مشکلات برق خود را به صورت ناترازی یا کمبود نشان میدهد. از دهه ۷۰ به بعد سرمایهگذاری در صنعت برق صورت نگرفت. در مصرف، رشد بیشتر شد اما در تولید برنامه ای متناسب با مصرف وجود نداشت. نه دولت خود در صنعت برق سرمایهگذاری کرد و نه امنیت سرمایهگذاری را برای حضور سرمایهگذاران این حوزه به وجود آورد. الان هم دولت خود مسبب وضع موجود است و هنوز راه حلی هم برای بهبود نداده است. هر ساله منتظر هستیم ناترازیها با تدبیر دولت کمتر شود تا صنایع بخصوص صنایع بورسی آسیب کمتری ببینند اما هرساله ناترازیها بیشتر میشود. امسال کمبود برق به ۱۸ تا ۱۹ هزار مگاوات در کشور رسید و سالهای بعد اگر آب پشت سدها کمتر شود کمبودها بیشتر خواهد شد. در این وضعیت دولت و وزارت نیرو باید مسئولیت را بپذیرند، گذشته تمام شده و برای آینده باید فکری شود. صنایع به شدت نگران تابستان سال آینده هستند. آیا دولت در بخش پنلهای خورشیدی که بهترین راه است، میتواند سرمایهگذاری کند؟ یا امنیت سرمایهگذاری ایجاد کرده که بخش خصوصی وارد ساخت نیروگاه به هر مدل شود؟ این سوالات اساسی است که نیاز به پاسخ دارد.
اگر دولت هنوز معتقد است که مصرف کننده بیش از حد مصرف میکند این منطق درستی نیست دولت نباید کوتاهی خود را به گردن مصرف کننده بیندازد. از دولت احمدی نژاد در صنعت برق سرمایهگذاری صورت نگرفته، دولت حتی برای مصرف هم برنامه ای نداشت. وقتی یارانه ادامه دار میشود قطعا مقداری از مصرف ممکن است غیرواقعی باشد اما بیشترین مصرف واقعی است. ایران یک کشور صنعتی است و رشد اقتصادی کشور از محل رشد صنعت است. کشور از خدمات یا کشاورزی رشد کمی گرفته است.
دولت نباید مصرف را با مصرف اروپا مقایسه کند و مردم را مقصر جلوه دهد، در اینصورت باید جایگزین به مردم ارائه دهد، مثلا مصرف بهینه شود و یارانهها برای زیرساختها استفاده شود و غیره. در دوره ریاست جمهوری خاتمی سال به سال قیمت انرژی افزایش پیدا میکرد و مردم همراهی میکردند زیرا از معیشت خوبی برخوردار بودند، فرزندانشان اشتغال داشتند، ارز و تورم تک رقمی و تک نرخی بود و رشد اقتصادی را میدیدند. در چند سال اخیر بی اعتمادی بین مردم ایجاد شده که نباید مقصر مردم را دانست. با جمعیت بالای ۸۰ میلیون، مصرف چندان بالا نیست و با اروپا و تکنولوژی به روز هم قابل مقایسه نیست.
با توجه به دیتای موجود وضعیت خوبی برای سال آینده متصور نیست و پیشنهاد ما به دولت این است که رویکرد گذشته تغییر کند. کمبود امسال ۱۹ هزار مگاوات بوده و سال آینده ۲۴ هزار مگاوات طبق پیشبینیها خواهد بود. قطعا این رشد با تغییر رویکرد و کمک گرفتن از بخش خصوصی میتواند متوقف شود. دولت و وزارت نیرو باید طمع خود را از بخش برق کم کنند و محلی برای درآمد دولت نباشد باید نسخه برای درمان معضل ارائه دهند.
در حال حاضر وزارت نیرو برق را به مبلغ ۱۲۰ تومان از نیروگاههای خصوصی میخرد و تا ۲۷۰۰ تومان به مردم در بخش خانگی میفروشد و در صنعت از ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ تومان به فروش میرساند. از ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان هم صادرات دارد به بیتکوین هم برق میفروشد. این صحیح نیست دولت برق ارزان از نیروگاه خریداری میکند و گران میفروشد و بعد مشکل کمبود برق را هم نمی تواند حل کند!
-
حمیدرضا صالحی - رئیس فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران