راه‌اندازی گواهی سپرده نقره می‌تواند برای مشتریان یک سپر تورمی بسازد و به سبد سرمایه‌گذاری مشتریان تنوع ببخشد.

به گزارش صدای بورس، بازار مالی و مشتقه در هفته‌ی گذشته بیش از بیست درصد ارزش معاملات را به خود اختصاص دادند. در این بین بازار فیزیکی با ثبت معاملات به ارزش ۳۳۸،۲۱۹،۷۱۶ میلیون ریال بیشترین ارزش معاملات را داشت؛ بازار مالی با معاملاتی به ارزش ۸۴،۴۶۰،۹۳۱ و بازار آتی با معاملات ۱۰،۰۳۲،۷۸۷ میلیون ریالی در رتبه های دوم و سوم قرار گرفته اند.

بررسی معاملات هفتگی بازار مشتقه بورس کالای ایران نشان می دهد حدود ۱۱۰ هزار قرارداد آتی به ارزش ۱ همت و۳۱۸ هزار قرارداد اختیار معامله به ارزش تقریبا ۲.۲ میلیارد تومان در هفته انتهایی آبان منعقد شد.همچنین در هفته ی گذشته ۱،۲۰۹ میلیون واحد صندوق کالایی و طلایی به ارزش ۷.۱ همت دست به دست شد.

به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و طبق مشاهدات میدانی میزان تولید زعفران در سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۴۰۲ حدود ۳۰ درصد رشد داشته است. در هفته ی گذشته ۲ میلیون و ۷۲۶ هزار گواهی سپرده زعفران به ارزش ۲،۲۴۴،۶۱۸ میلیون ریال و ۹۶ میلیون واحد صندوق های مبتنی بر زعفران(سحرخیز و نهال) به ارزش ۳،۱۰۳،۳۰۱ میلیون ریال و ۹۰ هزار قرارداد آتی زعفران در سه سررسید دی و اسفند۱۴۰۳و اردیبهشت۱۴۰۴ به ارزش ۷،۸۹۶،۷۸۷ میلیون ریال معامله شدند. ارزش معاملات قرارداد های آتی زعفران نگین ۴ برابر ارزش گواهی زعفران نگین و تقریبا ۳ برابر ارزش معاملاتی صندوق های مبتنی بر زعفران بود. شایان ذکر است حجم معاملات هفته گذشته قرارداد های آتی زعفران نگین در بازار مشتقه تقریبا معادل ۹ تن زعفران نگین بود.

با نزدیک شدن به پایان پاییز شمارش معکوس برای آغاز معاملات نقره در بورس کالا شروع شده است. بورس‌کالای ایران پس از تجربه خوبی که در خصوص معاملات گواهی سپرده سکه و شمش طلا داشت، این بار به سراغ نقره رفته است. بعد از راه‌اندازی گواهی سپرده نقره در بازار مالی، در گام دوم، مشتقات نقره به ‌منظور انجام معاملات آتی نقره، آپشن نقره و صندوق‌های کالایی اجرایی خواهد شد و برای سرمایه‌گذاران قابل دسترسی و معامله می‌شود.

آمریکای جنوبی اصلی ترین تولید کننده نقره در جهان است و کشورهای پرو، مکزیک و چین بیشترین تولید را به خود اختصاص می دهند. نقره رسانایی الکتریکی بسیار بالایی در بین فلزات دارد و برای تکنولوژی های جدید و انرژی های پاک ضروری است. پیش‌بینی می‌شود با راه‌اندازی این بازار، کشف قیمت عادلانه برای نقره رقم بخورد و بازار مالی شفاف شروع به کار کند که در ادامه انتظار می‌رود نقدشوندگی را برای این فلز ارزشمند نسبت به شرایط فعلی افزایش دهد. از طرفی راه‌اندازی گواهی سپرده نقره کاهش ریسک نگهداری برای مشتریان نسبت به نگهداری فیزیکی را که توسط خود مشتری انجام می‌شود، به همراه خواهد داشت. همچنین هزینه نگه‌داری در انبار به میزانی تعیین شده است که مشتریان بتوانند از عهده پرداخت آن برآیند که نوعی مزیت برای این بازار به حساب می‌آید. راه‌اندازی این بازار می‌تواند برای مشتریان یک سپر تورمی بسازد و به سبد سرمایه‌گذاری مشتریان تنوع ببخشد.

