دست‌اندازی برای کارگزاری‌های بانکی

به گزارش صدای بورس گروهی معتقدند این محدودیت منجر به انحلال صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت مدیریت این کارگزاری‌ها و افزایش عرضه دارایی‌هایشان در بازار می‌شود، ودر مقابل نیز برخی می‌گویند بخشنامه جدید بانک مرکزی مبنی بر امکان مشارکت بانک‌ها در تاسیس شرکت بازارگردانی می‌تواند به بازار کمک کند چراکه کارگزاری‌های بانکی می‌توانند تعداد سهام‌های بیشتری را بازارگردانی کنند و ‌صندوق بازارگردانی با تعداد سهام بیشتری را ‌پوشش دهند.

چالش جدی برای سود آوری
محمد مهدی بحرالعلوم، مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن با اشاره به اینکه کارگزاری‌های بانکی از پیشران‌های توسعه اصلی بازار هستند گفت: معمولایکی از پیشران‌های توسعه اصلی بازار صنعت کارگزاری بوده، چراکه مستقیما بامردم وسرمایه‌گذاران ارتباط دارند.
 بحرالعلوم افزود: به طور خاص کارگزاری‌های بانکی به دلیل توانگری مالی بالا نقش موثری در خصوص توسعه ابزارها و نهادهای جدید (به‌طور خاص انواع صندوق‌ها) و معرفی آن دارند، طبیعتا اگر مدیریت صندوق‌ها و این خط کسب و کار را از کارگزاری‌های بانکی سلب کنیم، عملا بخش پیشران یا محرک اصلی بازار در موضع سازی (positioning) ابزارها ونهادهای جدید را را با چالش مواجه می‌کنیم، زیرا کارکرد نهاد کارگزاری در پذیرش ابزارهای جدید و معرفی آن به مردم بسیار پررنگ است. از این منظر تصمیم مذکور می‌تواند تبعاتی برای بازار سرمایه داشته باشد.
مدیرعامل کارگزاری بانک مسکن اظهار داشت: این تصمیم می‌تواند کیفیت سود کارگزاران را به شدت تحت تاثیر قرار دهد، زیرا تنها خط کسب و کار شرکت‌های کارگزاری به حوزه معاملات محدود شده و منجر به شکل گیری رقابت‌های منفی در این صنعت می‌شود.البته در این میان، تخفیف کارمزدها و دادن اعتبارات سنگین به مشتریان برای حفظ سهم بازار، ریسک شرکت‌ها را بالا می‌برد وکیفیت سود آنان را کاهش می‌دهد. بر این اساس، اگر کارگزاری ها بتوانند خطوط کسب و کار متفاوتی از جمله صندوق‌ها، وخدمات دیگر همچون مشاور عرضه و پذیرش را بر عهده بگیرند می‌توانند با ارائه خدمات جانبی در حفظ مشتریان خود گام بردارند.

