در مرحله اول بازارها باید تکلیفشان مشخص شود، اینکه نهاد یا سازمانی در اقتصاد دخالت نکند. وقتی دخالت در بازارها شکل نگیرد خود بازارها چه در جهت صعود و یا نزول خود را ترمیم خواهند کرد. در مرحله دوم این است که در بازارها به هر اسمی دخالت شود. دیگر هیچ نهاد یا سازمانی در مرحله بحران نمی تواند پا پس بکشد، یعنی نمی توانند فقط در یک بخش دخالت کنند، نه؛ باید دخالت خود را داشته باشند تا موازنه برهم زده را درست کند.
دولت در جایی قیمت گذاری دستوری انجام می دهد، وقتی صورت های مالی شرکت های مختلف را تحت تاثیر تصمیمات خود قرار می دهد و داوری آنها را دچار چالش می کند در آن موقع نباید انتظار داشت که از بازار سرمایه حمایت نشود، زیرا در بازار دخالت از جهت منفی شده و سهامداران و شرکت ها دچار آسیب شده اند و وقتی دولت موجبات این آسیب ها را فراهم کرده، باید موجبات جبران ضرر و زیان را هم فراهم کند. بنابراین در این مقطع از بحران باید از بازار سرمایه به صورت خیلی جدی حمایت صورت بگیرد که به نظر، گزاره درستی است و باید حتما از بازار سرمایه حمایت شود.
اما سوال اینجاست که حمایت از بازار سرمایه چگونه باید باشد؟ قطعا با گفتار درمانی بحران در حال حاضر بازار سرمایه قابل حل نیست و باید حمایت های عملی از بازار سرمایه انجام شود. در این راستا باید متذکر شوم که قرار نیست همه چیز را حتما خودمان اختراع کنیم. چند وقت پیش همه بازارهای سرمایه دنیا دچار چالش شدند، حتی بازارهای کشورهای پیشرفته مثل ژاپن. همه ارکان این کشور وارد عمل شدند و از بازار خود حمایت کردند و بازار به سرعت حمایت هایی که از دست داده بود و دچار ریزش سنگین شده بود را پس گرفت و خود را اصلاح کرد.
در اقتصاد کشور ما هم دقیقا همین باید باشد. یعنی مراکز مختلف باید در مواقع مختلف وارد عمل شوند، مثل مالباختگان صنعت بانکداری که در نهایت به سپرده های خود به نحوی رسیده اند. اگر به مالباخته های بازار سرمایه هم مثل مالباختگان صنعت بانکداری نگاه شود، اوضاع سهامداران بازار سرمایه قطعا بهتر از حال حاضر خواهد بود. ولی برخی از اتفاقات به طور سنتی در کشور ما وجود دارند که جامعه هم این اتفاقات را می خواهد، مثل حمایت از مصرف کننده، پرداخت یارانه ها و چاپ پول. دولتمردان اقتصاد را به سمتی هدایت می کنند که جامعه عادت به دریافت سوبسید دارد. این موضوع نه از لحاظ عرفی و نه شرعی قابل قبول نیست که از جیب افرادی برداشته شود و به جیب افرادی دیگر ریخته شود. آن نهادی که تصمیم این کار را به نفع حمایت از گروهی می گیرد در صورت نیاز باید گروه آسیب دیده را هم حمایت کند. در نتیجه دولت نمی تواند فقط در یک بخش دخالت کند، باید دخالت خود را ادامه دهد تا موازنه ای را که برهم زده، درست شود.
-
حامد ستاک - مدیرعامل کارگزاری آریانوین
نظر شما