رقیبی که باید از آن آموخت

به گزارش صدای بورس، علیرضا توکلی کاشی، کارشناس بازار سرمایه و عضو هیئت علمی وابسته انجمن مالی اسلامی ایران؛ در بخشی از این نشست بیان کرد: در ١٠_١٥ سال اخیر پیشرفت نسبتا خوبی در حوزه ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه داشته‌ایم و در حال حاضر ابزارهای متنوع و متنوعی در اختیار داریم. مهم‌ترین وظیفه بازار سرمایه در این حوزه، کمک به تامین مالی کسب‌وکارها بوده و این وظیفه به خوبی ایفا شده است. همان طور که اشاره شد، انواع اوراق و ابزارها را در بازار سرمایه داریم و اگر شرکتی بخواهد در بازار سرمایه تامین مالی کند، ما مشکل کمبود ابزار نداریم.

او افزود: سال ١٣٩٤ که تجربه توسعه بازار بدهی را با ابزار اسناد خزانه اسلامی "اخزا" داشتیم در مقطعی با چالش محاسبه بازدهی اوراق مواجه بودیم، اما در حال حاضر فعالان بازار سرمایه پذیرفته‌اند که روش درست محاسبه بازده اوراق و مقایسه آن با یکدیگر، فرمول YTM است.

توکلی کاشی تصریح کرد: در حوزه ابزارهای نوین مالی در این سال‌ها تجربیات موفقی مثل طراحی و عرضه انواع اوراق بدهی، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اسناد خزانه اسلامی و همین طور صندوق های قابل معامله ETF را داشته‌ایم. البته تجربیات ناموفقی مثل صندوق زمین و ساختمان، اوراق گام (به دلیل عدم هماهنگی بانک مرکزی و سازمان بورس) و همین طور بازار مراوده امتیاز تسهیلات قرض‌الحسنه بانک‌های قرض‌الحسنه را هم داشته ایم

امروز بازار ما تشنه ابزار مالی جدید نیست؛ مشکل ما توسعه و طراحی ابزار نیست؛ ابزارهای مالی باید علاوه بر آنکه نیاز عده‌ای را برطرف می کنند، خواهان و متقاضی نیز داشته باشند. در حوزه ابزارهای نوین مالی امروز باید روی روش‌های معاملاتی و ابزارهای تسهیل گری معاملات تمرکز کنیم. امروز بهبود فرایندها و رویه ها در اولویت بالاتری قرار دارد، نیاز امروز بازار اوراق بهادار توسعه روش‌های معاملاتی و ابزارهای تسهیل‌کننده معاملات است. برای انجام این مهم با موانعی از جمله: عمق کم بازار سهام و بدهی؛ وجود دامنه نوسان؛ یک طرفه بودن بازار؛ محدودیت‌های فنی و عملیاتی در حوزه اجرا؛ عادات فعالان و مدیران بازار به روند گذشته؛ مکانیزم کارمزد؛ ساعات معاملاتی محدود و پدیده صف‌نشینی مواجه هستیم!

او ادامه داد: امروز ما با رقیب قدرتمندی به عنوان بازار پلتفرم‌های رمزارزها مواجه هستیم که به سرعت در حال رشد است. بعضی از این پلتفرم‌ها با عمر کمتر از ٥سال از بازار سرمایه ما با عمر ٥٠ساله جلوتر هستند. به نظر می‌رسد این پلتفرم‌ها با کمی اصلاحات می‌توانند میزبان ابزارهای ما در بازار سرمایه باشند. این پلتفرم‌ها ویژگی‌هایی مثل عدم وجود دامنه نوسان؛ مستقل از جدید یا قدیم بودن؛ مستقل از تعداد مشتریان و فعالان بازار؛ مستقل از تعداد نمادها؛ و مستقل از حجم معاملات دارند که به افزایش جذابیت‌شان کمک کرده است. همچنین اکثر این پلتفرم‌ها بازارگردان‌های نامرئی دارند، در حالی که بازارگردانی در بازار سرمایه ما با چالش‌های زیادی همراه است. نکته دیگر اینکه این پلتفرم‌ها اخیرا فروش تعهدی در چارچوب مصوبات کمیته فقهی هم به خدمات خود اضافه کرده‌اند؛ این در حالی است که علی رغم آنکه در بازار سرمایه مصوبات کمیته فقهی را هم داشته‌ایم، فروش تعهدی ایجاد نکرده‌ایم! همچنین این پلتفرم‌ها به مشتریان خود به میزان دلخواه اهرم می‌دهند؛ کارمزد یکسانی ندارند و کارمزدها متناسب با حجم معاملات، متناسب با بازار و متناسب با نحوه سفارش‌گذاری اخذ می‌شود. علاوه بر این مزایای دیگری مثل 7*24، تسویه فوری معاملات، ارائه خدمات ودیعه گذاری دارایی و پرداخت سود مشارکت به سرمایه‌گذاران در عملیات بازارگردانی و عملیات فروش تعهدی سرویس‌های جدیدی مثل copy trading، و توجه به مقوله مدیریت ریسک دارند.

توکلی کاشی تاکید کرد: ما نیز لاجرم در بازار سرمایه باید به سمت این مسیر حرکت کنیم. ایجاد بسترهای آنلاین برای انواع سرویس‌های خدمات معاملاتی، خدمات مشاوره و خدمات بازارگردانی به صورت 24 ساعته؛ نظارت بر بورس و فرابورس به صورت خودکار و پارامتریک به منظور جلوگیری از برخورد سلیقه‌ای؛ کاهش مقررات دست و پاگیر؛ با رعایت کامل کنترل ریسک و همچنین توجه به سلایق نسل جدید در طراحی ابزارها، باید در اولویت برنامه های ما باشد.