به گزارش صدای بورس، مدیران خرید ۱۰۰ شرکت ساختمانی از سراسر کشور با شرکت در نظرسنجی شامخ بخش مسکن و ساختمان، اوضاع بازار مسکن در شهریورماه را تشریح کردند. بر اساس تصویری که سازندگان از حال و روز بازار مسکن ترسیم کردهاند، نرخ بالای تورم ساخت از یکسو و ناتوانی در فروش واحدهای تکمیل شده از سوی دیگر، سرمایهگذاران ساختمانی را در بنبست دو طرفه محبوس کرده است.
بازار سرمایهگذاری ساختمانی با رکود سنگینی مواجه است؛ رکودی عمیق و پردامنه که از مدتها پیش آغاز شده و هنوز هیچ نشانهای از بهبود اوضاع مشاهده نمیشود. دادههای گزارش شامخ ساختمان اتاق تعاون ایران در شهریورماه نیز گواهی میدهد که نه تنها سازندگان امیدی به تغییر وضعیت بازار ساخت و ساز ندارند، بلکه حتی بدتر شدن وضعیت این بازار را روایت میکند.
گزارش شامخ ساختمان یک نظرسنجی ماهانه از مدیران خرید شرکتهای ساختمانی معتبر در سراسر کشور و شامل ۱۲ پرسش است که پاسخ به آنها نه مبتنی بر دریافت کلی و حسی شرکتکنندگان در نظرسنجی، بلکه بر اساس مستندات واقعی شرکتهای ساختمانی ارائه میشود. در نهایت میانگین مقادیر عددی پاسخهای ارائه شده در گزارش شامخ تعیین کننده وضعیت بازار سرمایهگذاری ساختمانی در ماه مورد ارزیابی است. در این گزارش عدد ۵۰ به عنوان مرز بین وضعیت مطلوب و نامطلوب در متغیرهای مختلف شناخته میشود و گویای رکود یا رونق در مورد برخی از پرسشهاست.
شامخ کل ساختمان در شهریور ماه که وضعیت کلی بازار سرمایهگذاری ساختمانی را از نگاه سازندهها روایت میکند، با یک افت شدید از ۴۸ به ۴۱.۵ کاهش یافته است. به این ترتیب با حذف ماههای استثنایی و نیمه تعطیل فروردین، مقدار شامخ کل به پایینترین میزان از آذرماه ۱۴۰۱ تاکنون رسیده که گویای استمرار رکود فراگیر ساختمانی و حتی تشدید رکورد در شهریورماه درمقایسه با مرداد است.
افزون بر این پیام اصلی که از گزارش شامخ شهریورماه دریافت میشود، شش پیام دیگر نیز میتوان از این گزارش استخراج کرد که هر یک به نوعی گویای وخامت وضعیت بازار سرمایهگذاری ساختمانی است. شاخص انتظارات سرمایهگذاران ساختمانی از میزان کار و فعالیت در ماه آینده روی عدد مرزی ۵۰ توقف کرده و حتی نسبت به ماه گذشته یک واحد افت داشته است. در واقع انتظار سازندهها از میزان کار و فعالیت در شهریور، اندکی بهتر از انتظار آنها نسبت به فعالیت در مهرماه بوده است. این افت البته دور از انتظار هم نبود؛ کما اینکه در زمان انجام این نظرسنجی (روزهای آغازین مهرماه) ریسک تنش نظامی در کشور بروز کرد و حتی از احتمال وقوع جنگ با رژیم صهیونیستی سخن به میان آمد. به این ترتیب نااطمینانیها به آینده اثر خود را به شکل کاهش یک واحدی شامخ انتظارات کار و فعالیت در ماه پیش رو نشان داد و سازندهها برآورد مرزی خود را از وضعیت بازار ساخت و ساز در آینده در این نظرسنجی منعکس کردند. در یک مقایسه دیگر، میانگین شاخص انتظارات سازندهها در گزارش شامخ طی ۶ماهه اول امسال ۵۰ اما در سال گذشته ۵۶ واحد بوده است.
پیام سومی که شامخ منعکس میکند مربوط به تورم ساخت است. در پرسشهای مرتبط با قیمت، قاعدتا هر چه شاخص محاسبه شده نهایی از مرز ۵۰ بالاتر باشد، روایتگر تورم بالاتر است. میانگین شاخص قیمت مصالح ساختمانی و مواد اولیه در ۶ماهه اول امسال تقریبا برابر با میانگین یکسال ۱۴۰۲ است. این شاخص در گزارش شامخ شهریورماه ۶۸ بوده که برابر با میانگین نیمه اول امسال و همینطور میانگین ۱۲ ماهه سال گذشته است. به این ترتیب التهاب در بازار بالادست مسکن همچنان در سطح بالا ادامه دارد و درجه تب تورم مصالح ساختمانی در یک سال و نیم اخیر تغییر محسوسی نکرده است.