به گزارش صدای بورس، در همه کشورها برای تأمین درآمد بودجه، انواع مالیاتها اخذ می شود که گرفتن مالیاتها در کشورهای دیگر منجر به نظارت دولت بر فساد هم می شود. اما در ایران یکسری از افراد از رانت استفاده کرده و اشرافیت را تشکیل میدهند که نه مالیات میدهند و نه دولت میتواند نظارتی بر آنها داشته باشد. از طرف دیگر در برابر اشرافیت، افراد دیگری هستند که نمیخواهند عقب بمانند، بنابراین به دنبال بازاری هستند تا با گذاشتن پول خود در زمان کوتاه، سود خوبی به دست آورند و به دنبال سودی که به اشتغال و تولید ربط داشته باشد، نیستند.
تا چندی پیش بازار سرمایه و سود خوب ناشی از سفته بازی تنها بازاری بود که توانست نقدینگی های افسار گسیخته را به خوبی جذب کند. در این میان دولت هم برای تأمین کسری بودجه خود سرمایه ها را به بورس سوق داد تا از طریق بورس تأمین نقدینگی کند که خطرناکترین روش را برگزید.اگرچه با روشهای مختلف از جمله حمایت دولت از بورس، سود بازار سرمایه بالا رفت ، اما شاهد بودیم برخی از شرکتها در حال ورشکستگی و ضرر دادن هستند، اما قیمت اوراق سهام آنها افزایش یافته است. یعنی دولت نتوانسته از ظرفیت نقدینگی افسار گسیخته به نفع تولید استفاده کند. در این شرایط، بانک مرکزی برای همراهی دولت، نرخ سود بانکی را کاهش داد و جالبتر اینکه برخی معتقدند از سپردهها هم باید مالیات اخذ شود یعنی با تورم 40درصد، سود 15درصد پرداخت میشود و از آن هم مالیات گرفته شود. این است که سپرده ها از بانکها خارج و به سمت بازاری سوق یافت که به دلیل سفته بازی سود بیشتری پرداخت می کرد .یعنی در مدت 6 ماه سود سهام چند برابر می شود. تجربیات کشورهای مختلف از جمله ایران نشان میدهد که در یک نقطه ای پرداختهای سود کلان متوقف خواهد شد زیرا پرداخت سود از طریق سفته بازی تا جایی گنجایش دارد.
همه میدانند که این سودها موقتی و ساختگی است و در نقطه ای دیگر امکان افزایش سود سهام نیست، بنابراین سهامداران متضرر می شوند.شواهد نشان می داد به ترکیدن حباب در بورس نزدیک می شویم. دولت به تبعات این کار فکر نمی کند بلکه از افرادی که شیفته سود بدون زحمت هستند، دارایی کسب کرد و این خطرناکترین نوع جمع آوری نقدینگی بود.
دولت برنامه ای برای جذب نقدینگی به سمت تولید ندارد و سود تولید بسیار ناچیز است . در نتیجه باید بگویم کنترل نقدینگی افسار گسیخته در کشور با برنامه های کنونی امکان پذیر نیست و اراده های قوی و همه جانبه می خواهد. تا زمانی که دولت فکر کند در بازار دادوستد خارجی دخالت نکند و مالیات از آن اخذ نکند تا سود بالاتر از سطح تولید، نصیب این افراد شود وضع همین گونه خواهد ماند. همچنین رشد نقدینگی افسار گسیخته، فقر، بیکاری و مشکلات اقتصادی غیر قابل کنترل، ادامه دار خواهد بود.
ابراهیم رزاقی اقتصاددان
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره 370
نظر شما