به گزارش صدای بورس،تامین مالی جمعی یا کراد فاندینگ نوعی از جذب سرمایه توسط انواع شرکتها است که طی آن کسب و کارها با جمعآوری سرمایههای خرد و کوچک از تعداد زیادی سرمایهگذار با هدف تکمیل طرحهای توسعهای خود اقدام به تامین مالی میکنند. در حقیقت، تامین مالی جمعی برای کسب و کارها و سرمایهگذاران یک معامله برد-برد است. زیرا، یک شرکت از طریق طرح تامین مالی جمعی سرمایه مورد نیاز جهت پیشبرد پروژههای خود را تامین کرده و سرمایهگذاران هم با مشارکت در تامین مالی، به صورت ماهانه، چند ماه یکبار و… سود قابل توجه و کمریسکی را به دست میآورد.
در اواسط سال ۲۰۰۰ با ظهور کیک استارتر ها و زوپا تامین مالی جمعی پیشرفت فراوانی داشت.
حال سوال پیش می آید که کیک استارتر چیست ؟
کرادفاندینگ در بازار بورس ایران
با توجه به اینترنتی شدن و سوق تمامی عملکرد های زندگی به سمت دنیای مجازی استفاده از ارائه خدمات مالی نیز به شکل اینترنتی شده است. یکی از بر نامه های راهبری شرکتی در کشور استفاده از کرادفاندینگ ها برای رشد اقتصادی می باشد .
کارگروه ارزیابی برای پیشبرد امور مربوط به کرادفاندینگ طبق تفاهم نامه بین وزارت اقتصاد و دارایی فوزارت تعاون کارو رفاه اجتماعی ، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تشکیل گردید .
دستور العمل تامین مالی جمعی در شورای عالی بورس و اوراق بهادار تصویب گردید.
دستور العمل تامین مالی جمعی در شورای عالی بورس و اوراق بهادار
تامین مالی و تامین سرمایه استارت آپ ها و کسب و کار های کوچک از طریق حوزه کرادفاندینگ و پلتفرم های اینترنتی جدید ارائه می شود.
در حوزه کرادفاندینگ و تامین مالی سرمایه در سازمان بورس اوراق بهادار ،تامین مالی مبتنی بر مدل سهام است و افراد در سود و زیان شریک هستند.
چهار سال پس از راهاندازی اولین پلتفرم تامین مالی جمعی در کشور، دستورالعمل تامین مالی جمعی در تاریخ ۲۵/۰۲/۱۳۹۷ براساس بند (۴) ماده (۴) قانون بازار اوراق بهادار، به شرح زیر به تصویب شورایعالی بورس و اوراق بهادار رسیده است .
این دستورالعمل در ۴۵ ماده تنظیم شده است که در ارتباط با موارد زیر صحبت می نماید :
-
ابتدا به تعریف اصطلاحات و کلیات می پردازد .
-
کارگروه ارزیابی را بیان می نماید .
-
رویه و روش صدور مجوز فعالیت را مشخص می کند.
-
به شرایط و الزامات ارائه خدمات تأمین مالی جمعی می پردازد.
-
در نهایت یک چندین مقررات کلی را بیان می کنند .
وظیفه کارگروه ارزیابی پیشبرد تامین مالی جمعی در شورای عالی بورس و اوراق بهادار
تعیین حداقل الزامات قرارداد بین ارکان
تعیین نحوه ارائه گزارشات دوره ای
تعیین مقدار کارمزد خدمات
تعیین نحوه ارزیابی طرح ها
تعیین چارچوب فرآیند ها و نحوه رسیدگی به درخواست ها
اعتبار سنجی متقاضیان اخذ مجوز فعالیت
تعیین نحوه مشارکت تامین کنندگان
مصوبات کارگروه ارزیابی پیشبرد تامین مالی جمعی در شورای عالی بورس و اوراق بهادار
-
حداقل الزامات مدل کسب و کار عامل
-
نحوه ارائه گزارشات دورهای توسط متقاضی
-
حداقل سرمایه ثبتی متقاضیان عاملیت تامین مالی جمعی باید ۵۰۰ میلیون ریال باشد
نحوه دریافت مجوز تامین مالی جمعی در شورای عالی بورس و اوراق بهادار
مدارک زیر را باید در سامانه cf.ifb.irثبت نمایید :
اطلاعات ثبتی شرکت
اطلاعات سهام داران
مشخصات و سوابق تحصیلی و شغلی اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل
مدل کسب و کار
مزایای کراود فاندینگ چیست؟
تامین مالی جمعی برای شرکتها کوچک و بزرگ، استارت آپها و سایر کسب و کارها میتواند امتیازهای زیادی داشته باشد. شاید فرایند سادهتر و سریعتر تامین مالی جمعی را بتوان مهمترین مزیت آن در نظر گرفت، اما سایر مزایای کرادفاندینگ عبارتند از:
-
تسریع در فرایند تامین مالی
-
دسترسی پذیری
-
اثرگذاری اجتماعی
-
تسهیل ایجاد کسب و کارهای جدید
-
افزایش شهرت و اعتبار کارآفرین در نتیجه موفقیت پروژه
-
بازاریابی کم هزینه برای مدیران
-
بازدهی مناسب برای سرمایهگذاران
معایب یا ریسکهای تامین مالی جمعی چیست؟
با وجود قابلیتهای ویژهای که طرحهای تامین مالی جمعی در اختیار کسب و کارها و سرمایهگذاران قرار میدهند، اما تامین مالی جمعی ریسکهایی دارد که باید آنها را در نظر گرفت:
انتخاب طرح
یکی از مهمترین مواردی که باید در انتخاب آن دقت کرد طرح مورد نظر جهت سرمایهگذاری است. به طور مثال طرحی که هدف آن تامین هواپیمای مسافربری است به مراتب ریسک بالاتری نسبت به تامین مواد اولیه دارو دارد.
