به گزارش صدای بورس بازار با بی‌رمقی و کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کند. ریسک‌های سیاسی و اخبار ضد و نقیض برجامی، نگرانی از دخالت دولت در سودآوری شرکت‌ها و قیمت‌گذاری دستوری و رشد نرخ بهره برای کنترل تورم و سیاست‌های انقباضی دولت از یک سو و ریسک رکود جهانی و کاهش قیمت‌های کامودیتی‌ها از سوی دیگر باعث شده که خریدار قوی در سهم‌ها وجود نداشته باشد و نقدینگی از بازار خارج شود.
در روزهای اخیر نرخ بهره صعودی بوده است و اوراق با درآمد ثابت در بورس با نرخ‌های YTM حدود ۲۳ و بالاتر و در بازار بین بانکی به ۲۱ درصد رسیده است. یکی از نگرانی‌های روزهای اخیر بازار انتشار اخباری در خصوص افزایش نرخ بهره به محدوده‌های ۲۵ درصد است هرچند حضور رئیس سازمان بورس در بانک مرکزی و مذاکرات در این خصوص و واکنش‌های وزیر اقتصاد و معاونان وی در خصوص نرخ بهره اندکی ترمز رشد نرخ بهره را گرفته است اما به‌نظر می‌رسد در شرایط تورمی فعلی ناگزیر به افزایش بهره شوند.
بازار جهانی آرام است اما آرامش بازار تا زمانی است که فدرال رزرو در خصوص افزایش نرخ بهره تصمیم بگیرد. انتظارات افزایش نرخ بهره ۰.۷۵ است که این فضا در قیمت‌های جهانی اعمال شده و آثار آن وجود دارد اما در صورتی که سناریوی افزایش بیشتر یعنی یک درصدی رخ دهد، می‌تواند به نزولی در قیمت‌های جهانی منجر شود. در بازارهای جهانی طلا در محدوده بیش از ۱۷۰۰ دلار معامله می‌شود، سکه ۱۵ میلیون تومان و دلار رسمی و آزاد اندکی افزایش داشته و بانک مرکزی وعده کاهش اختلاف دلار نیما و آزاد را داده است که به نفع شرکت‌های صادرات محور بورسی است. تتر در بالای ۳۲ هزار تومان معامله می‌شود و خود سیگنالی برای قیمت دلار است. در عین حال حباب سکه نسبت به معاملات اسکناس غیررسمی بیش از ۱۲ درصد است.
گزارش‌های فصلی در آخرین روزها منتشر شد که بخشی از آن در گزارش هفته قبل پوشش داده شد. در این خصوص فولاد مبارکه گزارش خوبی داشت اگر بتواند به‌صورت خطی این روند را ادامه دهد عملا P/E کمتر از ۳ دارد. در بازگشایی‌ها، پالایشی‌ها به رقم گزارش‌های خوب اما بد باز شدند و نگرانی از کاهش کرک اسپرد و همچنین تغییر فرمول قیمت‌گذاری منجر به این نگاه بازار و روند نزولی شده است. معاونت مالی و اقتصادی ایران خودرو در اقدامی عجیب فراخوان تأیید صلاحیت خریداران را داده است در شرایطی که بر اساس قوانین این معاونت نقشی نداشته بلکه باتوجه به بورسی بودن، سازمان بورس و تا حدی سازمان خصوصی سازی به عنوان متولی سهام دولت می‌تواند تصمیم‌گیر باشد اما چنین حرکتی نگرانی از ایجاد محدودیت‌ها در واگذاری را تشدید می‌کند.
در نگاهی دوباره به گزارش‌های ماهانه، در گزارش‌های فصلی بانکی‌ها بی‌نظیرکار کردند. برخی بانک‌ها مانند ملت، شهر و سامان درصورتی که بتوانند این سود را در فصول بعد تکرار کنند احتمالا P/E کمتر از ۳ خواهند داشت. با این حال بررسی صورت‌های مالی و گزارش‌ها نشان می‌دهد که احتمالا بخشی از سود غیرقابل تکرار و ناشی از برگشت ذخایر، وصول مطالبات یا فروش دارایی‌هاست. از سویی، در حالی که صنعت بانکی بازده خاصی در فصل بهار نداشتند اما سودآوری شرکت‌های این صنعت در بین همه شرکت‌ها حدود هفت برابر و در بین بانک‌های سودده بیش از دو برابر شده است.
در بازارهای صادراتی فولاد صادراتی ایران به زیر ۵۰۰ دلار رسیده است و بازار چین همچنان روند نزولی دارد انتظارات از تداوم قرنطینه‌ها در چین و بحران مسکن و بانکی سبب کاهش رشد اقتصادی چین و کاهش تقاضای فلزات شده است. در عین حال قیمت گندله در بورس کالا کاهشی بوده و تا ۲۳ درصد آمده است، رقابت در سیمان کاهش یافته و مجموع عرضه‌ها بیش از مجموع تقاضا بوده است. در سایر قیمت‌های جهانی اوره بالای ۵۰۰ دلار معامله می‌شود و متانول ۳۱۰ دلار است قیمتی که عملا برای متانول سازها زیان است. مس تا حدود ۷۴۰۰ دلار رشد کرده و آلومینیوم در محدوده ۲۵۰۰ دلار است. نگاه این دو فلز نیز برنامه سیاستی نرخ بهره ایالات متحده است.
