در یک ماه گذشته به استثنای دوهفته اخیر بازار سرمایه با یک ثباتی مواجه بود. انتخابات ریاست جمهوری و کابینه انجام شده بود و تا حدودی موضع‌گیری دولت جدید در خصوص بازار سرمایه و نسخه‌های اقتصادی که قرار بود تجویز شود در سخنان و گفتمان‌هایی که از سوی دولت مطرح می‌شد حکایت از حمایت و بهبود شرایط اقتصادی داشت. همه این شرایط دست به دست هم داده بود و باعث شده بود تا بازار سرمایه تقریبا یک ماه گذشته را مثبت طی کند و در بیست روز، معاملاتی رو به بالا و صعودی تقریبا حدود ۸ درصد تجربه شده بود.
در این زمان که بازار سرمایه شرایط ثبات پیدا کرده و خوش بینی تقریبی در بازار برای اتفاقاث مثبت به وجود آمده بود، متاسفانه با خبر ترور سید حسن نصرالله شوک پیش بینی نشده ای به بازار وارد شد و در ادامه انتظار واکنش جمهوری اسلامی در ارتباط با اتفاقات اخیر که از سوی رژیم صهیونیستی صورت گرفته بود مجددا بازار سرمایه و دیگر بازارها را در ابهام فرو برد. در نتیجه با اتفاق وعده صادق ۲ با واکنش جمهوری اسلامی به رژیم صهیونستی مواجه شدیم که انتظار این واکنش هم وجود داشت. حالا با انتظار و ابهام که چه اتفاقاتی قرار است در آینده رخ دهد بازار سرمایه هفته‌های منفی را پشت سر می‌گذارد اما در این شرایط آیا می‌توان انتظار داشت که بازار با جریان ورود نقد و پول تازه نفس، بتواند جان تازه ای بگیرد یا خیر، نیاز به موشکافی و بررسی واقعیت حاکم بر فضای اقتصادی به خصوص بازار سرمایه دارد. آنچه در بازار سرمایه با آن مواجه ایم حالت انتظار از آینده است که اگر مبتنی بر ریسک و ابهام باشد قطعا ورود پول ضعیف خواهد بود و اگر مبتنی بر خوش بینی و آینده رو به رشد باشد و یا ثبات اقتصادی به وجود آید، موجب ورود پول نقد به بازار سرمایه می‌شود. اما در کنار همه این موارد ما با ریسک پیش بینی نشده ای مواجهیم و آن هم ریسک جنگ و یا درگیری‌های منطقه ای است و این اتفاق می‌تواند باعث شود تا نتوان پیش بینی درست و خوشبینی نسبت به آینده داشته باشیم. وقتی ریسک جنگ در منطقه و کشور وجود داشته باشد، شاهد آن هستیم که هر سرمایه‌گذاری پول خود را در شرایط ریسکی تبدیل به نقد می‌کند و یا سراغ سرمایه‌گذاری‌های بدون ریسک و یا امن می‌رود. این واقعیت قابل دفاع است و واکنشی که در بازار اتفاق می‌افتد یک واکنش طبیعی در ارتباط با ابهامات آینده است.
در این شرایط انتظار از تصمیم سازان بازار سرمایه این است که صندوق تثبیت و یا صندوق حمایت در حمایت از بازار بتوانند در این شرایط ورود نقدی داشته باشند و یا به دستور سازمان بورس، صندوق‌های بازارگردانی به تعهدات خود عمل کنند و بتوانند سهم‌های در صف فروش را به اندازه تعهدات خود جمع کنند. اما باید گفت که این نسخه یا انتظاری که باید از صندوق تثبیت وجود داشته باشد در این شرایط اقتصادی انتظار درستی نیست، زیرا صندوق تثبیت زمانی ورود می‌کند که شوک کوتاه مدت به بازار وارد شود و با حمایت یک یا دو روزه بازار قدرت برگشت پیدا کند. اما شرایط کنونی بازار، ابهام بلندمدت است و تا شرایط با ثبات حاکم نشود بازار نمی تواند انتظار ورود پول جدید را داشته باشد.
در شرایط حال آنچه می‌تواند فضای بازار سرمایه را به سمت رونق و صعود برگرداند شرایط ثبات و ایجاد امنیت سرمایه‌گذاری برای کلیت اقتصاد است که در حال حاضر این انتظار در دسترس نیست.
-
اسفندیار شاه‌منصوری - مدیرعامل سبدگردان همراه
-
شماره ۵۶۰ هفته نامه اطلاعات بورس