۷ صندوق پایین‌تر از شاخص صنعت 

به گزارش صدای بورس، در روزهای پرتلاطم فعلی، حفظ ارزش سرمایه از اصلی‌ترین دغدغه‌های افراد جامعه است؛ به طوری که مرتبا از صاحبنظران بازارهای مالی در حال پرسش درمورد بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری و کسب سود هستند. در این میان عده‌ای از کارشناسان به دلیل اطمینان و امنیت در سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به این افراد پیشنهاد می‌دهند. البته از همان روزهای شوم مرداد ۹۹ به بعد، توجه به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق صندوق‌ها بیش از پیش شد و در این راستا سازمان بورس با ایجاد بسترهای نوین سرمایه‌گذاری، جذب حداکثری نقدینگی سرگردان جامعه را در دستور کار قرار داد.

بر این اساس صندوق سرمایه‌گذاری بخشی با توجه به اهداف و استراتژی‌های سازمان مبنی بر ایجاد بسترها و ابزارهای نوین در بازار سرمایه راه‌اندازی شد. این نوع صندوق مناسب سرمایه‌گذارانی است که قصد سرمایه‌گذاری غیرمسقیم در صنایع خاص دارند و می‌خواهند از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن بخش یا صنعت منتفع شوند. این افراد با خرید صندوق‌های بخشی به جای خرید سهام شرکت‌های فعال در گروه یا بخش به سادگی می‌توانند از مزیت این صندوق‌ها استفاده کنند.
در تیر ماه سال ۱۴۰۲، سازمان بورس و اوراق بهادار ۸ صنعت را مشمول راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری بخشی کرد، در این ابلاغیه آمده است: «متقاضیان تأسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی می‌توانند در هشت صنعت شامل محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی، خودرو و ساخت قطعات، سیمان- آهک و گچ، مواد و محصولات دارویی، بیمه و صندوق‌های بازنشستگی به‌جز تأمین اجتماعی، حمل‌ونقل-انبارداری و ارتباطات، اقدام کنند.» در این راستا سوم اسفند ماه سال ۱۴۰۱ اولین صندوق بخشی بازار سرمایه با نماد «پتروآگاه» پذیره نویسی شد. باتوجه به اینکه این روزها تعداد تأسیس صندوق‌ها بخشی رو به افزایش است، نگاهی داشتیم به بازدهی هر یک از صندوق‌های بخشی از زمان آغاز فعالیت تا لحظه تنظیم این گزارش و مقایسه آن با شاخص صنعت و شاخص کل که جدول آن در مطلب آمده است.

آذرین
صندوق بخشی فلزات کیمیا با نماد «آذرین» در رتبه اول بازدهی از آغاز فعالیت تا تاریخ ۰۶/۰۶/۱۴۰۳ قرار دارد. این صندوق که از ۱۹ مهر ماه سال ۱۴۰۲ فعالیت خود را آغاز کرده، توانسته ۷۱/۱۵ درصد بازدهی کسب کند. همچنین در این بازه زمانی صنعت فلزات اساسی ۱۲.۵ درصد و شاخص کل ۲ درصد بازدهی داشته‌اند.

پتروصبا
در این میان پتروصبا یک روز قبل از آذرین به بازار معرفی شد و این صندوق که در صنعت پتروشیمی فعال است، توانسته از آغاز فعالیت تا لحظه تنظیم این گزارش ۵۱/۱۵ درصد بازدهی کسب کند. این در حالی است که در همین مدت زمانی صنعت پتروشیمی ۷ درصد بازدهی داشته و شاخص کل هم بازدهی ۲ درصدی ثبت کرده است. بر این اساس این صندوق توانسته نسبت به شاخص صنعت و شاخص کل عملکرد بهتری داشته باشد. پیگیری‌های اطلاعات بورس برای دستیابی به علت بازدهی کمتر این صندوق نسبت به شاخص صنعت سیمان راه به جایی نبرد.

