به گزارش صدای بورس،بلک فرایدی (Black Friday)، یک رویداد فروش بزرگ سالانه است که بعد از روز شکرگزاری در آمریکا برگزار می‌شود. در این روز، بسیاری از فروشگاه‌ها تخفیف‌های ویژه‌ای روی محصولات مختلف ارائه می‌دهند و مردم برای خرید محصولات با قیمت‌های پایین جلوی فروشگاه‌ها صف می‌کشند.
امروزه حراج بلک فرایدی به رویدادی بزرگ در جهان تبدیل شده است و در بیشتر کشورهای دنیا برگزار می‌شود. تاریخ بلک فرایدی ۲۰۲۴ مصادف با ۲۹ نوامبر خواهد بود که برابر با ۹ آذرماه ۱۴۰۳ در تقویم شمسی است. در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات مربوط به بلک فرایدی را در اختیار شما بگذاریم.
بلک فرایدی چیست؟
بلک فرایدی (Black Friday) به معنی «جمعه سیاه» است که در ایران به «جمعه خرید» یا «حراج جمعه سیاه» نیز شهرت دارد و به روز بعد از تعطیلات عید شکرگزاری در آمریکا گفته می‌شود. این روز سرآغاز خریدهای کریسمس در آمریکا است و یکی از شلوغ‌ترین روزها در این کشور محسوب می‌شود. مهم‌ترین ویژگی بلک فرایدی که آن را با سایر روزهای سال متفاوت می‌کند، به کارگیری تکنیک‌های خاص فروش و تخفیف عمده اجناس فروشگاه‌ها است که گاهی به ۵۰ درصد هم می‌رسد.
ویژگی مهم بلک فرایدی، تخفیف اجناس فروشگاه‌ها است که گاهی به ۵۰ درصد هم می‌رسد
بلک فرایدی ابتدا مختص آمریکا بود؛ اما با گذشت چند سال، به سراسر دنیا انتقال یافت و امروزه علاوه بر آمریکا، در استرالیا، بریتانیا، کانادا، آلمان، ایتالیا، لهستان، نیوزیلند، یونان، سوئد، نروژ، سوئد، مکزیک، برزیل و در نقاط دیگر جهان نیز برگزار می‌شود. بازارهای این کشورها با تخفیف قیمت اجناس و حراج آن‌ها، بر شور و هیجان خریداران می‌افزایند و فروش را رونق می‌بخشند.
بلک فرایدی چه روزی است؟
بلک فرایدی، آخرین جمعه ماه نوامبر است که نزد آمریکایی‌ها اولین روز خرید برای سال نو میلادی محسوب می‌شود. در این روز خرده‌فروشان با ایجاد تخفیف‌های بالا روی کالاهای خود، مشتری‌ها را جذب بازارهای حضوری و آنلاین می‌کنند و روز پررونقی را برای فروش رقم می‌زنند. بسیاری از فروشگاه‌ها با هدف جذب مشتری بیشتر، از چند روز یا هفته قبل از بلک فرایدی،
تاریخ بلک فرایدی ۲۰۲۴
بلک فرایدی سال ۲۰۲۴، به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد خرید سال، مصادف با ۲۹ نوامبر در تقویم میلادی و برابر با ۹ آذرماه ۱۴۰۳ شمسی است.
تاریخچه بلک فرایدی
در طول تاریخ آمریکا عبارت «بلک فرایدی» برای اشاره به رویدادهای گوناگونی به کار برده شده است که همواره معانی تلخی را با خود به‌همراه دارد. یکی از شاخص‌ترین این اتفاقات به سال ۱۸۶۹ میلادی بازمی‌گردد؛ دو شریک به نام‌های جی گولد (Jay Gould) و جیم فیسک (James Fisk)، از سرمایه‌داران معروف وال‌استریت، به قصد افزایش قیمت طلا در بورس نیویورک، دست به خریدهای زیاد زدند تا برای کسب سود زیاد، کنترل بازار طلای آمریکا را در دست بگیرند؛ اما نقشه آن‌ها در روز جمعه ۲۴ سپتامبر فاش شد و بازار سهام نیویورک سقوط کرد. با سقوط بازار بورس، هزاران آمریکایی ورشکسته شدند و از این روز در تاریخ آمریکا با عنوان «بلک فرایدی» یاد شد.
