پایان مذاکره ایران و اروپا

به گزارش صدای‌بورس، به نقل از سرویس بین الملل تابناک، مذاکرات ایران و تروئیکای اروپایی در ژنو سوئیس امروز جمعه ۹ آذرماه برگزار شد.

کاظم غریب آبادی در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس در مورد این دیدار که با حضور وی و مجید تخت روانچی و نمایندگان سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان برگزار شد، اظهار کرد: دور دیگری از گفتگوها با مدیران سیاسی فرانسه، آلمان و انگلیس برگزار شد.

وی افزود: آخرین تحولات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه مباحث هسته‌ای و رفع تحریم، مورد بحث و ارزیابی قرار گرفت.

این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: ما قاطعانه به پیگیری منافع مردم خود متعهد هستیم و ترجیح ما مسیر گفتگو و تعامل است.

وی افزود: توافق شد که در آینده نزدیک گفتگوهای دیپلماتیک ادامه یابد.

پیش از این نیز «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که در روز پنچ شنبه ۸ آذرماه با ۲ دیپلمات ارشد ایرانی «مجید تخت روانچی» و «کاظم غریب آبادی» دیدار و رایزنی کرده است.

انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، بامداد روز جمعه در حساب کاربری‌اش در شبکه اجتماعی ایکس با تکرار برخی از ادعاها در مورد حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین در مورد این دیدار نوشت: «با معاونان وزیر خارجه ایران، تخت روانچی و غریب‌آبادی گفت‌وگوی صریحی در خصوص حمایت نظامی ایران از روسیه که باید متوقف شود، مسأله هسته‌ای که به راه حل دیپلماتیک نیاز دارد، تنش‌های منطقه‌ای که جلوگیری از تشدید بیشتر آن از سوی همه طرف‌ها مهم است و حقوق‌بشر داشتم.»

کاظم غریب آبادی صبح روز جمعه ۹ آذرماه در ارتباط با دیدار روز گذشته خود و مجید تخت روانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه با «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو در صفحه اجتماعی ایکس نوشت: با انریکه مورا گفتگوی صریحی در مورد طیفی از موضوعات و همچنین چشم انداز مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم در پرتو تحولات جدید داشتیم.

وی ادامه داد: به مورا گفته شد اتحادیه اروپا باید دست از رفتار خودبینانه و غیرمسئولانه خود در قبال موضوعات و چالش‌های این قاره و مسائل بین‌المللی بردارد.

غریب آبادی ادامه داد: اروپا نباید مشکلات و اشتباهات خودش، از جمله در رابطه با منازعه اوکراین، را با درگیر کردن دیگران فرافکنی کند. اروپا با رفتار همدستانه‌ای که به‌ویژه سه کشور مهم آن در قبال نسل‌کشی در غزه داشته‌اند، اکنون هیچ جایگاه اخلاقی برای نصیحت‌کردن دیگران در مورد حقوق بشر ندارد. اروپا در موضوع هسته‌ای ایران نیز به دلیل عدم برخورداری از روحیه مسئولیت‌پذیری و اعتماد به نفس لازم، مدت‌ها است از بازیگری تاثیرگذار فاصله گرفته است. اروپا نیازمند خودبازیابی است.

این مذاکرات را عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران به «طوفان فکری» تعبیر کرده بود. وی در این زمینه گفته بود: دیدار مذاکره‌کنندگان ایرانی و اروپایی در ژنو در روز جمعه در حقیقت یک جلسه طوفان فکری است تا ببینیم آیا واقعاً راهی برای خروج از وضعیت فعلی وجود دارد یا خیر.

وی اظهار داشته بود: اگر غرب تهدید به اعمال مجدد همه تحریم‌های سازمان ملل متحد را ادامه دهد، احتمالاً بحث هسته‌ای در داخل ایران به سمت در اختیار داشتن تسلیحات (هسته‌ای) گرایش پیدا خواهد کرد. ایران پیشتر نیز توانایی و دانش ساخت سلاح هسته‌ای را داشته، اما این موضوع بخشی از راهبرد امنیتی این کشور را تشکیل نمی‌دهند.

