به گزارش صدای بورس، نگاهی به وضعیت معاملات محصولات پلیمری و شیمیایی در بورس کالا در دو نیمه اول امسال و سال قبل نشان میدهد با آن که میزان عرضه محصولات پلیمری در نیمه اول امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تقریبا ثابت باقی مانده، اما تقاضا برای این محصولات ۱۷ درصد کاهش یافته است. این در حالی است که قیمتهای پایه و پایانی محصولات این گروه تقریبا ۲۵ درصد افزایش یافته است.
در مورد محصولات شیمیایی اما روند کاملا برعکس است؛ بهطوریکه میزان عرضه این محصولات در مقایسه با نیمه اول سال قبل ۲۶ درصد رشد کرده در حالیکه تقاضا تقریبا یک درصد افت را تجربه کرده است. قیمتهای پایه این محصولات نیز به طور میانگین در سال جاری ۳۲ درصد و قیمتهای پایانی به طور میانگین ۲۶ درصد افزایش را تجربه کرده اند.
این آمارها در حالی است که میانگین قیمت دلار نیمایی در دو دوره مورد بررسی در حدود ۳۵ درصد افزایش را تجربه کرده است ولی قیمتهای جهانی محصولات پتروشیمی در این دو دوره تفاوت فاحشی ندارد و حتی در برخی موارد با کاهش قیمتها نیز روبهرو هستیم.
کارشناسان میگویند وضعیت بازارهای کالایی در سال جاری و به خصوص بعد از خرداد ماه که موضوع انتخابات ریاست جمهوری مطرح شد روند متعادل تری به خود گرفت. فعالان صنایع پایین دستی با این تصور که دولت جدید میتواند شرایط ویژه ای در مسیر تولید و صادرات ایجاد کند و سیاستهای بازدارنده دولت قبل را از میان بردارد، به خصوص در فصل تابستان دست به عصاتر از قبل حرکت کردند و شاهد خروج بخش زیادی از تقاضای کاذب در بورس کالا بودیم.
در این بین پیش بینیها از وضعیت قیمت محصولات پلیمری و شیمیایی در ماههای پیش رو ارتباط مستقیمی به قیمتهای جهانی و ارز دارد.
سیاست دولت در همرسانی قیمت ارز نیما و بازار آزاد به معنای افزایش قیمت دلار نیمایی تقویت کننده مسیر افزایشی قیمت در این بازار در ماههای پیش رو تا آخر سال است. این مساله در شرایطی است که به عقیده مراکز بین المللی معتبر، قیمت نفت در ماههای پیش رو ممکن است کاهشی باشد.
بنا بر اعلام آژانس بینالمللی انرژی، با افزایش سریعتر عرضه نفت از سوی تولیدکنندگان خارج از اوپکپلاس نسبت به تقاضای کلی جهان، اوپکپلاس ممکن است شاهد مازاد قابلتوجه عرضه باشد. این در شرایطی است که از توقف طولانیمدت تولید نفت در لیبی جلوگیری شود.
اوپکپلاس از اواخر سال۲۰۲۲ مجموعهای از کاهش تولید نفت را بهمنظور حمایت از بازار به اجرا گذاشته است که اکثر این برنامهها تا پایان سال۲۰۲۵ ادامه مییابد. این ائتلاف قرار بود از ماه اکتبر آخرین لایه کاهش ۲میلیون و ۲۰۰هزار بشکهای در تولید روزانه را تسهیل کند، اما پس از کاهش قیمت نفت، هفته گذشته تصمیم گرفت این طرح را بهمدت دو ماه به تعویق بیندازد.
این شرایط هرچند شاخص قیمت محصولات پتروشیمیایی را نیز با خود به مسیر کاهشی هدایت خواهد کرد، اما افزایش قیمت دلار سامانه نیما این موضوع را تعدیل خواهد کرد و در نتیجه قیمتهای پایه در ماههای آینده احتمالا افزایشی است. با این حال کاهش فاصله ارز نیما و آزاد میتواند روی رقابتها در بورس اثر معکوس ایجاد کند و در نتیجه انتظار میرود قیمتهای پایانی محصولات چندان از رقابتها تاثیر نپذیرد.
در این شرایط خریدهای هیجانی بورسی نیز احتمالا با کاهش روبهرو شود و انتظار نمی رود فعالیتهای دلالی نیز از رونق بالایی برخوردار باشد. دلیل این امر نیز کاهش تدریجی اختلاف قیمت کالاها در بازار آزاد و بورس کالا است که زمینه فعالیتهای کاذب را از بین میبرد و در نتیجه باید انتظار یک شرایط نسبتا نرمال با رشد کنترل شده را در ماههای پیش رو در بازار محصولات شیمیایی و پلیمری داشت.