تاریخ انتشار: ۳ دی ۱۴۰۳ - ۱۰:۲۰

صندوق قابل معامله در بورس یا ETF نوعی صندوق سرمایه‌گذاری با پرتفوی متشکل از اوراق بهادار همچون سهام، اوراق بدهی، کالا یا دیگر ابزارهاست که در بورس‌ها مورد معامله قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذاران با مالکیت سهمی از یک ETF علاوه بر متنوع کردن سرمایه‌گذاری‌ها، ریسک‌ها را نیز کاهش می‌دهند.

به گزارش صدای بورس، در سال‌های اخیر، بازار جهانی ETF شاهد رشد چشمگیری (هم از نظر تعداد و هم ارزش دارایی تحت مدیریت) بوده است. بر پایه آمارهای موجود، تا پایان می ۲۰۲۴ تعداد ETFهای پذیرفته‌شده در بورس‌های جهان از مرز ۱۲ هزار صندوق گذشت. همچنین ارزش دارایی‌های تحت مدیریت این صندوق‌ها به حدود ۱۳ هزار میلیارد دلار رسید. این رقم در سال ۲۰۲۳ معادل ۱۰ هزار و ۱۰۰ میلیارد دلار بوده است.

در تقسیم‌بندی منطقه‌ای، Americas (آمریکای شمالی، جنوبی و مرکزی) بیشترین تعداد صندوق‌های ETF و دارایی تحت مدیریت را در اختیار دارد. پس از آن منطقه EMEA (اروپا، خاورمیانه و آفریقا) و APAC (آسیا و اقیانوسیه) قرار دارند. در منطقه Americas تعداد صندوق‌های ETF حدود ۴۸۰۰ صندوق و ارزش دارایی تحت مدیریت آنها معادل ۹ هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار است. در منطقه EMEA حدود ۳۸۰۰ صندوق با ارزش دارایی ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد دلار فعالیت می‌کنند. در منطقه APAC نیز حدود ۳۶۰۰ صندوق با ۱۵۰۰ میلیارد دلار دارایی ثبت شده‌اند.

آمریکا با حدود ۳۹۰۰ صندوق پذیرفته‌شده با ارزش دارایی نزدیک به ۹ هزار میلیارد دلار (۷۰ درصد کل دارایی تحت مدیریت ETFهای جهان)، بزرگترین بازار ETF جهان را در اختیار دارد. صندوق‌های سهامی داخلی، با حدود ۳۵ درصد بیشترین سهم را از بازار آمریکا به خود اختصاص داده‌اند. منطقه اروپایی حدود ۱۶ درصد از کل دارایی‌های تحت مدیریت ETFهای جهان را در اختیار دارد. بیشتر ETFهای این منطقه در بورس‌های مختلف پذیرفته شده‌اند. در این منطقه، ETFهای سهامی و درآمد ثابت به ترتیب با ۴۵ درصد و ۲۳ درصد، بیشترین سهم را از کل دارایی‌ها دارند. در مقایسه با آمریکا، بازار اروپا ETFهای غیرسهامی بیشتری دارد. منطقه سوم نیز حدود ۱۲ درصد از کل دارایی‌های تحت مدیریت ETFها را به خود اختصاص داده است. در این منطقه، ژاپن با سهم ۳۵ درصدی، پیشتاز است. همچنین ETFهای غیرسهامی (عمدتا درآمد ثابت) حدود ۲۰ درصد از کل دارایی‌ تحت مدیریت صندوق‌های ETF این منطقه را در اختیار دارند.

در بازار آمریکا حدود ۳۹۰۰ صندوق ETF (سهامی، درآمد ثابت، کالایی و...) فعالیت می‌کنند. صندوق SPDR S&P ۵۰۰ با بیش از ۶۳۸ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت، بزرگترین ETF به شمار می‌رود. صندوق‌های سهامی و درآمد ثابت به ترتیب بیشترین تعداد ETFهای این بازار را تشکیل می‌دهند.

صندوق‌های ETF با مدیریت فعال در مسیر رونق قرار دارند. برد کاپلان، مدیر بخش تحلیل اوراق مشتقه سهامی در بانک جی‌پی مورگان در این باره گفت: صندوق‌های ETF فعال به دلیل مزیت‌هایشان توانسته‌اند نقدینگی کلانی جمع‌آوری کنند. هزینه کمتر، تراکنش روزانه خرید و فروش، کارایی مالیاتی و شفافیت از جمله مزیت‌های این صندوق‌ها به شمار می‌روند. در سال‌های اخیر هزینه ETFها به شدت کاهش یافته است. به عنوان مثال، از سال ۲۰۱۲ تاکنون هزینه این صندوق‌ها در بازار آمریکا نزدیک به ۵۰ درصد افت کرده است.