سمان
اما سمان که نخستین صندوق بخشی صنعت سیمان است، از زمان آغاز فعالیت خود تاکنون از شاخص صنعت جا مانده است. صندوق بخشی ثروت پویا فعالیت خود را از ۱۷ مهر ماه سال ۱۴۰۲ آغاز کرده تا لحظه نگارش این گزارش ۹۲/۱۴ درصد بازدهی ثبت کرده است. در حالی که صنعت سیمان بازدهی ۲۱ درصدی داشته است. البته در این میان شاخص کل در این بازه زمانی بازدهی ۳ درصدی داشته است.

پترو داریوش
پتروداریوش هم صندوق بخشی دیگری در صنعت پتروشیمی است که در ۱۲ شهریور ماه سال گذشته پذیره نویسی شد. این صندوق از زمان شروع فعالیت تا لحظه نگارش این گزارش موفق شده بازدهی بهتری نسبت به شاخص صنعت پتروشیمی و شاخص کل بورس ثبت کند. به‌طوری که بازدهی صندوق بخشی پترو داریوش در این مدت ۶.۴۸ درصد بوده و در این میان شاخص صنعت پتروشیمی ۳ درصد و شاخص کل منفی ۲.۲ درصد بوده است.

پتروآبان
صندوق دیگری که در حوزه پتروشیمی در بازار تأسیس شد، پتروآبان بود که آغاز فعالیت این صندوق به هفتم اسفند ماه سال ۱۴۰۲ برمی‌گردد. این صندوق در این مدت ۶.۱۷ درصد بازدهی کسب کرده است، در حالی که صنعت پتروشیمی ۵ درصد و شاخص کل ۰.۶۵ درصد بازده داشته‌اند.

رویین
رویین، صندوقی در صنعت فلزات اساسی است که در تاریخ ۱۹ مهر ماه سال ۱۴۰۲ پذیره نویسی شد. این صندوق از زمان آغاز فعالیت تا ۶ شهریور ۱۴۰۳ ۱.۹۸ درصد بازدهی داشته و این در حالی است که شاخص صنعت فلزات اساسی در این مدت ۱۲.۵ درصد بوده است. همچنین در این بازه زمانی شاخص کل تنها ۲ درصد بازدهی ثبت کرده است. درخواست اطلاعات بورس از این صندوق درخصوص چرایی بازدهی پایین‌تر از صنعت بی پاسخ ماند.

استیل
صندوق بخشی صنایع مفید در حوزه فلزات اساسی «استیل بوده» که از ۲۱ تیر ماه سال ۱۴۰۲ فعالیت خود را آغاز کرده است. این صندوق از زمان تأسیس تا لحظه نگارش این گزارش منفی ۱.۴۲ درصد بازدهی ثبت کرده است. اما در این مدت بازدهی شاخص صنعت فلزات اساسی ۱۵ درصد و شاخص کل منفی ۰.۳۹ درصد بوده است.

فلزفارابی
فلز فارابی، صندوق دیگری در حوزه فلزات اساسی است که در تاریخ ۲۳ مهر ماه سال ۱۴۰۲ پذیره‌نویسی شد. این صندوق هم مانند صندوق قبلی در حوزه خود بازدهی منفی داشته، به‌طوری که از زمان آغاز فعالیت تا تاریخ ۶ شهریور ۱۴۰۳ منفی ۳.۸۲ درصد بازدهی ثبت کرده است. در این مدت صنعت فلزات اساسی ۱۳ درصد و شاخص کل ۳ درصد بازدهی داشته‌اند. فارابی هم پاسخگوی دلیل بازدهی منفی فلزفارابی نسبت به صنعت فلزات اساسی نبود.

بازبیمه
گفتنی است در این میان یک صندوق در صنعت بیمه، دو صند. وق در صنعت خودرو و یک صندوق در صنعت دارویی هم پذیره نویسی شدند. بر این اساس صندوق بازبیمه در صنعت بیمه از زمان آغاز فعالیت خود که به ۱۶ اسفند سال ۱۴۰۲ برمی‌گردد منفی ۷.۲۶ درصد بازدهی کسب کرده است. اما در این بازه زمانی این صنعت منفی ۱۴.۵ درصد بازدهی داشته است. در این میان شاخص کل بورس توانسته عملکرد بهتری ثبت کند و بازدهی آن منفی ۴.۷ درصد بوده است.

