آموزه‌ها به طور معمول بر زبان جاری می‌شوند، اما اقتصاد خود را در تمام عرصه‌های وجودی از معنوی گرفته تا عاطفی، ذهنی و بدنی جاری می‌کند.
این چنین است که شکم گرسنه، «پای بر دین و ایمان می‌گذارد» و «دست بر بام همسایه می‌اندازد».
اگر دستم رسـد بر چرخ گردون از او پرسم که این چون است و آن چون
یکی را داده‌ای صد ناز و نعمت یکی را نـــان جـو آلـــوده در خــــون
«شکم گرسنه» را کنایه از هر نیاز مادی بگیرید و «دین و ایمان» را کنایه از هر آموزه دینی و «دست‌اندازی» را کنایه از هر رفتار نادرست اقتصادی؛چرا که فرد در نگاه اول می‌بیند، گاه تلاش‌های اقتصادی به نتیجه نمی‌رسند و گاه با کم ترین تلاش، نتیجه فراوانی به دست می‌آید. گاه یک وضعیت اقتصادی خوب، نعمتی در نتیجه رعایت شریعت تحلیل میشود و گاه امتحان. گاه وضعیت اقتصادی بد را امتحان و گاه نتیجه سرکشی از شریعت برمی‌شمارند. در نهایت نمی‌فهمد کدام، نتیجه کدام است و در این میان، شاخص چیست؟ گاه دعا برای وضعیت مطلوب اقتصادی به سرعت پاسخ داده میشود؛ گاه با دعا و انجام دستورات، گشایشی حاصل نمی‌شود و شخص نمی‌تواند این واقعیت‌ها را با آن آموزه‌ها، به‌درستی تبیین و تحلیل کند. در نتیجه، به گمانه‌زنی و فهم شخصی روی می‌آورد. چنین برداشتی، زندگی را قفل کرده و انسان را در تاریکی و گم‌گشتگی رها می‌سازد تا آنجا که تصور میشود زندگی و به ویژه بُعد اقتصادی آن، بی‌حساب و کتاب است. چنین نیست!
زندگی انسان همانند همه هستی و به عنوان جزئی از هستی، برآمده یا مشمول قواعدی دقیق و تخلف‌ناپذیر است؛ قواعدی الهی. شناخت این قواعد و ویژگی‌های عمومی آن‌ها، پیش‌نیاز فراخوان و به‌کارگیری آن‌ها در زندگی است. به راستی، خداوند در بعد مالی و اقتصادی، چه قواعدی طرح‌ریزی کرده است و چه ویژگی‌هایی دارند؟ زمین بازی رزق چگونه طراحی شده و چه رفتارهایی در این زمین بازی قابل قبول و چه رفتارهایی نپذیرفتنی است؟
در پژوهشی دانشگاهی، قواعد الهی و به‌ویژه ۲۰ قاعده در رزق، شناسایی و تبیین شده است. این قواعد از آیات قرآن کریم برآمده و با کمک روایات معصومین (علیهم‌السلام) به تبیین و روشنگری زوایای آن پرداخته شده است. این پژوهش ارزشمند (رساله دکترای «دلالت‌پژوهی سنت‌های الهی بر آینده‌پژوهی از منظر قرآن کریم» علی‌رضا افضلی در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران) دو سال به طول انجامیده و مطالعه موردی آن درباره رزق در آکادمی هوش مالی ارائه شده است.
- هفته نامه ۳۴۹ اطلاعات بورس _ صفحه ۱۶
نظر شما