در خصوص پیشینه استفاده از عبارت «بلک فرایدی» به‌عنوان «روز خرید بعد از عید شکرگزاری» نیز روایت‌های مختلفی وجود دارد.
در سال‌های ۱۹۵۱ و ۱۹۵۲ مجله‌ای به نام «Factory Management and Maintenance» برای اولین بار از این عبارت استفاده کرد؛ زمانی که تعداد زیادی از کارگران کارخانه‌ها روز بعد از عید شکرگزاری را به بهانه بیماری مرخصی گرفتند تا بتوانند پایان هفته و عید شکرگزاری را به تعطیلاتی چهار روزه تبدیل کنند.
از سوی دیگر، روز بعد از عید شکرگزاری مصادف با شروع خریدهای سال نو بود و ازدحام جمعیت خریداران و ترافیک در این زمان به اوج خود می‌رسید. پلیس شهرهای فیلادلفیا و راچستر برای اشاره به هرج‌ومرج این روز از عبارت «جمعه سیاه» استفاده کردند؛ واژه «سیاه» در این شرایط به‌معنای «فاجعه» به کار گرفته شد.
به مرور زمان، کاربرد اصلاح بلک فرایدی برای اشاره به شلوغ‌ترین و پرفروش‌ترین روز سال توسط فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها رونق گرفت. خرده‌فروشان محلی که یک سال را با زیان سپری می‌کردند، تلاش کردند در این روز با ایجاد تخفیف روی کالاها خریداران را جذب فروشگاه‌ها کنند و به سود قابل‌توجهی دست بیابند. بعد از این اتفاق، عبارت «بلک فرایدی» به عبور خرده‌فروشان از شرایط بحرانی و دست‌یابی به سود تعبیر شد.
عبارت «بلک فرایدی» از سال ۲۰۰۳ به یک اصطلاح اینترنتی تبدیل شد و مورد توجه قرار گرفت. تا پیش از آن، مردم از روز بلک فرایدی با عنوان «روز فروش پس از شکرگزاری» (Sale After Thanksgiving) یاد می‌کردند.
فروشگاه‌های اینترنتی از سال ۲۰۰۳ فروش بلک فرایدی را برجسته کردند و خرده‌فروشان بعد از دست‌یابی به سود بالا در این روز، تلاش کردند برای دست‌یابی به سود بیشتر، روزهای مشابهی مانند آن ایجاد کنند؛ «شنبه مشاغل کوچک» (Small Business Saturday) برای تشویق به خرید از خرده‌فروشی‌های محلی و «دوشنبه سایبری» (Cyber Monday) با هدف ترویج خرید آنلاین به‌عنوان روزهای پرفروش دیگر سال شکل گرفتند.
دوشنبه سایبری
آمارهای فوق‌العاده از فروش کسب‌وکارهای اینترنتی باعث شد تا از سال ۲۰۰۵ رویداد تجاری دیگری تحت عنوان دوشنبه سایبری یا سایبر ماندی راه‌اندازی شود. این روز که معمولا اولین دوشنبه بعد از بلک فرایدی است، به‌عنوان روز تخفیف‌های ویژه شناخته می‌شود.
دوشنبه سایبری ابتدا در ایالات‌متحده مطرح شد؛ اما به‌سرعت در سایر کشورهای دنیا نیز به تقلید از آمریکا آغاز به کار کرد. این روز فرصتی طلایی برای افرادی است که به هر دلیل از تخفیف‌های ویژه بلک فرایدی جا مانده‌اند.
علت نام‌گذاری بلک فرایدی
در خصوص علت نام‌گذاری «بلک فرایدی» روایت‌های گوناگونی وجود دارد که به تاریخچه این روز اشاره می‌کنند. بلک فرایدی روز بعد از عید شکرگزاری و سرآغاز خریدهای سال نو در آمریکا است. تا پیش از دهه ۶۰ میلادی این روز با نام «فردای شکرگزاری» شناخته می‌شد و عبارت «بلک فرایدی» بار مثبتی نداشت.