بهین رو
بهین رو هم اولین صندوق بخشی در صنعت خودرو بوده که ۱۲ مهر ماه سال ۱۴۰۲ فعالیت خود را شروع کرده است. این صندوق خودرویی از همان آغاز فعالیت تا لحظه نوشتن این مطلب منفی ۱۰.۶۵ درصد بازدهی ثبت کرده و شاخص صنعت خودرو هم در این بازه زمانی منفی ۲۰ درصد بوده است. بازدهی شاخص کل هم از ۱۲ مهر ۱۴۰۲ تا ۶ شهریور ۱۴۰۳ بالغ بر منفی ۰.۳۱ درصد بوده است.

فارما کیان
فارما کیان، فعلا تنها صندوق بخشی در حوزه دارو است. این صندوق قابل معامله بخشی کیان ۱۲ اسفند ماه ۱۴۰۲ پذیره نویسی شد و تا لحظه نگارش این گزارش بازدهی منفی ۱۸.۰۴ درصدی کسب کرده است. در حالی که بازدهی صنعت دارو منفی ۱۷ درصد و بازدهی شاخص کل بورس منفی یک‌درصد بوده است.

تخت گاز
تخت گاز هم صندوق دیگری در صنعت خودرو است که در تاریخ ۲۷ اسفند ماه ۱۴۰۳ متولد شد. بازدهی این صندوق بخشی از زمان آغاز فعالیت تا ششمین روز شهریور ماه سال جاری منفی ۲۴.۰۶ درصد بوده و این در حالی است که در این بازه زمانی صنعت خودرو منفی ۲۴.۵ درصد و شاخص کل منفی ۴.۴ درصد بازدهی ثبت کرده‌اند.

سایر بخشی‌ها چه کردند؟
پتروما، صندوقی در حوزه صنعت پتروشیمی است که در بازدهی یک‌ساله خود توانسته عدد ۱۰.۴۷ درصد را ثبت کند. همچنین اتوآگاه و خودران هم دیگر صندوق‌های بخشی در حوزه خودرو هستند که اطلاعاتی درخصوص بازدهی آنها در سایت فیپیران موجود نبود اما NAV این صندوق به ترتیب اتوآگاه ۷,۹۰۰ و خودران ۸,۲۸۰ بوده است.

بخشی‌های جدید ۱۴۰۳
تأسیس صندوق‌های بخشی دیگر همچنان در دستور کار نهادهای مالی است و روز به روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود. در این راستا اوایل مرداد پذیره‌نویسی صندوق بخشی جدید در صنعت پتروشیمی از تأمین سرمایه خلیج فارس با نماد «پتروفارس» آغاز شد. همچنین بنا بر آخرین اخبار، به زودی صندوق بخشی جدید از گروه مالی فیروزه با نماد «رسانا» در صنعت کانی‌های فلزی پذیره‌نویسی می‌شود. ضمن آنکه صندوق بخشی دیگری در حوزه پتروشیمی در راه است. بر این اساس صندوق سرمایه‌گذاری بخشی پتروشیمی مفید با نماد «اکتان» در فهرست نرخ‌های بازار صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس تهران درج شد.