وزیر خارجه ایران افزوده بود: تعامل ایران با غرب در مورد برنامه هسته‌ای تضمین شده نیست. در حال حاضر در ایران این بحث وجود دارد که شاید سیاست اشتباهی بوده است. چرا؟ زیرا ثابت کرد که ما هر کاری که آنها می‌خواستند انجام دادیم و وقتی نوبت آنها بود که تحریم‌ها را لغو کنند، در عمل اتفاقی نیفتاد. اگر کشورهای اروپایی در شورای امنیت سازمان ملل تحریم‌ها را مجدداً علیه ایران اعمال کنند، آن‌وقت همه در ایران متقاعد خواهند شد که بله، این دکترین اشتباه بوده است.

وی همچنین تاکید کرده بود که «اگر «اسنپ بک» اتفاق بیفتد، با بحران مواجه می‌شویم»: اگر این اتفاق بیفتد، فکر می‌کنم همه متقاعد می‌شوند که ما در مسیر اشتباهی رفته‌ایم، بنابراین باید مسیر را تغییر دهیم. معتقدم اگر اسنپ بک اتفاق بیفتد، با بحران مواجه می‌شویم.

وی گفته بود: نسبت به این دیدار خوش‌بین نیستم چرا که مطمئن نیستم ایران با طرف درستی صحبت می‌کند یا نه. به نظر می‌رسد کشورهای اروپایی به ویژه بریتانیا، آلمان و فرانسه سیاست تقابل را انتخاب کرده اند.

پیش از این نشست نیز، محمد جواد ظریف، معاون راهبردی رئیس جمهوری ایران تاکید کرد: گفتگو همیشه می‌تواند راهگشا باشد، البته طرف مقابل (اتحادیه اروپا) باید از موضع برتری طلبی و کانون هنجار جهانی بودن خارج شود. واقعا اروپایی‌ها هنجار محور نیستند، ببینید چگونه با جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین، غزه و لبنان برخورد می‌کنند؛ بنابراین آنها در جایگاهی نیستند که خود را کانون تعیین هنجار برای دنیا بدانند. باید از این به قول خودشان «اسب بلندی» که سوار شده اند پیاده شوند و با دنیا به عنوان همتا برخورد کنند و بدانند اگر کسی قرار است پاسخگو باشد، آنها هستند.

ظریف با اشاره به صحبت‌های اخیر علی لاریجانی مشاور رهبر انقلاب درباره شروط توافق جدید بین ایران و آمریکا، افزود: ایران از برجام خارج نشده، ایران همچنان اعلام کرده که آمادگی دارد به برجام پایبند باشد، ایران در چارچوب برجام عمل کرده است، اما آمریکا از برجام خارج شده و تعهدات خود را نقض کرده است. معاون راهبردی رئیس‌جمهور ادامه داد: شاهد وضعیت بی سابقه‌ای در جامعه جهانی هستیم، دولتی که خود را عضو دائم شورای امنیت می‌داند، کشوری را که پایبند به قطعنامه همین شوراست، مجازات می‌کند.

وزیرخارجه سابق ایران با طرح این سوال که اروپایی‌ها چه کردند؟ تصریح کرد: آنها هم با آمریکا همراه شدند. آنها نخست در اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها با آمریکا مخالفت کردند، اما هیچ اقدامی نکردند. تعهدات اروپا نسبت به ایران، منوط به اجرای تعهدات از سوی آمریکا نبود بلکه منوط به اجرای تعهدات توسط ایران بود. به مدت یکسال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داد و تایید کرد که ایران در حال اجرای تمام تعهدات خود است به‌رغم اینکه آمریکا از برجام خارج شد و تمام تعهدات خود را نقض کرد.

ظریف خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها نه تنها تعهدات خود در برجام را اجرا نکردند حتی تعهداتی که بعد از خروج آمریکا از برجام دادند را نیز اجرا نکردند. اروپا پس از خروج آمریکا از برجام، ۲ بار تعهد کرد و حتی یکی از آن ۱۱ تعهد را اجرا نکرد، بنابراین اروپایی‌ها در موقعیتی نیستند که ادعایی در برابر ایران داشته باشند و به همین دلیل قطعنامه‌ای که در شورای حکام تصویب کردند هیچ جایگاه حقوقی ندارد و از نظر حقوقی بی‌پایه و اساس است.

