شرکت‌های هلدینگی را بشناسید

به گزارش صدای بورس سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل  قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

هلدینگ، شرکتی است که در آن هیچ‌گونه عملیات، فعالیت یا هر کسب‌وکار فعال دیگری انجام نمی‌شود و این شرکت صرفا مالک دارایی‌هایی است به گونه‌ای که  این دارایی‌ها می‌تواند شاملِ سهام سایر شرکت‌ها، شرکت‌های با مسئولیت محدود، مشارکت‌های محدود، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های پوشش‌دهنده‌ی ریسک،  سهام عادی،  اوراق قرضه، املاک و مستغلات،  مالکیت معنوی، برندها، اختراعات،  علائم تجاری، حق کپی‌رایت و تقریبا هر چیز ارزشمند دیگری باشد.برای نمونه، یکی از سهام‌های مرغوب در جهان، سهام شرکت جانسون و جانسون (Johnson & Johnson) است که در واقع، یک شرکت هلدینگ است.

ویژگی‌های شرکت هلدینگ

شرکت‌های مادر، به دو دسته کلی از نظر مشخصات کلی تقسیم می‌شوند:

نوع اول از شرکت‌های مادر، شرکت‌های سهامی هستند که علاوه بر عملیات بازرگانی، بخشی از سرمایه خود را صرف خرید سهام در شرکت‌های دیگر می کنند که به آن‌ها شرکت کنترل کننده می‌گویند.

نوع دوم از شرکت‌های مادر، شرکت‌های سهامی هستند که تمام سرمایه خود را صرف خرید سهام در شرکت‌های دیگر می‌کنند و فعالیت بازرگانی ندارند و به آن‌ها شرکت دارنده می‌گویند.

مزایا و معایب تاسیس شرکت هلدینگ

الف: بهره مندی از معافیت‌های مالیاتی

ب: محفوظ ماندن شخصیت حقوقی شرکت‌های تابعه

پ:کاهش ریسک به علت وجود شخصیت حقوقی جداگانه شرکت‌های تابعه

ت: امکان رعایت قوانین مختلف در کشورهای دیگر به علت وجود شخصیت حقوقی مستقل شرکت‌های تابعه

ث: حذف عملیات پر هزینه انتقال عنوان مالکیت املاک

اگر برخی از عملایت سود کافی نداشته باشند، فقط کافی است شرکت فرعی مربوط، منحل شود؛ که به طور خلاصه می‌توانیم مهم ترین مزایای ایجاد شرکت مادر را به مواردی، چون کاهش ریسک، کنترل با مالکیت محدود و تفکیک حقوقی عنوان کرد. از معایب تاسیس و تشکیل شرکت‌های هلدینگ می‌توان به افزایش مالیات به طور نسبی اشاره کرد.

انواع شرکت‌های هلدینگ

در مجموع چهار نوع شرکت هلدینگ وجود دارد.

۱ – هلدینگ‌هایی که از یک شرکت بزرگ ایجاد شده‌اند مانند هلدینگ ایران خودرو.

۲ – هلدینگ‌های محصولی یعنی همه شرکت‌های آن یک نوع محصول تولید می‌کنند.

۳ – هلدینگ‌های زنجیره تامین یعنی همه شرکت‌های آن در راستای نیل به یک هدف مشترک فعالیت‌های گوناگون دارند مانند هلدینگ‌های نفتی از عملیات اکتشاف تا پخش.

۴ – هلدینگ مختلط یعنی از شرکت‌هایی با فعالیت‌های مختلف ایجاد شده است.

در شرکت‌های مادر دو نوع استراتژی پیگیری می‌شود، نخست اینکه سهام چه شرکت‌هایی را جهت کنترل بخرند و دیگر اینکه، از چه نوع روش مدیریتی برای اداره و کنترل شرکت تابعه استفاده کنند.

انواع روش‌های مدیریتی برای اداره و کنترل شرکت تابعه

روش اول

مدل برنامه ریزی استراتژیک (در این روش، شرکت مادر، نقش طراح اصلی برنامه‌ها را داشته و مسئولیت‌های شرکت‌های تابعه را مشخص می کند. در این روش مدیران باید دارای اطلاعات کاملی از شرکت‌های تابعه باشند، زیرا که کمبود دانش، سبب ایجاد خطرات اقتصادی می‌شود.)

روش دوم

مدل کنترل مالی (این روش افراطی‌ترین نوع تفویض اختیار است. شرکت مادر، فقط در نقش یک سهامدار است و کنترل مالی شرکت مادر، به مواردی، چون تخصیص سرمایه، تعیین اهداف اقتصادی، ارزیابی کارآیی، مداخله برای اصلاح بازار مالی محدود می شود؛ و شرکت‌های تابعه با آزادی کامل به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.)

روش سوم

مدل کنترل استراتژیک (این روش بر پایه فرآیند توافق بر برنامه‌های اصلی طراحی شده توسط شرکت مادر استوار است. شرکت مادر با تسهیل ارتباطات و ایجاد اشتراک مساعی میان شرکت‌های تابعه، به ایجاد ارزش افزوده می‌پردازد.)

حاصل مقایسه عملی و کاربردی این سه روش این است که، کنترل استراتژیک متداول‌ترین سبک است.

در این مدل شرکت‌های تابعه برنامه‌های خود را براساس استراتژی‌های شرکت مادر تنظیم می کنند و شرکت مادر آن‌ها را مورد بازبینی و کنترل قرار می دهد. مطابق این مدل، امور محوله براساس دو وظیفه کلی تنظیم می‌شوند:

نخست توسعه و رشد شرکت مادر و امور سرمایه گذاری و ثانیا اداره شرکت‌های تابعه و تحت پوشش است.