حال خوب معاملات بعد از مجامع
در اولین روز هفته شاخص کل با رشد جزیی به کانال یک میلیون و ۴۷۳ هزار واحد رسید. با اتمام فصل مجامع انتظار بهبود معاملات در اولین روز کاری احساس می‌شد و باتوجه به برگزاری مجامع، ارزش معاملات در سطح پایین قرار داشت. در نمادهای وبملت، شستا، شپدیس، پارسان و تاپیکو قدرت خریدار بالا بود و در درصدهای مثبت معامله شدند اما با این حال باز هم خروج نقدینگی حقیقی حدود ۸۰ میلیارد تومان ثبت شد. در بازار روز شنبه عرضه‌ها در گروه فلزی و معدنی به چشم می‌خورد که هنوز ابهامات جهانی در این گروه وجود دارد. افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو از یک طرف و اقدامات چین و تأثیر بر قیمت کامودیتی‌ها می‌تواند موجب ریسک در این صنایع شود.
در دومین روز هفته فشار فروش بر بازار بر خلاف انتظارات بود و با بازگشایی پالایشی‌ها در درصدهای مثبت از منفی شاخص کاسته شد که در نهایت شاخص با ریزش ۱۰ هزار واحدی به سطح یک میلیون و ۴۶۳ هزار واحد رسید. خبر واگذاری خودروسازها بر این گروه تأثیر نداشت و در منفی معامله می‌شدند. رفتار حقوقی‌ها به‌خصوص در نمادهای پالایشی که بازگشایی شده بودند تعجب برانگیز بود، فروش‌های سنگین را انجام دادند که باعث شد تأثیر گزارش‌های خوب کوتاه مدت‌تر از آن که انتظار می‌رفت، باشد و عرضه در این گروه‌ها بالا رفت.
در سومین روز هفته شاخص با ریزش ۲۴ هزار واحدی یکی از بدترین روزهای معاملاتی را رقم زد و شاخص کل به یک میلیون و ۴۳۹ هزار واحد رسید. بازار با خروج سنگین نقدینگی‌ها همراه بود. فشار فروش بر بازار و رکود عمیق باعث ترس و ناامیدی در بازار شد. با توجه به ارزش معاملات ۲۴۰۰ میلیارد تومانی، خروج سنگین ۶۰۰ میلیاردی ثبت شد که یکی از خروج‌های سنگین باتوجه به رکود را در بازار شاهد بودیم. بازار با شایعات افزایش نرخ بهره به بالای ۲۱ درصد بهانه‌ای برای ریزش بیشتر پیدا کرد.
کورسوی امید در بازار
در روز سه‌شنبه ابتدای بازار مثبت و امید به بازگشت بازار بود که در ادامه بازار روند نزولی گرفت و با کاهش جزیی در کانال یک میلیون و ۴۳۸ هزار واحد به کار پایان داد. بازار به نسبت روز گذشته‌اش از هیجانات فروشش کاسته شده بود و با اظهارات رئیس بانک مرکزی در خصوص کنترل نرخ بهره معاملات بهتری پیدا کرد. با افزایش قیمت‌های جهانی باز خریداران برای خرید ترغیب نشدند و حجم معاملات خرد همچنان در محدوده ۲۳۰۰ قرار گرفت و ۳۵۰ میلیارد تومان خروج نقدینگی حقیقی‌ها ثبت شد. در آخرین روز هفته شاخص کل با رشد ۵۲۰۰ واحدی توانست به سطح یک میلیون و ۴۴۳ هزار واحد رشد کند. بازار متعادل و روبه‌بالایی داشتیم اما به حدی نقدینگی حقیقی‌ها کاهش داشته که ارزش معاملات ۱۹۰۰ میلیارد تومان ثبت شد. گروه حمل و نقل و شیمیایی‌ها نیز با ورود پول همراه بودند، گروه خودرویی‌ها در میانه بازار جان گرفتن و با خبر انتشار فراخوان دوم خودرویی‌ها و همچنین رسیدن به حمایت‌های قوی توانستند که این نقاط حمایتی را حفظ کنند. در نمادهای شاخص‌ساز فولاد، فملی و فارس شاهد رنج کشی‌هایی بودیم که این رنج‌ها برای مثبت شدن و بازگشت شاخص به روند صعود خود نمی‌تواند مؤثر باشد.
با توجه به نزدیک شدن تسویه اعتبارات و ابهامات و ریسک‌های موجود انتظار رشد زیاد شاخص نمی‌رود و امیدواریم که در هفته آتی در صورت نداشتن تغییرات خاصی در قیمت‌های جهانی ناشی از تغییرات نرخ بهره فدرال رزرو، بازار متعادلی را داشته باشیم.\
-
ندا کریمی - کارشناس بازار سرمایه