تا زمانی که موضوع تحریمها در کشور حل نشود، برجام به بنبست رسیده است یعنی تحریمها هم باقی میماند و هم سنگینتر میشود، بنابراین بهبود اقتصادی صورت نمیگیرد، منابع بلوکه شده آزاد نمیشود و فروش نفت با هزینه بالاتری برای ایران تمام میشود.
البته اینها از لحاظ اقتصادی بوده و از لحاظ سیاسی نیست. از لحاظ اقتصادی شرایط بهتر نمیشود ولی اگر دولت بازارهای جدید پیدا کند و دور زدن تحریمها را کم هزینهتر کند شاید تغییری در شرایط ایجاد کند ولی در مقابل آمریکا تحریمها را سنگینتر میکند و در داخل کشور نیز نشانههایی یافت نمیشود که نظارت بر قیمتها یا کاهش انحصارات و اختلاسها به حد امیدوارکنندهای رسیده باشد.
بنابراین یکی از متغیرهایی که لطمه میخورد، سرمایهگذاری است. سرمایهگذار خارجی را که باید فراموش کرد و سرمایهگذاران داخلی را هم که به دنبال سودهای کوتاهمدت سریع هستند و قطعا با این هزینهها، با این نرخ و تخصیص ارز نامعلوم و با قیمت مواد اولیه نامعلوم به دنبال تولیدی که چند سال دیگر نتیجه خواهد داد، نمیروند و با آن سرمایهگذاری خود را شروع نمیکنند. بنابراین باید به سرمایهگذاران داخلی خود اکتفا کنیم. از آنجایی که سرمایهگذاران خارجی وارد بازار سرمایه ما نمیشوند این پول را باید بانکها و دولت تامین کنند اما همانگونه که شاهد هستیم بانکها مسائل و مشکلات مربوط به خود را دارند و بر این اساس ریسک سرمایهگذاری بالاتر میرود.
با به بنبست رسیدن مذاکرات طبیعتا خروج سرمایهگذاران تشدید خواهد شد و با وجود نرخ ارزی که با تلنگری چند هزار تومان بالا میرود، هیچگونه تضمینی وجود ندارد که در چند ماه آینده وضعیت چگونه باشد. بنابراین مذاکرات همیشه نباید بنبست بماند و باید امیدوارکنندهتر باشد.
- آلبرت بغزیان - اقتصاددان
- منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۶۴
نظر شما