به گزارش صدای بورس ممکن است اینطور تصور شود که شرکت‌هایی با بیشترین دارایی باید از وضعیت بهتری نسبت به شرکت‌هایی که دارایی کمتری دارند، برخوردار باشند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در بازار سرمایه ایران شرکت‌هایی با بیشترین دارایی علاوه بر اینکه دارای بالاترین میزان بدهی هستند، بلکه حتی برخی از آنها در حوزه حقوق صاحبان سهام هم از رتبه خوبی برخوردار نیستند؛ در این گزارش از بین ۵۲۹ شرکت حاضر در بورس، ۲۰ شرکتی که بیشترین و کمترین میزان حقوق صاحبان سهام را دارند و جایگاه هر یک از آنها بر اساس میزان دارایی و بدهی بررسی شد.
بر این اساس به ترتیب نمادهای «شستا»، «فولاد»، «فملی»، «وبملت»، «فارس»، «پارس»، «شبندر»، «شپنا»، «کچاد» و «کگل» از بیشترین حقوق صاحبان سهام برخوردارند اما در این بین گروه خودرویی‌ها کمترین حقوق صاحبان سهام را به خود اختصاص داده‌اند به‌طوری که «خودرو» با منفی ۱۳۰ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۵۴ میلیون ریال و «خساپا» با منفی ۵۸ میلیون و ۷۳ هزار و ۹۷۶ میلیون ریال به ترتیب در رتبه اول و دوم کمترین حقوق صاحبان سهام قرار دارند. همچنین «خودرو» با اینکه در رتبه هفتم میزان بدهی قرار دارد اما در میزان دارایی جایگاه پانزدهم را به خود اختصاص داده است ضمن آنکه «خساپا» نیز به لحاظ میزان بدهی و دارایی به ترتیب در رتبه دهم و هجدهم قرار دارد.
درخشش بانکی‌ها
از بین ۱۰ شرکت برتر در میزان دارایی، شش شرکت بانکی هستند و «وبملت» با ۱۱ میلیارد و ۴۰۱ میلیون و ۷۵۷ هزار و ۴۱۶ میلیون ریال و ۱۰ میلیارد و ۷۲۹ میلیون و ۴۹۷ هزار و ۴۹۸ میلیون ریال دارای بیشترین میزان دارایی و بدهی است. همچنین «فولاد»، «شستا»، «فملی» و «فارس» به‌ترتیب با رتبه ششم، هشتم، نهم و دهم میزان دارایی در کنار بانکی‌ها قرار گرفته‌اند.
در صنایع شیمیایی و فرآورده‌های نفتی سه نماد «پارس»، «شبندر» و «شپنا» با اینکه جزو برترین‌های حقوق صاحبان سهام هستند اما از نظر میزان دارایی از رتبه پایین‌تری برخوردارند. همچنین دو نماد «کچاد» و «کگل» از صنعت معدنی هم از نظر رتبه‌بندی حقوق صاحبان سهام در جایگاه نهم و دهم قرار دارند اما از نظر میزان دارایی به ترتیب در رتبه‌های بیستم و شانزدهم جای گرفته‌اند.
بانکی‌ها در جمع بدهی هم در ابتدای صف قرار دارند و رتبه اول تا ششم به «وبملت»، «وبصادر»، «وتجارت»، «وپاسار»، «وپارس» و «ونوین» اختصاص دارد. همچنین «دی» نیز در این رتبه‌بندی جایگاه دهم را دارد ضمن آنکه این سهم با ۵۸۲ میلیون و ۷۵۹ هزار و ۷۷۸ میلیون ریال در رتبه نوزدهم دارایی و با منفی ۵ میلیون و ۸۱۱ هزار و ۲۶۸ میلیون ریال از کمترین حقوق صاحبان سهام برخوردار است. به‌طور کلی با نگاهی به وضعیت گروه بانک‌ها در حوزه حقوق صاحبان سهام، «وبصادر»، «وتجارت»، «وپاسار»، «وپارس» و «ونوین» که به لحاظ دارایی و بدهی شاگرد اول هستند در این حوزه هم به‌ترتیب رتبه‌های ۲۳، ۱۵، ۱۲، ۱۰۳ و ۶۲ را به خود اختصاص داده‌اند.
همچنین در این گروه و صنعت بیمه سه نماد «وملل»، «میهن» و «دانا» رتبه سوم، پنجم و هفتم کمترین میزان حقوق صاحبان سهام را دارند ضمن آنکه بیمه میهن به لحاظ میزان دارایی و بدهی با مقام ۴۱۷ و ۲۱۳ در وضعیت مطلوبی قرار دارد.
از نمادهای غیربانکی با بیشترین میزان دارایی برخی در گروه بدهکاران بزرگ قرار دارند. به عنوان مثال «فولاد» که رتبه ششم را در جمع ثروتمندان دارد، از نظر حجم بدهی مقام هجدهم را بین شرکت‌های بورسی در اختیار دارد. همچنین «شستا» که بالاترین میزان حقوق صاحبان سهام را داراست و در عین حال در جایگاه هشتم دارایی قرار دارد، رتبه ۶۵ مجموع بدهی را به خود اختصاص داده است ضمن آنکه «فملی» و «فارس» هم به ترتیب با ۲۳۹ میلیون و ۶۳۶ هزار و ۳۶ میلیون ریال و ۳۱۸ میلیون و ۵۴۵ هزار و ۳۸۸ میلیون ریال مقام ۲۶ و ۲۷ را در گروه بدهکاران دارند. «رمپنا» نیز بین ۱۰ نماد برتر به لحاظ بدهی در جایگاه هشتم قرار دارد. همچنین این نماد رتبه ۴۱ را در حوزه حقوق صاحبان سهام به خود اختصاص داده و با ۸۳۶ میلیون و ۸۴۷ هزار و ۴۳۴ ریال از نظر جمع دارایی در رتبه سیزدهم است.
شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت
از جمله شرکت‌های با کمترین میزان بدهی می‌توان به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت همچون «وسیزد»، «وسقم»، «وسخراج»، «وسلرستا»، «وسهمدا»، «وسبوشهر»، «وسخوز»، «وساشرقی»، «وسکرمان «و «وسزنجان» اشاره کرد.
همچنین در بررسی وضعیت دارایی و حقوق صاحبان سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت مشخص شد که این شرکت‌ها از نظر دارایی رتبه‌های بسیار متفاوتی دارند و از رتبه ۴۹ تا ۱۴۳ در میان نمادهای بورسی جای گرفته‌اند و به لحاظ حقوق صاحبان سهام نیز وضعیت مشابهی دارند و رتبه‌های بین ۱۴ تا ۹۶ را اشغال کرده‌اند.
کمترین‌های صنایع کدامند؟
در بین کمترین‌ها به لحاظ دارایی و حقوق صاحبان سهام چهار صنعت ماشین آلات، انبوه‌سازی، غذایی و فلزات اساسی به چشم می‌خورند که بر این اساس «غدام»، «ثاباد»، «تکنو»، «بکاب»، «غاذر»، «زنگان»، «فمراد» و «ثامان» به‌ترتیب در جایگاه اول، دوم، سوم، چهارم، ششم، هفتم، نهم و دهم جمع دارایی قرار دارند. همچنین «تکنو» در حوزه حقوق صاحبان سهام مقام دهم را به خود اختصاص داده است ضمن آنکه ۱۰ نماد یاد شده به لحاظ میزان بدهی هم در وضعیت خوبی قرار ندارند و رتبه‌های بین ۴۹۲ تا ۵۱۳ را به خود اختصاص داده‌اند.
در این میان «نمرینو» و «پدرخش» نه تنها از نظر میزان دارایی عملکرد خوبی ندارند و پنجمین و هشتمین رتبه را از نظر کمترین میزان دارایی در اختیار دارند بلکه به لحاظ حقوق صاحبان سهام هم با رتبه‌های ۵۱۸ و ۵۰۵ در جایگاه خوبی قرار ندارند. همچنین از نظر بدهی «نمرینو» با ۳۲۸ هزار و ۳۳۹ میلیون ریال رتبه ۵۰۰ و «پدرخش» با ۲۹۸ هزار و ۳۵۴ میلیون ریال رتبه ۵۰۳ را به خود اختصاص داده‌اند.
از صنعت رایانه «مرقام» رتبه ششم، صنعت برق و گاز «بکهنوج» رتبه هشتم و صنعت کانی‌های غیرفلزی «کساپا» رتبه نهم را در کمترین میزان حقوق صاحبان سهام دارند ضمن آنکه مانند سهام قبلی اینها هم به لحاظ دارایی و بدهی وضع مطلوبی ندارند، به طوری که «بکهنوج» با ۹۲ میلیون و ۳۱ هزار و ۲۴۳ میلیون ریال، «مرقام» با ۷ میلیون و ۱۸۴ هزار و ۶۱۷ میلیون ریال و «کساپا» با یک میلیون و ۳۰۴ هزار و ۵۲۱ میلیون ریال به ترتیب جایگاه ۹۵، ۳۴۹ و ۵۲۳ دارایی را در اختیار دارند. همچنین از نظر میزان بدهی نیز در رتبه‌های ۴۷، ۱۸۲ و ۴۳۴ جای گرفته‌اند.
حال شاخص‌سازها چطور است؟
در میان شاخص‌سازها می‌توان به «بورس»، «فرابورس»، «نوری»، «بهمن»، «ومعادن»، «خگستر» و «آریا» اشاره کرد که بورس اوراق بهادار تهران با ۲۳ میلیون و ۳۶۸ هزار و ۹۴۴ میلیون ریال دارایی در جایگاه ۳۵۵ از نظر بدهی قرار دارد. همچنین دارای ۲۰ میلیون و ۹۷۳ هزار و ۵۷۶ میلیون ریال حقوق صاحبان سهام است ضمن آنکه شرکت فرابورس نیز با ۹ میلیون و ۷۸۰ هزار و ۳۹۱ میلیون ریال حقوق صاحبان سهام در رتبه ۲۸۲ دارایی و ۳۶۹ بدهی قرار دارد.
در این بین «نوری» با ۷۱۹ میلیون و ۳۶۶ هزار و ۹۳ میلیون ریال، «خبهمن» با ۱۷۴ میلیون و ۳۲ هزار و ۸۴۸ میلیون ریال، «ومعادن» با ۳۲۶ میلیون و ۳۵۹ هزار و ۲۲۲ میلیون ریال، «خگستر» با ۷۰ میلیون و ۳۶۲ هزار و ۶۴۱ میلیون ریال و «آریا» با ۱۸۳ میلیون و ۷۹۷ هزار و ۶۳۶ میلیون ریال دارایی از نظر بدهی به‌ترتیب در جایگاه ۱۲، ۱۲۷، ۸۸، ۲۵۱ و ۳۶ قرار دارند ضمن آنکه بین این پنج نماد شاخص‌ساز در حوزه حقوق صاحبان سهام، سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، پتروشیمی نوری و گروه بهمن از جایگاه خوبی برخوردارند و گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو و پلیمر آریا ساسول از میان ۵۳۹ نماد مورد بررسی در این حوزه به‌ترتیب مقام ۷۳ و ۹۳ را دارا هستند.
- ملیکا حمزه‌ئی - خبرنگار