نقدشوندگی
با توجه به اینکه امکان نقل و انتقال گواهی شرکت در تامین مالی جمعی در بازار ثانویه وجود ندارد، بنابراین در صورتی که سرمایهگذار قصد داشته باشد مانند صندوق درآمد ثابت سرمایه خود را سریعا نقد کند این قابلیت امکانپذیر نیست و سرمایه باید تا پایان طرح در اختیار شرکت باقی بماند.
ریسک اعتباری
یکی از ریسکهای طرح تامین مالی جمعی اعتبار شرکتهای متقاضی است. برخی از شرکتها ممکن است منابع مالی مناسبی جهت رویارویی با ریسکهای سیستماتیک و غیرسیستماتیک را نداشته باشند و همین امر میتواند سرمایهگذاران را در صورت وقوع مشکلات، با چالش مواجه کند.
تفاوت پذیرهنویسی و کرادفاندینگ چیست؟
تامین مالی جمعی یا کرادفاندینگ یک نوع پذیره نویسی محسوب میشود. اما، چند تفاوت مهم بین کرادفاندینگ و پذیرهنویسی اوراق بهاداری مانند حق تقدم سهام، سهام شرکتهای در آستانه تاسیس، اوراق درآمد ثابت و صندوقهای سرمایهگذاری وجود دارد:
-
ارزش اسمی هر واحد سرمایهگذاری در اوراق تامین مالی جمعی معادل ۱۰۰۰ ریال است. در حالی که ارزش اسمی هر واحد صندوقهای سرمایهگذاری ۱۰٬۰۰۰ ریال ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال بوده و ارزش هر یک برگ سهام شرکت در شرف تاسیس معادل ۱۰۰۰ ریال است.
-
لازم به ذکر است ارزش اسمی اوراق بدهی مانند اخزا، مشارکت، اجاره، مرابحه و … معادل ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ ریال است. اما، اوراق اخزا هنگام پذیرهنویسی با قیمت ۵۰۰٬۰۰۰ ریال در بازار سرمایه عرضه میشوند.
-
در کرادفاندینگ سرمایه مورد نظر جهت تامین مالی عموما از نوع سرمایههای خرد بوده و شرکتهای کوچک تولیدی جهت تامین مالی پروژههای خود اقدام به انتشار اوراق بدهی میکنند. نرخ سود و مدل پرداخت سود در کرادفاندینگ از پیش تعیینشده است. در حالی که اوراق تامین مالی مانند اوراق مرابحه،اخزا، صندوقهای سرمایهگذاری و سهام شرکتهای در شرف تاسیس نیاز به جذب سرمایههای کلان، از چند صد تا چند هزار میلیاردی دارند.
-
اوراق تامین مالی مانند مرابحه، اخزا، مشارکت و اوراق بهادار مانند سهام و صندوقهای سرمایهگذاری دارای معاملات ثانویه پس از پذیرهنویسی هستند. در صورتی که در تامین مالی جمعی، پس از تکمیل سرمایه مورد نیاز، معاملات ثانویه وجود ندارد. در حقیقت، افرادی که در پروژههای تامین مالی جمعی سرمایهگذاری میکنند تا زمان تسویه کامل اصل سرمایه و دریافت سود توسط شرکت، مجاز به برداشت سرمایه خود نیستند.