تأثیرپذیری «پتروآگاه» از جو بازار
همانطور که گفته شد پتروآگاه اولین صنعت بخشی بود که در اسفند ۱۴۰۱ پذیره نویسی شد و در حال حاضر در رتبه چهارم بازدهی‌های صندوق‌های بخشی قرار دارد. صندوق بخشی صنایع آگاه توانسته به بازدهی ۱۲.۸۵ درصدی برسد اما صنعت پتروشیمی و شاخص کل به ترتیب ۳۲ درصد و ۵/۲۴ درصد بازدهی ثبت کردند.
سارمن نیکلایان، مدیر پرتفوی صندوق پتروآگاه درمورد علت بازدهی کم تر این صندوق نسبت به شاخص صنعت شیمیایی از آغاز فعالیت توضیح داد: زمانی که دلار نیما را تبدیل به دلار مبادله‌ای کردند یعنی از محدوده ۲۸۵۰۰ تومان به محدود ۳۶ هزار تومان رساندند، تازه پذیره نویسی صندوق پتروآگاه انجام شده بود و نمی‌توانستیم سهم خریداری کنیم یعنی شروع کارمان در حالتی بود که شاخص کل بازدهی +۵ درصد روزانه را داشت و تمامی سهام صف خرید بودند و تا مجوز فعالیت به ما بدهند، نتوانستیم پول نقدی که در سپرده بود را تبدیل به سهم کنیم.
وی ادامه داد: اگر از ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ تا به امروز را در نظر بگیریم، مشخص است که توانستیم بهتر از شاخص شیمیایی عملکرد داشته باشیم. سارمن افزود: بنابراین شروع کار پتروآگاه تحت تأثیر وضعیت جو بازار بوده و تا وجه را تبدیل به سهام کنیم، نیاز به زمان داشتیم. مدیر پرتفوی صندوق پتروآگاه تصریح کرد: تمام توانمان را گذاشتیم که نسبت به شاخص شیمیایی عملکرد بهتری داشته باشیم و عملکردمان گواه این نکته است که بعد از چیدن پرتفوی صندوق از آغاز فعالیت، عملکرد نسبت به شاخص شیمیایی بهتر بوده است.

مروری بر آنچه بر «متال» گذشت
متال نیز، صندوق بخشی صنعت فلزات اساسی است که ۲۳ مهر ماه سال گذشته فعالیت خود را آغاز کرد. بازدهی این صندوق از زمان آغاز فعالیت تا ۶ شهریور ۱۴۰۳ بالغ بر ۱۰.۵ درصد بوده یعنی ۳ درصد کمتر از شاخص صنعت. این در حالی است که در این بازه زمانی شاخص کل تنها ۳ درصد بازدهی ثبت کرده است. رضا نیازی، مدیر صندوق متال درخصوص این افت ۳ درصدی تصریح کرد: هنگامی که صندوق متال تأسیس شد، به دلیل اینکه نرخ ارز رو به افزایش بود مجبور به خریداری سهم بودیم و ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد سهم خریداری شد. درصورتی که بیشتر از ۵۰۰ میلیارد نگهداشت نداشت و سرمایه‌گذاران درخواست ابطال داشتند. بنابراین در شرایطی که دلار در حال افزایش است، وقتی سهامداران ابطال می‌زنند مجبور هستیم سهام بفروشیم. وی ادامه داد: در این میان هم برای فروش به طور مثال نمی‌توان فخوز را ۱۰۰ میلیارد به فروش رساند و مجبور هستیم سهامی مانند فولاد و یا فملی بفروشیم، بر این اساس نصاب سرمایه‌گذاری از بین می‌رود. نیازی توضیح داد: وقتی فولاد و یا فملی هم اصلاح نمی‌کنند، حمایت‌هایی از آنها می‌شود. اتفاقی که در ۳،۴ ماه شاهد آن بودیم که فقط فولاد و فملی را حمایت کردند، به همین خاطر سهامی مانند فخوز و یا فخاس زیاد ریختند ولی فولاد و فملی ریزش چندانی نداشتند. همین موضوع باعث می‌شود بازدهی صندوق پایین‌تر از صنعت باشد. البته تا تاریخ ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ صندوق متال با اختلاف بالاترین بازدهی بین صندوق‌های بخشی را داشت اما از سال ۱۴۰۳ به دلیل اتفاقاتی که رخ داد مانند جنگ نتوانستیم سهام کوچک صندوق را به فروش برسانیم و مجبور شدیم سهام بزرگی مانند فولاد و فملی را برای ابطال‌ها بفروشیم.

• همراز فیروزی - خبرنگار

• شماره ۵۵۵ هفته نامه اطلاعات بورس