بانک‌ها حاضر به پذیرش ریسک SMEها نیستند(۶)

به گزارش صدای بورس به نقل از فینکو، معاون خدمات مالی شرکت تامین سرمایه امید با برشمردن موانع پیش روی تامین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط گفت: فقدان وثیقه، دشوار بودن اثبات قدرت اعتباری، جریانات نقدی کوچک، سابقه اعتباری ناکافی، صرف ریسک بالا، ارتباطات ضعیف با بانکها و هزینه های بالا از جمله دلایل مشکل تامین مالی این شرکتها از طریق سیستم بانکی است.

عبدالله دریابر در سومین همایش تامین مالی از طریق بازار سرمایه درباره  وضعیت صنایع کوچک و متوسط در بازار ایران گفت: تعاریف مختلفی برای شرکت‌های کوچک و متوسط در نظر گرفته شده که در ایران معنای متفاوتی با سایر کشورهای دنیا دارد؛ به نحوی که در کشوری همچون آلمان به عنوان عضوی از اتحادیه اروپا، این شرکت‌ها بر اساس میزان گردش مالی، طبقه‌بندی می‌شوند و هر شرکتی که کمتر از ۲۵ میلیون یورو گردش داشته باشد، در این زمره طبقه‌بندی می‌شود؛ در حالی‌که در ایران تعاریف متفاوتی در این راستا وجود دارد؛ به نحوی که تعریف مرکز آمار ایران، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی و حتی مرکز آمار ایران نیز در این رابطه با هم متفاوت است.

وی در خصوص اهمیت این شرکت‌ها در اقتصاد کشور افزود: به دلیل انعطاف پذیری این شرکت‌ها، این قابلیت وجود دارد که آنها با تغییر و تحولات، به سرعت خود را تطبیق داده و حتی نیروی مازادی که در فعالیت‌های خصوصی‌سازی دولتی و یا امثال این اقدامات، به وجود آمده‌اند را جذب کنند؛ ضمن اینکه کارآفرینی و ایجاد فرصت های شغلی که در اقتصاد جهانی دارند نیز همه و همه حکایت از اهمیت این شرکتها در عرصه جهانی دارد.

به گفته دریابر، شرکت‌های صنایع کوچک و متوسط باید برای تامین مالی پروژه‌های خود، یا قرض گرفته یا بخشی از سهام خود را بفروشند و این، تنها روش‌های نحوه تامین مالی است که برای آنها تعریف شده؛ در حالی‌که باید به هزینه‌های تامین مالی این شرکت‌ها توجه شود؛ در حالی‌که متاسفانه در ایران به این کسب و کارها و نرخ سود تسهیلاتی که به آنها داده می شود، توجهی صورت نمی گیرد.

وی اظهار داشت: نرخ تامین مالی برای این بنگاه‌ها، مشکل اساسی است و کاملا در شاخص‌های کسب و کار خود را نشان می‌دهد؛ این در حالی است که از سال ۸۹ تا ۹۵ بر اساس گزارش های فصلی محیط کسب و کار که از سوی مرکز پژوهشهای مجلس تدوین شده، مشکل دریافت وام از بانکها و ضعف در تامین مالی، مانع اصلی این شرکتها بوده است؛ ضمن اینکه در گزارش بانک جهانی نیز، نحوه دسترسی به منابع مالی، بی ثباتی سیاسی، موانع قانونی و مالیاتی و نیز تورم، مهمترین چالش‌های این شرکتها معرفی شده است.

دریابر با بیان اینکه تحقیقات نشان می دهد که رایج ترین تامین مالی بنگاههای کوچک و متوسط، حرکت مبتنی بر سیستم بانکی بوده است، تصریح کرد: در ایران، وام گرفتن از بانکها اولویت اول شرکتهای کوچک و متوسط است؛ در حالیکه فقدان وثیقه، دشوار بودن اثبات قدرت اعتباری، جریانات نقدی کوچک، سابقه اعتباری ناکافی، صرف ریسک بالا، ارتباطات ضعیف با بانکها و هزینه های بالا از جمله دلایل مشکل تامین مالی این شرکت‌ها از طریق سیستم بانکی است.

وی ادامه داد: ریسک بالا، نداشتن صورت‌های مالی و طرح امکان سنجی نامناسب، باعث شده که بانک‌ها در ایران، نگاه مثبتی برای تامین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط نداشته باشند؛ ضمن اینکه بانک‌ها نیز در زمینه فعالیت در حوزه تامین مالی برای شرکت‌های کوچک و متوسط، دارای نگرانی‌هایی هستند؛ چراکه ریسک زیان اعتباری این شرکتها و پراکندگی آنها بالاست.

دریابر گفت: یکی از ارکان ۱۲ گانه گزارش رقابت‌پذیری جهانی که سالانه از سوی مجمع جهانی اقتصاد تهیه می‌شود، موضوع پیشرفت های بازارهای مالی است که متاسفانه رتبه ایران در آنها بسیار بالاست و مدام تنزل داشته‌ایم؛ ضمن اینکه بازار نیروی کار ما در بدترین حالت قرار گرفته؛ اگرچه اندازه بازار ما در شرایط بهتری قرار دارد و از سوی دیگر، عدم پویایی کسب و کار در ایران باعث شده که رتبه ما پایین آید. به گفته این کارشناس حوزه تامین مالی، در عین حال، رتبه ما در خصوص دسترسی به سرمایه خطرپذیر از ۱۱۱ به ۱۲۱ رسیده است.