به گزارش صدای بورس، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در مراسم معارفه خود از بورس ۴۰۰ میلیارد دلاری صحبت کرد و وزیر اقتصاد نیز به گفته خود توقع بازاری با چنین ارزشی را از او دارد. چهار سال از شروع سقوط تاریخی سال ۱۳۹۹ بازار سرمایه می گذرد، ارزش دلاری بازار سهام در این مدت از حدود ۴۴۰ میلیارد دلار در ۱۹ مرداد ۱۳۹۹ به ۱۲۰ میلیارد دلار در ۲۵ مهرماه ۱۴۰۳ رسیده است.
هماکنون تفاوت ارزش دلار آزاد و دلار نیمایی بازار سهام حدود ۴۰ میلیارد دلار است، این ارقام در کنار این موضوع است که نسبت قیمت بهدرآمد بورس زیر ۶.۵ است و تحلیلگران در لیست روزانه خود چندین سهام با نسبت قیمت به درآمد ۴-۳ و حتی کمتر با پتانسیل خوب برای رشد دارند و اصطلاحاً در کف قیمت خود بوده بسیار جذاب هستند و با توجه به رکود سایر بازارها بسیاری از آنها هم آمادهاند تا وارد بازار سهام شوند، این مساله خود میتواند نسبت P/E را افزایش دهد.
بهنظر میرسد استراتژی رشد روزانه قیمت دلار نیما با هدف کاهش فاصله بین آن و قیمت دلار آزاد از آن وعدههایی است که به مرور در حال انجام است و میتواند نشانه مثبتی برای سایر اقدامات نیز باشد که اثرات آن بر صورت مالی شرکتها در زمستان پدیدار میشود. با توجه به تمام این موارد و این که اگر بازار همانگونه که رئیس شورا عالی بورس گفته بود حمایت شود و اعتماد به آن برگردد، میتوان امید داشت که بازار به ارزش ۴۰۰ میلیاردی نیز بازگردد.
اما این مساله برای فعالان بازار سهام دور از انتظار و با اعداد و ارقام حال حاضر و سالهای اخیر کمی دور از دسترس بهنظر میرسد. کاهش ارزش دلاری بازار سرمایه بعد سال ۱۳۹۹ تا امروز ریزشی تقریبا ۷۵ درصدی را نشان میدهد، ارزش امروز بازار تقریبا یک چهارم سال ۹۹ است. همچنین این ارزش نسبت به سال گذشته حدود ۶۰ میلیارد دلار کاهش یافته است.
دو بال پرواز بازار سرمایه
رضا علوی، کارشناس بازار سرمایه گفت: ارزش دلاری بازار سرمایه ایران به حدود ۱۲۰ میلیارد دلار رسیده است. آمارها نشان میدهد، روند نزولی طی شده در مدت زمان بیش از چهار سال، این رقم را از حدود چهار صد میلیارد دلار در اوایل سال ۱۳۹۹ به حدود ۱۶۰ میلیارد دلار در روزهای اخیر رسانده است.
علوی درباره تاثیر دولت چهاردهم توضیح داد و افزود: حضور تیم جدید اقتصادی در ارکان تصمیم گیری و پیش بینی وزیر اقتصاد از ارزش بازار سهام فراتر از ۴۰۰ میلیارد دلار، سهامداران بازار سرمایه را به آینده روشن و جبران بخشی از خسران پدید آمده طی سالهای اخیر امیدوار کرده بود، اما با توجه به شرایط موجود، آیا این اهداف دست یافتنی است؟ ریسک سیستماتیک موجود این روزها بر کسی پوشیده نیست. این کارشناس بازار سهام در زمینه ریسکهای موجود بورس ادامه داد: در شرایطی که منطقه خاورمیانه دستخوش تحولات جدیدی شده و با طلوع آفتاب اتفاقات پیشبینی نشده، در زندگی افراد این منطقه رخنمایی میکند، قطعاً بسیاری از سرمایهگذاران ریسک گریز به سمت داراییهای فیزیکی و ارز و طلا، روانه میشوند. افزایش نرخ ارز در اینروزها علیرغم تلاشهای کنترلی بانک مرکزی و افزایش قیمت ملک در شهرهای بزرگ علیرغم رکود شدید حاکم بر این بازار و همچنین حباب موجود در قیمتهای سکه و ورود چند همتی منابع جدید به صندوقهای طلا موید این مطالب است. همچنین به دلیل وجود بازیگران خارجی منطقهای، تاثیرگذاری در کاهش این ریسک شاید از عهده مدیران اقتصاد خارج باشد.
