برخی سهم‌ها با رشد شاخص رشد نکرده و در اصلاح اخیر نیز دچار اصلاح شدند و به کف‌های حمایتی خود رسیدند ولی بازار همچنان بی توجه و بی اعتماد معامله میشود. برخی ریسک افزایش نرخ بهره را عامل این اصلاح و رکود می‌دانند و برخی ریسک‌هایی همچون قیمت‌گذاری دستوری و کاهش نرخ کامودیتی‌ها را مهم می‌شمارند.
این روزها بازار روند مبهمی داشته است. قیمت دلار رکوردهای جدیدی می‌زند و به بالای ۲۸ هزار تومان در بازار آزاد و بیش از ۲۷ تومان در صرافی ملی و محدوده ۲۳ هزار تومان در نیما رسیده است. قیمت‌های جهانی در سمت اوره و متانول رکوردشکنی می‌کند، متانول در محدوده ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار قرار گرفته است و قیمت‌های فروش شرکت‌ها از جمله پتروشیمی زاگرس، خارک و فناوران در ماه شهریور در همین محدوده قرار گرفته است. در اوره قیمت‌های جهانی به بالای ۵۰۰ دلار رسیده است، قیمت‌های فروش صادراتی شرکت‌ها هم در محدوده ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار بوده است. در این گروه علاوه بر شرکت‌های اصلی «پارسان» و «وغدیر» به عنوان هلدینگ‌های اصلی اوره و متانول در کشور مورد اقبال قرار گرفته‌اند. «پارسان» در حال عبور از سقف قیمتی خود است و در ابتدای هفته معاملات قوی داشت.
نیم نگاهی به روند بازار در طول هفته
بازار در اولین روز هفته (سوم مهر) با استقبال گروه پالایشی همراه شد. شاخص کل با رسیدن به محدوده حمایتی خود و همینطور پایان یافتن تسویه اعتبارات کارگزاری‌ها و لغو عرضه‌های اولیه به مدت دو هفته توانست روز خوبی را رقم بزند. شاخص کل با رشد ۳۵ هزار واحدی به کانال یک میلیون و ۴۲۲ هزار واحد بازگشت. بیشترین تاثیر مثبت را نمادهای «فولاد» و «فملی» داشتند. «شپنا» و «شتران» بیشترین ورود نقدینگی حقیقی و «فسبزوار» و «فجهان» بیشترین خروج نقدینگی حقیقی را داشتند. بازار در ابتدا با تقاضا در گروه‌های پالایشی به دلیل شایعاتی از افزایش تخفیف نرخ خوراک مواجه بود ولی در ادامه عرضه‌ها افزایش یافتند و نهایتا گروه‌های خودرویی نیز مورد توجه قرار گرفتند و بازار متعادل و روبه بالا را شاهد بودیم. یکی از ریسک‌های بازار افزایش نرخ بهره بین بانکی برای جذب کردن اوراق جدید توسط دولت است که بازار را با ابهام روبه‌رو کرده است.
بازار کم‌رمق
روز یکشنبه (۴ مهر) بازاری بی‌رمق و پرعرضه را شاهد بودیم. شاخص کل با رشد اندک ۲۶۰۰ واحدی در کانال یک میلیون و ۴۲۴ واحد قرار گرفت ولی شاخص هم وزن با ۱۹۸۸ واحد افت همراه بود. گروه‌های پالایشی و پتروشیمی با تقاضا همراه بودند ولی سهم‌های کوچک همچنان پرعرضه و منفی معامله شدند. در این میان هنگ کردن سیستم‌های معاملاتی نیز باعث کند و کم حجم شدن معاملات شد. «پارسان» و «فملی» بیشترین تاثیر مثبت بر بازار را داشتند. ارزش معاملات خرد محدوده ۵۱۰۰ میلیارد تومان بوده است.
در سومین روز کاری هفته (سه‌شنبه ۶ مهر) شاخص کل با افزایش اندک ۷۳۲ واحدی در کانال یک میلیون و ۴۲۵ هزار واحد ایستاد. ارزش معاملات خرد حدود ۵۰۰۰ میلیارد تومان و بیشترین حجم معاملات در نمادهای «دی»، «شبندر» و «خساپا» بود. بازار شروعی مثبت و متعادل داشت ولی به تدریج در گروه خودرویی و بانکی با عرضه همراه شد. نمادهای «پارسان» و «شبندر» و «وغدیر» بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص بورس داشتند.
در آخرین روز هفته (۷ مهر) شاخص کل با رشد ۱۱۵۰۰ واحدی توانست به سطح یک میلیون و ۴۳۷ هزار واحد برسد. ارزش معاملات خرد ۶۷۸۶ میلیارد تومان بود. بازار شروعی کم‌رمق داشت ولی به تدریج شاهد افزایش حجم معاملات بودیم و نمادهای گروه‌های اوره‌ای و متانول به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی با تقاضا همراه بودند و بیشترین تاثیر مثبت را بر بازار داشتند.
آغاز قدرتمند
در شنبه هفته گذشته اما کلیت بازار مثبت و گروه پالایشی لیدر بود. شاخص کل بیش از ۳۶ هزار واحد رشد کرد. در این روز اخباری در خصوص فرمول جدید خوراک و محصولات پالایشی و میعانات منتشر شد که مبنا را از نرخ صادراتی ایران به فرمول بر اساس مجلات با لحاظ تخفیف عددی تغییر داد و قیمت‌های خرید را نیز بر اساس مجلات تعیین کرد. در روز یکشنبه نگرانی از فرمول جدید سبب منفی شدن گروه پالایشی شد، در مقابل «خودرو» و «خساپا» صف خرید شدند و گروه بانکی مورد اقبال بود. شاخص تنها ۳۲۰۰ واحد رشد کرد و به رقم ۱.۷۶ میلیون واحد رسید. «فارس» و «تاپیکو» بیشترین اثرات مثبت را داشتند، اما «فملی» منفی بود. در این روز قیمت دلار نیز اندکی کاهش یافت و به زیر ۲۸ هزار تومان رسید.
