به گزارش صدای بورس، دنیای سرمایه‌گذاری با ظهور کریپتوکارنسی‌ها با شکل نوینی از دارایی و ابزار سرمایه‌گذاری مواجه شد. کریپتوها با معرفی بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹ متولد شدند اما تا یک دهه کمتر کسی آنها را جدی می‌گرفت. امروز حتی مخالفان بازار ارزهای دیجیتال هم باور دارند که نمی‌توان کریپتوها را از بازارهای مالی و اقتصاد جهان حذف کرد.
در سال ۲۰۲۴ بازار کریپتوکارنسی با راه‌اندازی نخستین صندوق سرمایه‌گذاری ETF نقدی بیت‌کوین وارد مرحله تازه‌ای شد. نخستین صندوق از این نوع در ژانویه ۲۰۲۴ شروع به کار کرد. در جولای امسال هم دومین صندوق با عنوان صندوق سرمایه‌گذاری ETF نقدی اتریوم شروع به کار کرد. البته سال‌ها پیش از آن، صندوق‌های ETF آتی ارز دیجیتال در اروپا و کانادا شروع به کار کرده بودند. مقام‌های ناظر مالی در آمریکا از تایید آنها خودداری می‌کردند تا اینکه کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در اکتبر ۲۰۲۱ نخستین ETF آتی ارز دیجیتال این کشور را مورد تایید قرار داد.
تفاوت دو صندوق
دو نوع صندوق ETF نقدی و آتی ارز دیجیتال دارای تفاوت‌هایی هستند که در اینجا به آنها می‌پردازیم.
به گزارش سایت Ledger، صندوق‌های ETF آتی ارز دیجیتال در قراردادهای آتی کریپتوها سرمایه‌گذاری می‌کنند. این قراردادها، توافقی برای خرید یا فروش یک کریپتو همچون بیت‌کوین یا اتریوم در تاریخ و قیمت مشخص هستند. در همین حال، صندوق‌های ETF نقدی ارز دیجیتال به طور مستقیم به خرید و نگهداری رمزارزهایی مانند بیت‌کوین و اتریوم می‌پردازند.
در حال حاضر، ۶۵ صندوق ETF آتی ارز دیجیتال و ۲۱ صندوق ETF نقدی ارز دیجیتال در بازار آمریکا مشغول به فعالیت هستند. در صندوق‌های نقدی، سهم بیت‌کوین ۱۲ صندوق و سهم اتریوم هم ۹ صندوق است. ارزش دارایی‌های تحت مدیریت صندوق‌های ETF نقدی بیت‌کوین حدود ۶۰ میلیارد دلار و صندوق‌های اتریوم هم بیش از ۱۱ میلیارد دلار برآورد می‌شود. در نمودار، روند ورود و خروج نقدینگی به صندوق‌های ETF نقدی بیت‌کوین و اتریوم از ابتدای سال ۲۰۲۴ قابل مشاهده است. همانگونه که نمودار نشان می‌دهد، در هفته منتهی به ۲۵ نوامبر (۵ آذر) در مجموع بیش از ۳۶۰ میلیون دلار نقدینگی وارد این صندوق‌ها شده است. تحلیلگران معتقدند، با توجه به رشد چشمگیر ارزش بازار کریپتوها و افزایش قیمت بسیاری از ارزهای دیجیتال، صندوق‌های سرمایه‌گذاری کریپتویی نیز مورد توجه قرار گرفته و با افزایش نقدینگی مواجه خواهند شد. برخی می‌گویند، در سال ۲۰۲۵ این صندوق‌ها شاهد رونق زیادی خواهند بود.
مزایا و معایب
صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF کریپتوکارنسی‌ها همچون دیگر ابزارهای سرمایه‌گذاری دارای مزایا و معایبی هستند که آگاهی از آنها موجب می‌شود تا با خیال آسوده‌تری در بازار رمزارزها فعالیت کنید. به طور خلاصه، مزایا و معایب این نوع صندوق‌ها به این شرح است:
مزایا:
سرمایه‌گذاری بدون مالکیت مستقیم (مالکیت مستقیم با هزینه‌ها و ریسک‌های زیاید روبه‌رو است).
نیاز به دانش اندک (یادگیری جزییات و پیچیدگی‌های فنی بازار برای کاهش ریسک‌ها، از بزرگترین مشکلات سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود).
تامین امنیت سرمایه (خرید و نگهداری کریپتوها همیشه با ریسک سرقت یا هک شدن همراه است).
یافتن بهترین رمزارزها (هزاران رمزارز در بازار وجود دارد و یافتن کریپتو مناسب سرمایه‌گذاری کار دشوار و پرهزینه‌ای است).
معایب
مستقل از روند قیمت (به دلیل سرمایه‌گذاری روی قراردادهای آتی، به طور کامل از روند قیمت رمزارز مربوطه پیروی نمی‌کند و با ریسک سررسید مواجه است).
هزینه زیاد (گرچه این صندوق‌ها برخی هزینه‌های سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهند اما خود هزینه‌های خاصی دارند).
نوسان بازار (نوسان ناگهانی قیمت‌ها در بازار رمزارزها به این صندوق‌های نیز آسیب می‌زند).
مالکیت غیرمستقیم (این صندوق‌ها، ویژگی غیرمتمرکز بودن را نقض می‌کنند و شما مالک پورتفوی خود نیستید).
غول‌های بازار
همانگونه که گفته شد، در حال حاضر ۶۵ صندوق سرمایه‌گذاری ETF آتی در حوزه رمزارزها فعالیت می‌کنند. در اینجا نگاهی به عملکرد این صندوق‌ها، قیمت و دارایی تحت مدیریت آنها می‌اندازیم.
بزرگترین صندوق ETF آتی بیت‌کوین از نظر ارزش بازار، صندوق iShares Bitcoin Trust ETF است که با نماد IBIT فعالیت می‌کند. ارزش بازار این صندوق بیش از ۴۸ میلیارد دلار و قیمت هر سهم آن ۵۵.۲ دلار است. دومین صندوق بزرگ، Grayscale Bitcoin Trust ETF با نماد GBTC و ارزش بازار ۲۰.۸ میلیارد دلار است. قیمت هر سهم این صندوق ۷۷ دلار است. صندوق Fidelity Wise Origin Bitcoin Fund با نماد FBTC و قیمت ۸۴.۹ دلار، سومین صندوق بزرگ با ارزش بازار ۱۷.۹ میلیارد دلار است.
نکته قابل توجه اینکه برخی صندوق‌ها با وجود رتبه پایین‌تر و ارزش بازار کمتر از قیمت سهام بیشتری برخوردارند. بر این اساس، گرانترین صندوق، Hashdex Bitcoin ETF با نماد DEFI و قیمت ۱۱۰.۸ دلار است. صندوق VanEck Bitcoin ETF با قیمت ۱۰۹.۷ دلار در رتبه دوم قرار دارد. همچنین صندوق WisdomTree Bitcoin Fund با قیمت هر سهم ۱۰۳ دلار در رتبه سوم جای گرفته است. ارزانترین سهام صندوق‌های ETF آتی ارز دیجیتال مربوط به BTCZ با قیمت ۵.۸ دلار است.