وی در رابطه با دیگر ریسکهای بورس گفت: بنابراین ردپای فشار موجود بر بورس را میتوان در حوزه داخی نیز جستجو کرد. ادامه سیاستهای انضباطی در شرایط کنونی و جمعآوری و بلوکه کردن نقدینگی با روشهای مختلفی مانند عرضه سکه به صورت حراج توسط بانک مرکزی و همچنین عرضه اوراق دولتی در این شرایط و افزایش نرخ بهره موثر در بازار بدهی و از سوی دیگر جمع آوری منابع به بهانه ثبت نام خودروی داخلی و وارداتی در شرایطی که هنوز تعهدات قبلی باز مانده است، همگی از دلایل با منشاء داخلی است که سبب خروج منابع از بازار سرمایه و فشار بر سهام ارزنده موجود در بازار است. علوی در باره ارزندگی و نقش بازار سهام در زمینه جمع آوری نقدینگی افزود: بنابراین به نظر میرسد، اگر سیاست گذاران اقتصادی به ارزندگی بازار اعتماد دارند، برای پیشبرد اهداف مالی و پولی خود، میتوانند از بازار سرمایه به عنوان بهترین وسیله جهت هدایت منابع سرگردان استفاده کنند که این خود مستلزم ایجاد جاذبه و اعتماد سازی، پس از سالها فرصت سوزی در این حوزه است. وی در انتها خاطر نشان کرد: شاید بتوان حذف قیمتگذاری دستوری و پیش بینی پذیری اقتصاد را به عنوان دو بال پرواز این بازار عنوان کرد که اتفاقاً هردو این سیاستها نیز بارها از سوی سیاستگذاران کلان کشور مورد تایید قرار گرفتهاند.
لزوم تامین مالی پروژهها از طریق بازار سهام
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه کاردان معتقد است: برای تحقق بورس ۴۰۰ میلیارد دلاری باید پروژهها از طریق بورس تامین مالی شوند. برای مثال پروژههایی در خصوص نفت، گاز و پالایشگاههای جدید در دست اجرا داریم. در حال حاضر به نظر میرسد چیزی حدود ۱۲۰ میلیارد دلار پروژه برای توسعه میدانهای نفتی آماده است. همچنین چند پالایشگاه بزرگ در سطح کشور در حال اجراست. همه اینها میتوانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی شوند و در بورس قرار بگیرند. همچنین پروژههای زیادی در خصوص انرژی، برق، راه و پروژههای بسیار زیاد دیگری در سطح کشور وجود دارند که همگی امکان پذیرش و تامین مالی از طریق بازار سرمایه را دارند.
مصطفی امید قائمی همچنین میافزاید: اگر این پروژهها و شرکتها بتوانند به ابعاد لازم برسند و کشور نیز از ثبات اقتصادی و سیاسی برخوردار شود و نرخ ارز حالت تثبیت و یا کاهشی به خود بگیرد، دستیابی به بازار ۴۰۰ میلیارد دلاری چندان دور از انتظار نخواهد بود. وی ادامه میدهد: همانطور که میدانید در سال ۱۳۹۹ دلار زیر ۲۰ هزار تومان بود اما شاهد بازار بیش از ۴۰۰ میلیاردی بودیم ولی الان که دلار از ۶۰ هزار تومان هم عبور کرده شاهدیم ارزش بازار سرمایه حدود ۱۳۰ میلیارد دلار است.
این کارشناس بازار سرمایه همچنین معتقد است: کاهش فاصله دلار نیمایی و آزاد تاثیر بسیار مثبتی بر بازار سرمایه، صنایع و شرکتها دارد هرچه این فاصله کمتر شود و رانت اقتصادی و بیمعنی از بین برود بسیار عمل و کار خوب و مثبتی است و به نظرمیرسد بازار سرمایه میتواند باز هم رونق بگیرد. وی در ادامه میافزاید: همچنین اقدامات بسیار مهمی باید انجام شود تا امید و اعتماد دوباره به بازار سهام بازگردد. باید مشارکت و جذب مخاطبان عمومی در بازار سرمایه صورت گیرد. لازم است مجدداً مردم به صورت روزمره با بورس همچون سال ۹۹ درگیر شوند و همه منابع لازم است به سمت بورس برده شود تا بتوان در قالب صندوقهای مختلف سرمایه گذاری این اقدام را انجام داد. امید قائمی در انتها درباره راهکار رسیدن به رشد بازار میگوید: اقتصاد کشور باید به شرایطی ثابت و اطمینان برسد و نگرانیهایی که در حال حاضر در کل اقتصاد کشور وجود دارد باید از بین برود ولی این مساله از طریق بورس نیز باید پیگیری شود و لازم است اهمیت دولت نسبت به بورس برای جلب اعتماد مجدد سرمایهگذاران در بازار سرمایه مشخص شود.
-
محمدرضا شاهوردیلو - خبرنگار
-
شماره ۵۶۱ هفته نامه اطلاعات بورس