عرضه‌های اولیه در دو مسیر جداگانه حرکت می‌کنند. «شکام» همچنان صف خرید سنگین دارد. در آمار فروش ماهانه نیز شاهد رشد نرخ‌های فروش و مقدار فروش بوده است. «فجهان» و «فسبزوار» منفی معامله می‌شوند و «کیمیاتک» نوسانی است. «حآفرین» نیز در محدوده ۴۶۰ تومان نوسان‌های اندکی دارد.
تحولات مهم
از اخبار مهم این هفته می‌توان افزایش نرخ فروش اشاره کرد. فروش و تولید در «آریا» با رشد روبه‌رو شده است. با توجه به رشد شدید قیمت نفت و گاز در بازارهای جهانی انتظار می‌رود در گروه الفین نیز شاهد تحرکات مثبتی باشیم. اوره صادراتی زیرمجموعه‌های «پارسان» به مرز ۵۳۰ دلار رسیده است. قیمت گاز در اروپا حتی به آستانه یک دلار بر متر مکعب رسید. کمبود عرضه و خشکسالی و کاهش وزش باد سبب کاهش تولید برق تجدیدپذیر شده و تقاضا برای زغال سنگ و گاز را افزایش داده است. در صورت سرمای شدید شاهد احتمال رکوردهای عجیب و غریب در قیمت گاز خواهیم بود.
قیمت روی جهانی بالای ۳ هزار دلار در حال تثبیت است. آمار منتشر شده بانک‌ها همچنان حکایت از تراز مثبت بانک‌ها دارد و عملکرد بانک‌ها نسبت به سال گذشته بهبود قابل ملاحظه‌ای داشته است و بانک ملت بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان تراز مثبت داشت. در این گروه بانک پارسیان ضعیف‌تر از مدت مشابه سال گذشته عمل کرده و تراز منفی نیز داشته است. بازار در انتظار ابلاغ نرخ ارز برای تسعیر صورت‌های مالی حسابرسی شده ۶ ماهه توسط بانک مرکزی است. عددی که می‌تواند به شناسایی قابل توجه سود و اقبال در گروه‌های بانکی از جمله «وبملت» منجر شود. گروه فولادی تحت تاثیر کاهش قیمت‌ها در بازار جهانی و سردی معاملات در بورس کالا با روند نزولی همراه بوده است.
در گروه یوتیلیتی خبر از تغییر فرمول‌های پتروشیمی فجر و مبین در شورای رقابت منتشر شده که هفته گذشته در دستور کار این شورا قرار گرفته است. هنوز اطلاعات دقیقی منتشر نشده است اما تحرکات بازار و توجه عده‌ای از سهامداران حاکی از تغییر فرمول به نفع این شرکت‌هاست. در نیروگاه‌ها در شرایطی که سال‌هاست تعدیل نرخی نداشتیم، شاهد کاهش فروش به دلیل گذار از پیک مصرف بودیم. سیمان با شدت بیشتری در بورس کالا عرضه میشود و قیمت‌ها به سطح قیمت پایه رسیده است.
«کیمیاتک» و «فجهان» پس از فشار فروش‌های سنگین در آخر هفته مثبت معامله شدند. در گروه‌های عرضه اولیه «توسن» با عرضه سهام با حجم بالا در روز سه‌شنبه همچنان صف خرید ماند، «شکام» اما همچنان صف خرید مستحکم خود را حفظ کرده است. «فسبزوار» بعد از حدود ۲۰ درصد بازدهی با عرضه همراه شد و با حمایت حقوقی به تعادل رسید. از نکات مهم این هفته می‌توان به تغییر مدیرعامل فولاد مبارکه، حواشی منتشره در خصوص استخراج بیت‌کوین و ماینینگ در بورس تهران اشاره کرد. دولت تورم را به عنوان خط قرمز معرفی و اعلام کرده که از هر اقدامی جهت افزایش تورم خودداری شود. البته عامل تورم، کسری بودجه دولت است و ارتباطی به تصمیمات قیمت‌گذاری‌ها ندارد. در گزارش شرکت‌ها می‌توان به «شپاکسا» اشاره کرد که در شهریور با رشد ۵۰ درصدی فروش مواجه شد که عمدتا ناشی از رشد مقداری است.
گروه سیمانی عملکرد خوبی داشتند. «سپاها» در شهریور بیش از دو برابر تیر ماه فروخت. «شپترو» در گروه پتروشیمی در نیمه اول امسال ۵ برابر سال قبل فروخته است. شهریور این شرکت نیز جهش شدیدی در تولید داشته و بیش از ۳۰ درصد فروش کل نیمه اول سال در این ماه بوده است. «فاسمین» بر مدار فروش قرار گرفته و این ماه ۲.۲ هزار تن فروخته است و نرخ فروش آن نیز با قیمت جهانی منطبق بوده است. «کنور» به دلیل نبود خریدار گندله در بورس کالا، فروش شهریور ضعیفی داشت.
لازم به ذکر است، به دلیل محدودیت ناشی از تعطیلی چند روزه و تعویق زمان چاپ، گزارش بازار از روز سوم تا ۱۱ مهرماه را پوشش داده است.
- ندا کریمی - کارشناس بازار سرمایه
- هفته نامه اطلاعات بورس - شماره ۴۱۶
نظر شما