براساس اطلاعیه‌ منتشرشده توسط بورس‌کالا هر گواهی سپرده کالایی معادل یک‌گرم از شمش نقره یک‌کیلوگرمی با عیار ۹۹۹.۹ است. بنابراین هر شمش نقره خود هزار گواهی سپرده کالایی است و هر مشتری می‌تواند با اخذ کد بازار مالی بورس‌کالا بدون هیچ محدودیتی در این بازار فعالیت کند و برای این امر مشتری باید از قبل سجامی شده باشد و با مراجعه به کارگزاری کد مربوطه را اخذ کند.

معاملات سپرده گواهی کالایی شمش نقره معاف از مالیات ارزش‌افزوده است و خریدارانی که قصد تحویل نقره از انبارهای مورد تایید بورس‌کالا را دارند، موکلف به پرداخت مالیات ارزش‌افزوده براساس قیمت اعلامی خرید خود به سازمان امور مالیاتی هستند. هزینه انبارداری روزانه بابت نگه‌داری کالا تا اطلاع ثانوی در ابتدای فصل بهار و پاییز براساس قیمت شمش نقره ضربدر ۰.۸ تقسیم بر ۳۶۵ تعدیل شده است که پیش از اعمال اطلاع‌رسانی می‌شود.

گام بعدی در خصوص فلزی که موفق به شکستن سقف قیمتی ۱۲ساله خود شده و جزو ۱۰دارایی با ارزش جهان به حساب می‌آید، راه‌اندازی معاملات مشتقه و صندوق‌های کالایی نقره است. در گذشته برای مدت کوتاهی نقره در بازار آتی معامله می‌شد، اما به دلیل حجم کم معاملات و نقدشوندگی نامناسب حدف شد. امید می‌رود که با سازوکار جدید بورس‌کالا مشکل نقدشوندگی این فلز حل شود. در حال حاضر بیش از ۶۰۰ ‌هزار مشتری حقیقی و حقوقی در بازارهای طلای بورسی کالا فعال هستند و خالص ارزش دارایی های صندوق های کالایی بیش از ۷۰ همت است. در آبان ماه سال جاری بیش از ۷،۸۲۳ میلیون واحد صندوق های سرمایه گذاری کالایی به ارزش بیش از ۴۵ همت معامله شده است؛ و این در حالیست که ارزش معاملات این بازار از ابتدای سال، تاکنون حدود ۱۵۲ همت بوده است. همه ی این موارد نشان‌دهنده استقبال خوب از ابزار های بورسی است و پیش‌بینی می‌شود این اتفاقات مثبت در گواهی سپرده شمش نقره و مشتقات آن نیز رقم بخورد.

معاملات گواهی سپرده شمش نقره در سامانه معاملات ابزارهای نوین مالی بورس‌کالای ایران (سما) از ساعت ۱۱:۳۰ با ۳۰دقیقه پیش‌گشایش آغاز و تا ساعت ۱۷ در روزهای شنبه تا چهارشنبه و تا ساعت ۱۵ در روزهای پنج‌شنبه انجام می‌شود و دامنه نوسان در این نماد مثبت/منفی ۵ ‌درصد قیمت پایانی در روز معاملاتی قبل در نظر گرفته شده است. در معاملات گواهی سپرده شمش نقره محدودیت سقف دارایی برای هیچ‌کدام از مشتریان وجود ندارد. همچنین سقف هر سفارش خرید/فروش ۱۰هزار گواهی معادل ۱۰کیلوگرم است. کارمزد معاملات مطابق با مصوبات هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار و شورای عالی بورس و اوراق بهادار بوده و در حال حاضر کارمزد معاملات شمش نقره برای مشتریان حقیقی و حقوقی (غیر بازارگردان) در هر سمت خرید/فروش معادل ۰.۲۴‌درصد است.

رضا محمدی اکباتان (کارشناس مشتقه کالایی)