معاون راهبردی رئیس‌جمهور ادامه داد: ایران اعلام کرده که آماده بازگشت به تعهدات خود است، اما یادمان نرفته در دوران کرونا به خاطر تحریم‌ها چه بلاهایی سر مردم ایران آوردند. آنها باید نشان دهند که آماده جبران خسارات هستند. اروپا و آمریکا بدانند که در موضع مدعی نیستند، باید پاسخگو باشند و تنها با ایجاد یک توازن و موضع برابر است که می‌توانیم به توافق برسیم.

رویترز نشست ژنو را یک جلسه همفکری روایت کرده بود. به گزارش رویترز، دیپلمات‌ها اروپایی با بیان اینکه جلسات ژنو با مقامات ایرانی بیشتر یک جلسه هم‌فکری است، گفتند متمرکز بر نگرانی‌های متقابل در مورد نحوه رسیدگی ترامپ به پرونده هسته‌ای ایران هستند.

رسانه انگلیسی در گزارشی نوشته است، دیپلمات‌های اروپایی و ایرانی روز جمعه با یکدیگر دیدار می‌کنند تا در مورد اینکه آیا می‌توانند در هفته‌های آینده برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای پیش از بازگشت «دونالد ترامپ» به کاخ سفید، در گفتگوهای جدی شرکت کنند یا خیر، صحبت کنند.

به گزارش رویترز، نشست‌ها در شهر ژنو سوئیس، اولین دیدار پس از انتخابات اخیر ایالات متحده است و هدفشان این است که ببینند آیا می‌توان پیش از ۲۰ ژانویه، زمانی که ترامپ تحلیف می‌شود، حرکتی ایجاد کرد.

این نشست در حالی برگزار شد که هرچند اسرائیل و حزب الله لبنان پس از ماه‌ها جنگ به توافق آتش بس رضایت دادند، اما منطقه همچنان در شرایط تشدید تنش است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل روز پنجشنبه پس از اینکه عباس عراقچی هشدار داد که ایران ممکن است در صورت اعمال مجدد تحریم‌های غرب به ممنوعیت توسعه سلاح هسته‌ای پایان دهد، گفت که اسرائیل «هر کاری» را برای جلوگیری از دستیابی تهران به سلاح هسته‌ای انجام خواهد داد.

این مذاکرات همچنین در شرایطی برگزار شد که یک هفته قبل شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قطعنامه‌ای ضمن محکوم کردن عدم شفافیت برنامه هسته‌ای ایران از تهران خواست همکاری‌های خود با آژانس را بیشتر کند.

قطعنامه‌ای که ایران آن‌را سیاسی دانست و در پاسخ، از راه‌اندازی «سانتریفیوژهای پیشرفته جدید» که برای افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده طراحی شده‌اند، خبر داد.

در این راستا، روزنامه گاردین نیز مذاکرات ژنو با مشارکت ایران، تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه، آلمان) و اتحادیه اروپا را تلاش برای خروج از بن بست هسته‌ای تا قبل از بازگشت دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید ارزیابی کرده بود.
گاردین نوشته بود: این آخرین فرصت برای خروج از این بن بست تا قبل از روی کار آمدن دوباره ترامپ در آمریکا است.

به نوشته این روزنامه، ترامپ که سیاست «فشار اقتصادی حداکثری» را علیه ایران در دوره نخست ریاست جمهوری خود اتخاذ کرد بار دیگر ۲۰ ژانویه (اول بهمن) به کاخ سفید باز می‌گردد.

نشست ژنو در ادامه گفتگوهایی است که مهر ماه امسال به منظور ارزیابی شرایط و تبادل نظر در خصوص مجموعه‌ای از موضوعات فی‌مابین ایران و اروپا (اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی) در حاشیه مجمع عمومی ملل متحد در نیویورک برگزار شد.

در آن نشست‌ها مقرر شد طرفین در تاریخی که بعدا مورد توافق قرار می‌گیرد، مجددا ملاقات کنند و در همین چارچوب دور جدید گفتگوهای ایران و اروپا روز جمعه ۹ آذرماه با حضور تخت‌روانچی و غریب‌آبادی برگزار می‌شود.