چگونه کام بازارهای موازی تلخ می‌شود؟

مجموعا بازار سرمایه در نه‌ماهه اول سال جاری وضعیت قابل قبولی برای سرمایه گذاران نداشت و به جز ماه‌های فروردین و اردیبهشت و یک ماهه اخیر که کمی بازدهی برخی سهم‌ها بهتر شد در بقیه ماه‌ها رکود نامطلوبی بر بازار حاکم بود و عملا بازدهی قابل توجهی نصیب سرمایه‌گذاران در بازارسرمایه نشد و در کل شاخص بورس، بازدهی بسیار کمی تاکنون در سال جاری داشته است و روند رکودی بازار که از تابستان سال ۱۳۹۹ شروع شده است، در سال جاری نیز ادامه دار بود. نکته مهم در اینجا این است که در سال جاری بازارهای رقیب بورس همچون مسکن، خودرو، طلا و ارز نیز عمدتا دچار رکود بوده‌اند و از طرف آن‌ها کمتر تهدید و رقابتی متوجه بازار سرمایه بود و عملا در سال جاری در تمامی بازارهایی که افراد به نوعی می‌توانستند در آن سرمایه‌گذاری کنند، رکود حاکم بوده است. باید به این نکته توجه داشت که رکود بازارهای رقیب فرصت بسیار خوبی را فراهم ساخته است تا بازارسرمایه با رشد همراه شود.
در شرایط این چنینی، دست اندرکاران و نهادهای ناظر بازار سرمایه باید با حمایت قوی از آن، آغاز یک دوره رشد را باعث شوند. با توجه به عقب ماندگی چند ساله بازار سرمایه و رکود فعلی بازارهای رقیب، تنها بازاری که می‌تواند در شرایط فعلی وجوه سرگردان کشور را جذب کند بازار سرمایه است و نباید این فرصت خوب را از دست داد. به نظر می‌رسد بازار سرمایه در این شرایط می‌تواند آبستن یک رشد قابل قبول باشد. دولت در نه ماه گذشته، مانند سال‌های پیش، به اشکال مختلف نظیر قیمت‌گذاری دستوری و دخالت های نابجا در بازار سرمایه باعث شد که به عدم سوددهی بازار سرمایه دامن زده شود و این روند همچنان ادامه دار است. مثلا در ماه‌های اخیر، دولت سعی داشت تا قیمت دلار را با اشکال مختلف ثابت نگه دارد و این یکی از عواملی بود که جلوی رشد سهم‌های دلاری را گرفت. و یا در رابطه با خودرو و عرضه آن در بورس‌کالا نیز دولت و شورای رقابت به شکل‌های مختلف دخالت داشته و مانع شدند تا سهام شرکت‌های خودرویی رشد کند.
همچنین در بحث‌های بین الملل و گفت وگوهای برجامی نیز گشایشی ایجاد نشد و روابط بین‌المللی همچنان درگیر تحریم‌ها باقی مانده و این نیز یکی از عواملی بود که کمکی به رشد بازار سرمایه نکرده و بلکه تاثیر منفی بر آن گذاشت. در این میان یک اتفاق مثبتی که در داخل بازارسرمایه افتاده و به نظر می‌رسد در آینده اثرات خوبی بر روند معاملات بازار بگذارد، رواج استفاده بیشتر از اختیار معامله و یا همان آپشن‌ها است که می‌تواند آرام آرام به بهبود بازار سرمایه به عنوان یک عامل درون زا کمک کند. در حال حاضر از این ابزار می‌توان در صندوق‌های سهامی و یا در خرید تک سهم ها و پرتفوی های شخصی بهره گرفت. این ابزار می‌تواند برای پوشش ریسک‌ها مفید باشد. به نظر می‌رسد در سه‌ ماه آینده و پایانی سال، عوامل کلان حاکم بر بازار سرمایه که در نه‌ماهه وجود داشت، همچنان ادامه پیدا کند و بحث تحریم‌ها و روابط بین الملل و دخالت‌های دولت همچنان ادامه خواهد داشت، ولی از منظر تحلیل تکنیکال و بنیادی، بازار سرمایه پتانسیل یک رشد خوب را دارد و به نظر می رسد در صورت مهیا شدن شرایط لازم، امکان رشدی که سرمایه‌گذاران را برای ادامه سال راضی کند، وجود دارد. اگر دولت و نهادهای ناظر، دخالت‌های نابجا در بازار سرمایه نداشته باشند و بازار، مسیر خود را طی کند، در چند ماه آینده می‌تواند رشد خوبی را نصیب سرمایه‌گذاران کند. به ویژه که بازارهای رقیب در این دوره مزاحم بازار سرمایه نیستند چرا که خودشان درگیر رکود هستند و این می‌تواند به رشد بورس کمک کند. به نظر می‌رسد در چند ماه پایانی سال جاری، اقبال به سمت صندوق‌های سهامی و برخی صندوق‌های اهرمی بیشتر شده و سرمایه‌گذاران از این صندوق‌ها بیشتر استفاده می‌کنند چون خوشبختانه اعتماد سرمایه‌گذاران به مدیران صندوق های سرمایه گذاری در حال افزایش است.

• ابوالفضل شهرآبادی - مدیرعامل سبدگردان داریک پارس
• شماره ۵۲۴ هفته نامه اطلاعات بورس