گرچه از نظر فنی در مجموعه جوایز نوبل قرار نمی‌گیرد، اما دریافت‌کنندگان این جایزه را «برنده جایزه نوبل اقتصاد» می‌نامند. امروزه این جایزه از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم به برندگان اهدا میشود.
تاکنون ۵۴ جایزه نوبل اقتصاد به ۹۱ اقتصاددان از سراسر جهان تعلق گرفته است که اقتصاددانان آمریکایی با بیش از ۶۰ جایزه، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. در شماره‌های قبل، با تعدادی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد آشنا شدید. در این شماره نیز به معرفی رابرت سولو، اقتصاددان آمریکایی برنده نوبل اقتصاد در سال ۱۹۸۷ میلادی می‌پردازیم. او به دلیل مشارکت در توسعه تئوری اقتصادی که در ارائه مدل اقتصادی برون‌زا به اوج رسید، موفق به دریافت این جایزه شد.
رابرت سولو
رابرت مرتون سولو، اقتصاددان آمریکایی در آگوست ۱۹۲۴ در بروکلین نیویورک به دنیا آمد. او والدینش را افرادی باهوش معرفی می‌کند که به دلیل شرایط دشوار زندگی قادر به ادامه تحصیل نشدند، با این حال در تربیت وی موفق بودند.
سولو در ۱۹۴۰ زمانی که فقط ۱۶ سال داشت، با دریافت بورسیه در کالج هاروارد پذیرفته شد. در هاروارد او ابتدا در رشته‌های جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی به تحصیل پرداخت و اقتصاد مقدماتی را فراگرفت. در ۱۹۴۱ دانشگاه را ترک کرد و به ارتش آمریکا پیوست. به دلیل تسلط به زبان آلمانی، او مسئول رهگیری، تفسیر پیام‌های ارتش آلمان و ارسال آنها به پایگاه بود. سولو مدتی را در شمال آفریقا، جزیره سیسیل و ایتالیا خدمت کرد و در سال ۱۹۴۵ از خدمت نظام مرخص شد و بلافاصله به هاروارد بازگشت و زیر نظر واسیلی لئونتیف (اقتصاددان روس‌تبار آمریکایی، برنده نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۳) به ادامه تحصیل پرداخت.
به عنوان دستیار لئونتیف، او نخستین مجموعه ضرایب سرمایه برای مدل داده-ستانده (مدل اقتصادی کمی که نشان‌دهنده وابستگی متقابل بین بخش‌های مختلف اقتصاد ملی یا اقتصادهای منطقه‌ای مختلف است) را عرضه کرد. پس از آن به آمار و مدل‌های احتمالات علاقه‌مند شد. از ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۰ برای مطالعه عمیق‌تر علم آمار به دانشگاه کلمبیا رفت. در همان سال روی تز دکترای خود کار کرد. تز دکترای سولو، تلاشی اکتشافی برای مدل‌سازی تغییرات در توزیع درآمد با استفاده از فرآیندهای تعاملی مارکف برای نرخ اشتغال- بیکاری و نرخ‌های دستمزد بود.
در سال ۱۹۴۹ و پیش از رفتن به دانشگاه کلمبیا، سولو پیشنهادی برای جایگاه دستیار استاد از سوی دپارتمان اقتصاد دانشگاه MIT دریافت کرد و آن را پذیرفت. او در این دانشگاه به تدریس آمار و اقتصادسنجی پرداخت و به تدریج به مباحث اقتصاد کلان علاقه پیدا کرد و همین علاقه‌مندی موجب شد تا به مدت تقریبا چهار دهه به همراه پاول ساموئلسون (اقتصاددان آمریکایی، برنده نوبل اقتصاد سال ۱۹۷۰) روی چندین تئوری برجسته اقتصادی از جمله «تئوری رشد فون نیومان» (۱۹۵۳)، «تئوری سرمایه» (۱۹۵۶)، «برنامه‌ریزی خطی» (۱۹۵۸) و «منحنی فیلیپس» (۱۹۶۰) کار کند. مطالعات سولو عمدتا بر حوزه‌های اشتغال و سیاست‌های رشد و تئوری سرمایه متمرکز بوده است.
رابرت سولو در مشاغل دولتی متعددی نیز حضور داشت. اقتصاددان ارشد شورای مشاوران اقتصادی (۱۶۶۱ تا ۱۹۶۲) و عضو کمیسیون درآمد پایدار ریاست جمهوری (۱۹۶۸ تا ۱۹۷۰) از جمله مشاغل دولتی او بودند.
سولو علاوه بر جایزه نوبل اقتصاد، جوایز دیگری نیز دریافت کرده است. مدال جان بیتس کلارک (۱۹۶۱)، نشان ملی علوم (۱۹۹۹) و نشان آزادی ریاست جمهوری دیگر جوایز او هستند. او بنیانگذار بنیاد و مرکز «کورنات» است. سولو همچنین یکی از بنیانگذاران سازمان «اقتصاددانان برای صلح و امنیت» است. چهار نفر از دانشجویان دکترای سولو موفق به دریافت جایزه نوبل شده‌اند عبارتند از: جورج آکرلوف (۲۰۰۱)، جوزف استیگلیتز (۲۰۰۱)، پیتر دایموند (۲۰۱۰) و ویلیام نوردهاوس (۲۰۱۸). در حال حاضر، رابرت سولو با عنوان استاد ممتاز در دانشگاه MIT مشغول به فعالیت است.
- علی دانیال - روزنامه‌نگار
- شماره ۴۹۰ هفته نامه اطلاعات بورس
نظر شما