بانک‌ها سریعتراقدام کنند
علیرضا صادقی، رئیس هیأت مدیره گارگزاری بانک کارافرین در خصوص خبر محرومیت کارگزاری‌های بانکی از مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری و عقیده برخی بر اینکه این اقدام منجر می‌شود تا کارگزاری های بانکی صندوق‌ها خود را بفروشند و در نهایت باعث افزایش عرضه نمی‌شود، گفت: کارگزاری‌های بانکی در حال حاضر مجاز به مدیریت صندوق تا زمانی که سازمان مجوز آنان را تمدید کند، هستند. رئیس هیأت مدیره بانک کارآفرین افزود: لذا بخشنامه اخیر این اجازه را به کارگزاری‌ها می‌دهد که بتوانند صندوق بازارگردانی اختصاصی جدید ایجاد کنند. از طرفی با صدور مجوز امکان ایجاد شرکت تأمین سرمایه عملا مدیریت صندوق‌های کارگزاری‌های بانکی به تأمین سرمایه‌های آنها منتقل می‌شود لذا دلیلی به عرضه یا فروش ندارند.
صادقی بیان داشت: محدودیت ایجاد شده برای کارگزاری‌های بانکی مبتنی بر عدم امکان داشتن صندوق جدید غیر از بازارگردانی پابرجاست و فعلا تا تعیین تکلیف موضوع و شیفت بانک‌ها به ایجاد شرکت تأمین سرمایه موقتا امکان مدیریت صندوق‌های فعلی آنان امکان‌پذیر شده است. همچنین با بخشنامه جدید بانک‌مرکزی امکان عدم تمدید در ماه‌های آتی وجود دارد لذا بانک‌ها باید سریعتر نسبت به ایجاد شرکت تأمین سرمایه اقدام کنند. چراکه در غیر این‌صورت امکان مدیریت صندوق‌های خود راندارند. البته این موضوع به معنی فروش سهام در بازار نیست چرا که نهایتا با همکاری یک تأمین سرمایه یا سبدگردان نسبت به مدیریت آن‌ها می‌توانند اقدام کنند. رئیس هیأت مدیره کارگزاری بانک کارآفرین تصریح کرد: اتفاقا بخشنامه جدید بانک مرکزی مبنی امکان مشارکت بانک‌ها در تاسیس شرکت بازارگردانی می‌تواند به بازار کمک کند چراکه کارگزاری‌های بانکی
 می‌توانند تعداد سهام‌های بیشتری را بازارگردانی کنند وصندوق بازارگردانی با تعداد سهام بیشتری را ‌پوشش دهند. ‌درمجموع اقدام مذکور مثبت ارزیابی شده و در صورت درست اجرا شدن می‌تواند به نفع بازار باشد. همچنین این اقدام در تعداد سهام قابل بازارگردانی درصندوق‌های اختصاصی بازارگردانی ایجاد شده توسط کارگزاری بانکی تاثیرپذیر است.

 اقدامی که موثر واقع می‌شود
بهروز خدارحمی،‌ مدیرگروه مالی سپهر صادرات در خصوص محرومیت‌های اخیر کارگزاران بانکی گفت:معاملات این مجموعه‌ها قرار نیست از طریق بازار انجام شود و طبیعتا با توجه به اینکه تعداد زیادی از کارگزاری‌ها گرفتار چنین داستانی هستند، اگر به جمع بندی برسد، ‌این نقل وانتقال باتوجه به هنگفت بودن از طریق بازار خرد انجام نمی‌شود بلکه از طریق انتقال به تأمین سرمایه‌ها انجام خواهد شد.‌
خدا رحمی افزود: برخی کارگزاری‌ها تأمین سرمایه دارند و ممکن است برای برخی که تأمین سرمایه ندارند، بازه زمانی مشخص شود تا اقدام به انتخاب تأمین سرمایه کنند تا منافع کارگزاری زیرسئوال نرود. مدیرگروه مالی سپهر صادرات عنوان کرد: در راستای تمرکزی که قرار است درهر حوزه رخ بدهد این اقدام می‌تواند موثر باشد تا در مواقعی که بازار دچار چالش می‌شود به جای هماهنگی با ۱۰۰ صندوق صرفا ‌هماهنگی‌های لازم را با صندوق‌های بزرگتر انجام دهیم.خدارحمی تاکید داشت: اگر قرار است در آینده سهم کارگزاری‌ها از طریق بورس عرضه اولیه شود لازمه آن تثبیت سیاست‌گذاری‌های بلند مدت در خصوص آنان است اما واقعیت این است فقط سهامدار ممتاز (و یا مدیر) قرار است تغییر کند، و از کارگزاری به تأمین سرمایه انتقال داده شود (هر چند لازم است منتظر جزییات اجرایی بمانیم و بعد قضاوت کنیم). اما در مجموع طبق این روند اقدام مذکور تاثیر جدی بر دارنده‌ واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق و یا سهام شرکت‌هایی که در صندوق هست نخواهد داشت.
 
