چه کسانی از رتبه‌بندی‌های اعتباری استفاده می‌کنند؟

سرمایه‌گذاران معمولاً از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای ارزیابی ریسک اعتباری و مقایسه بین سازمان‌ها و شرکت‌ها و اوراق بدهی منتشر شده آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و مدیریت پرتفوی خود استفاده می‌کنند. برای مثال، سرمایه‌گذاران حقیقی ممکن است از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای ارزیابی خرید اوراق قرضه شهرداری یا شرکتی از منظر میزان تحمل ریسک خود بهره بگیرند. سرمایه‌گذاران حقوقی، از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های بازنشستگی، بانک‌ها و شرکت‌های بیمه، اغلب از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای تکمیل تحلیل اعتباری خود در مورد اوراق بدهی خاص استفاده می‌کنند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران حقوقی ممکن است از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای تعیین آستانه‌های ریسک اعتباری و تدوین دستورالعمل‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند. رتبه‌بندی‌ها می‌توانند به‌عنوان معیاری از کیفیت اعتبار در نظر گرفته شوند، اما سرمایه‌گذاران باید عوامل مختلفی از جمله تحلیل‌های خود را نیز مد نظر داشته باشند.
واسطه‌های مالی نیز از رتبه‌بندی‌های اعتباری استفاده می‌کنند. تامین سرمایه‌ها به تسهیل جریان سرمایه از سرمایه‌گذاران به صادرکنندگان کمک می‌کنند. آن‌ها ممکن است از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای ارزیابی نسبی ریسک اعتباری اوراق بدهی مختلف استفاده کرده و در تعیین قیمت اولیه اوراق بدهی و نرخ بهره آن‌ها کمک کنند.
صادرکنندگان، از جمله شرکت‌ها، مؤسسات مالی، دولت‌ها، ایالت‌ها، شهرها و شهرداری‌ها، از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای ارائه دیدگاه‌های مستقل از اعتبار خود و کیفیت اعتباری اوراق بدهی خود استفاده می‌کنند. صادرکنندگان ممکن است از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای نمایش کیفیت نسبی اوراق بدهی خود استفاده کنند و به این ترتیب دامنه سرمایه‌گذاران خود را گسترش دهند. علاوه بر این، رتبه‌بندی‌های اعتباری می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا نرخ بهره مورد انتظار اوراق جدید خود را پیش‌بینی کنند. به‌طور کلی، هرچه اعتبار صادرکننده یا یک اوراق بالاتر باشد، نرخ بهره کمتری برای جذب سرمایه‌گذاران نیاز خواهد داشت. برعکس، صادرکننده‌ای با اعتبار پایین‌تر معمولاً باید نرخ بهره بالاتری پرداخت کند تا ریسک اعتباری بیشتری که سرمایه‌گذاران متحمل می‌شوند را جبران کند. کسب‌ وکارها و مؤسسات مالی هم ممکن است از رتبه‌بندی‌های اعتباری برای ارزیابی ریسک طرف مقابل استفاده کنند؛ یعنی ریسکی که طرف قرارداد ممکن است به تعهدات مالی خود عمل نکند. به عنوان مثال، در تصمیم‌گیری برای اعطای وام به یک سازمان خاص یا انتخاب شرکتی که بازپرداخت یک اوراق بدهی را در صورت نکول تضمین کند، کسب‌وکارها ممکن است بخواهند ریسک طرف مقابل را در نظر بگیرند؛ نظر یک شرکت رتبه‌بندی اعتباری در مورد ریسک طرف مقابل می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا ریسک اعتباری خود را در قبال مؤسسات مالی که تعهدات مالی خاصی را پذیرفته‌اند ارزیابی کرده و قابلیت اجرایی بودن مشارکت‌ها و سایر روابط تجاری بالقوه را بررسی کنند.

• محمد عرفان رایگان - کارشناس ارزیابی ریسک اعتباری شرکت پایا

• شماره ۵۶۶ هفته نامه اطلاعات بورس