در اویل دهه ۶۰ میلادی، استفاده از عبارت بلک فرایدی برای اشاره به هرج‌ومرج، شلوغی و ترافیک این روز ترویج یافت و به‌تدریج با تلاش‌های فروشندگان، روزنامه‌ها و رسانه‌ها مفهوم مثبت به خود گرفت.
برخی، دلیل نام‌گذاری این روز را به فروش زیاد خرده‌فروشان نسبت می‌دهند؛ چنین نقل می‌کنند که فروشندگان در این روز، به سود قابل‌توجهی دست یافتند و زیان آن‌ها که در روزهای پیش با رنگ قرمز ثبت می‌شد، در روز جمعه بعد از شکرگزاری به سود تبدیل شد و آن را با رنگ سیاه ثبت کردند (در حسابداری فروشگاه‌ها، زیان‌ها یا بدهکاری‌ها با رنگ قرمز نشان داده می‌شدند)؛ ازاین‌رو، بلک فرایدی به مفهوم «سودآور بودن» شهرت یافت.
محصولات پرفروش بلک فرایدی
حراج جمعه سیاه ابتدا در آمریکای شمالی برگزار می‌شد و فقط شامل پوشاک بود؛ اما بعد از آن که به یک رویداد جهانی تبدیل شد و در کشورهای زیادی گسترش یافت، بیشتر کالاها و اجناس مورد نیاز مردم را دربرگرفت.
محصولاتی که در بازار بلک فرایدی به خریداران عرضه می‌شود، تنوع بالایی دارند و از وسایل الکترونیکی تا اسباب‌بازی‌های کودکان و نوجوانان، پوشاک و اثاثیه منزل را شامل می‌شوند. اجناسی که در فروشگاه‌ها به خریداران عرضه می‌شوند، حدود ۲۰ تا ۳۴ درصد تخفیف می‌خورند. برندهای مهمی چون زارا، میسوما، لگو، شارلوت تیلبری، نینجا و نینتندو دیگر برندهای معروف در بلک فرایدی شرکت می‌کنند و خرده‌فروشان بزرگی مانند آمازون، قیمت‌های خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند.
گوشی‌های هوشمند تلفن همراه، جزو پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی هستند
طبق آمارها، متوسط تخفیف اعمال شده روی کالاها در سال ۲۰۲۳ میلادی ۳۱ درصد بود. در این میان لوازم الکترونیکی از جمله کنسول‌های بازی، ساعت هوشمند، هندزفری، گوشی موبایل و... بیشترین فروش را به خود اختصاص دادند. گوشی‌های هوشمند تلفن همراه در سال‌های اخیر بخش زیادی از فروش بلک فرایدی را به خود اختصاص داده‌اند و جزو پرفروش‌ترین محصولات بلک فرایدی در سال‌های اخیر شناخته می‌شوند.
آمار فروش بلک فرایدی
فروش بلک فرایدی در هر سال نسبت به سال پیش از آن متفاوت است؛ برای مثال در سال ۲۰۲۰ به‌دلیل همه‌گیری کرونا و برای رعایت شرایط ایمنی، خریداران کمتری در فروشگاه‌ها ازدحام کردند و فروش‌ها بیشتر به‌صورت آنلاین انجام شد. بر اساس آمارها با وجود محدودیت‌های خرید حضوری؛ اما میزان خرید در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال گذشته رشد قابل‌توجهی داشته است. میزان فروش بلک فرایدی در هفت سال اخیر همواره روند رو به رشد داشته است و این میزان از پنج میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ به ۹.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
بلک فرایدی آمازون
سایت اینترنتی آمازون یکی از بزرگ‌ترین سایت‌های خرده‌فروشی اینترنتی در دنیا محسوب می‌شود. همه‌ساله در روز بلک فرایدی رکورد فروش این وب‌سایت شکسته می‌شود؛ چراکه ارائه تخفیف‌های فوق‌العاده همه را ترغیب به خرید کالای مدنظرشان می‌کند. به‌رغم همه مشکلات موجود در زمینه خرید کالا از سایت‌های خارجی و ارسال بسته‌های پستی به کشورمان؛ اما در ایران نیز از تخفیف‌های بلک فرایدی سایت آمازون استقبال می‌شود.