روند درآمد زایی تغییر نمی‌کند
محسن تارتار، تحلیلگر کارگزاری بانک سامان هم در خصوص محرومیت ایجاد شده برای کارگزاری‌های بانکی گفت: موضوع محرومیت کارگزاری‌های بانکی از مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مدت‌هاست که وجود دارد ومشکل جدیدی نیست.البته باوجود اتخاذ این تصمیم، همچنان کارگزاری‌های بانکی عموما فرصت تمدید اخذ کرده و اقدامی در راستای فروش سهم‌های خود نمی‌کنند. تارتار افزود: اگر هم ملزم به انجام این کار شوند عموما تصمیم به اخذ قرارداد با سبدگردان می‌کنند و اجازه نمی دهند درآمدشان به راحتی از دست برود. بر این اساس در حالت کلی نیز به نظر نمی رسد این تصمیم تغییری در روند درآمدزایی شرکت های کارگزاری ایجاد کند.

امکان واگذاری یا انحلال
حامد ثریا نژاد، مدیرعامل کارگزاری بانک توسعه صادرات با اشاره به اینکه از دو سال پیش محدودیت کارگزاری های بانکی از مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری وجود داشت، افزود: سازمان بورس باتوجه به مصوبه هیأت مدیره، اعطای مجوز سبدگردانی به صورت مستقیم به کارگزاری ها را ممنوع کرد. مجوز سبدگردانی در اصل برای مدیریت صندوق وسبدگردانی لازم است و در این بین راهکار بحث گروه خدمات بازارسرمایه پیشنهاد شد، که طبق آن شرکت های کارگزاری درصورت اخذ مجوز سبدگردانی می‌توانند به مدیریت بپردازند وکارگزاری های بخش خصوصی که صندوق‌های نسبتا بزرگ داشتند نیز گروه خدمات بازار سرمایه را تشکیل دادند و مدیریت صندوق‌هایشان نیز در مجموعه خودشان باقی ماند.
مدیرعامل کارگزاری بانک توسعه صادرات گفت: با توجه به محدودیتی که کارگزاری‌های بانکی به دلیل استفاده از قانون رفع موانع تولید در تاسیس شرکت داشتند، به در بسته بانک مرکزی برخورد می‌کردند.بر این اساس از دو یا سه ماه قبل موضوع عدم تمدید فعالیت‌های صندوق‌های بانکی جدی شد، این محدودیت در خصوص کارگزاری‌های بانکی منجر شده تا بحث عدم برابری نسبت به موقعیت و سهامدارانی که دارند، مشهود شود.علاوه بر این، بسیاری از این کارگزاری‌های بانکی در زیر مجموعه خود دارای برخی مجموعه‌هایی که بتوانند مدیریت سبد خودرا به آن منتقل کنند نیستند. وی افزود: برخی از کارگزاری‌های بانکی صندوق‌های بزرگی در اختیار دارند که این صندوق‌ها اگرنتوانند منافع مدیریت را در درون مجموعه سهامداران عمده نگه دارند مجبور به واگذاری و انحلال خواهند شد.
ثریا نژاد بیان داشت: بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های بانکی تمایل به خرید صندوق‌هایی دارند که تحت مدیریت ودر اختیار کارگزاری‌های بانکی است، و این مسئله از این جهت برای یونیت هولدرها می‌تواند مشکل ساز باشد .همچنین به لحاظ درآمدی این روند بسته به نوع صندوق ها و بزرگی و کوچکی آن می‌تواند تاثیری بر درآمد شرکت‌ها داشته باشد. البته این درامد می‌تواند به صورت مستقیم از محل درآمد مدیر و کارمزد صدور وابطال، درامد کارگزاری‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین از طریق غیر مستقیم به جهت انجام معاملات خرید وفروش وبحث کارمزدی که مدیریت آن از صندوق کارگزاری بانکی گرفته می‌شود، می‌تواند درآمد شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

فاطمه مشایخی
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۳۸۷