که معاملهگران اوراق قرضه کاربران اصلی رتبهبندیها هستند. اگر رتبهبندیها به طور مکرر تغییر کنند، معاملهگران اوراق قرضه ممکن است مجبور شوند که بیشتر معامله کنند و هزینههای معاملاتی بالایی را متحمل شوند تا توزیعهای لازم در رتبهبندی اوراق قرضه را در پرتفوی خود حفظ کنند. دلیل دیگر اهمیت ثبات رتبهبندی این است که رتبهبندیها در قراردادهای مالی و (در برخی کشورها) توسط نهادهای نظارتی مالی مورد استفاده قرار میگیرند؛ بنابراین تغییرات مکرر در رتبهبندیها میتواند مشکلاتی ایجاد کند.
-
محمد عرفان رایگان - کارشناس ارزیابی ریسک اعتباری شرکت پایا
- شماره ۵۵۷ هفته نامه اطلاعات بورس