به گزارش صدای بورس، موسسات مالی تحت‌نظر قوانین دولتی به کاربران خود خدمات ارائه داده و در پی این خدمات کارمزد دریافت می‌نمایند. دیفای خدمات مالی غیرمتمرکز است که می‌تواند بدون نیاز به پرداخت کارمزدها و با حذف هزینه‌ها تمام آن خدمات مالی را به کاربران ارائه کند. جالب است مگر نه؟ بازار ارز دیجیتال همراه با خود مزیت‌های بسیار زیادی را وارد زندگی بشر کرده است. روزبه‌روز تاثیر آنها را بیشتر درک می‌کنیم و کاربردهای آنها در زندگی واقعی نیز هر روز بیشتر از گذشته می‌شوند.
زمانی که تمام مردم جهان به مزیت‌ها و جذابیت‌های دیفای پی برده باشند، دیگر خبری از استفاده از روش‌های سنتی مالی نخواهد بود. پس اگر در این مقاله با ما در آکادمی تبدیل همراه هستید به شما تبریک می‌گوییم؛ زیرا در حال بررسی یکی از مدرن‌ترین فناوری‌ها در حوزه مالی در دنیای جدید هستید که هر چه زودتر درباره آن بدانید و آن را درک کنید، در آینده شرایط بهتری برای استفاده از آن نیز در اختیار خواهید داشت. پس با ما همراه بمانید.
امور مالی متمرکز
در بند بعدی به صورت کامل برای شما تشریح خواهیم کرد که دیفای چیست و چه کاربرد و مزیت‌هایی دارد. اما برای درک هرچه بهتر این پروژه که از دل بازار ارز دیجیتال بیرون آمده و تبدیل به رقیبی هوشمند برای روش‌های سنتی مالی شده، ابتدا باید صحبت کوتاهی درباره امور مالی متمرکز یا همان روش‌های مالی سنتی در دنیا داشته باشیم. البته روش‌های مورداستفاده کنونی آنقدرها هم قدیمی نیستند و بعد از چندین نسل تغییرات و بهبود شرایط، شاهد رونمایی از آنها برای ارائه خدمات به نسل بشر بوده‌ایم، اما هر فناوری روزی جای خود را به نمونه‌های جدید و پیشرفته‌تر خواهد داد.
در امور مالی متمرکز یا Centralized Finance بانک‌ها، موسسات مالی یا اشخاص ثالث پول‌های نقد کاربران را دریافت کرده و از آنها نگهداری می‌نمایند. دارندگان حساب در بانک‌ها می‌توانند برای خرید یا نقل‌وانتقال پول از حساب خود به هر حسابی اقدام نمایند. در این بین بانک‌ها و موسسات نیز در ازای ارائه این خدمات و بالا بردن سطح امنیت مراوده‌های مالی از کاربران کارمزد دریافت می‌نمایند. از این گذشته تمام این خدمات و مراحل زیرنظر یک سازمان یا دولت انجام شده و تمام تراکنش‌ها در آن قابل‌ردیابی است.
تعریف دیفای
کاهش زمان انجام تراکنش‌ها در مراوده‌های مالی و افزایش دسترسی به خدمات مالی آن هم به صورت غیرمتمرکز اهدافی هستند که پروژه دیفای را تعریف می‌نمایند. در هر جایی از دنیا که اینترنت وجود داشته باشد، افراد می‌توانند با نرم‌افزارهای رایج به DeFi متصل شده و امور مالی خود را بدون اینکه شناخته بشوند، انجام دهند؛ بله بدون اینکه شناخته شوند و کسی روی امور مالی آنها نظارت داشته باشد. البته شناخته نشدن افراد تا یک سطحی امکان‌پذیر است و امکان ردیابی تراکنش‌های انجام‌گرفته در سطح وسیع‌تر برای دولت‌ها وجود دارد. این برنامه به کاربران اجازه می‌دهد که با استفاده از کیف‌پول‌های شخصی تجارت خود را در سطح بین‌المللی انجام داده و حتی خدمات تجاری خود را نیز به راحتی ارائه نمایند.
با این تعریف، پروژه دیفای را می‌توانیم یک بانک غیرمتمرکز در نظر بگیریم که تمام کاربران در سرتاسر جهان با اتصال به اینترنت می‌توانند از خدمات آن استفاده نمایند. داده‌ها به صورت توزیع‌شده در سیستم‌های مختلف ذخیره می‌شود تا ایمن‌ترین شرایط برای نگهداری آنها ایجاد شده و همچنین از مکانیزم اجماع برای تایید تراکنش‌ها نیز استفاده می‌شود. همان مزیت‌هایی که در تعریف بلاکچین داشتیم، این بار می‌توانید به صورت کاربردی در پروژه DeFi در اختیار داشته باشید.
پلتفرم دیفای چگونه کار می‌کند؟
عملکرد پلتفرم دیفای دقیقا مشابه با عملکرد بلاکچین در دنیای ارزهای دیجیتال است. در این پلتفرم از فناوری بلاکچین برای ذخیره داده‌ها به صورت غیرمتمرکز و توزیع‌شده استفاده می‌شود. تراکنش‌های صورت‌گرفته توسط کاربران در صورت تایید توسط نودهای شبکه وارد یک بلاک می‌شوند و در صورت پر شدن بلاک، شاهد اضافه شدن آن به بلاک‌های قبلی خواهیم بود که همان مفهوم بلاکچین است. در این فرایند عملا امکان تغییر یک داده بدون تغییر تمام داده‌ها و بلاک‌های قبلی وجود ندارد؛ زیرا تمام بلاک‌ها ارتباط معناداری با هم دارند. به همین دلیل امنیت به حداکثر میزان خود رسیده و عملا نمی‌توان تقلبی را در شبکه مشاهده کرد.
وام‌دهی در پلتفرم دیفای
شاید یکی از دلایلی که شما را به سمت مطالعه مقاله دیفای چیست کشانده باشد، قابلیت و کاربرد این پروژه در زمینه وام‌دهی است. البته که کاربردهای بسیار وسیعی را می‌توانیم برای این پروژه تعریف کنیم که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد. اما درباره وام‌دهی در پلتفرم DeFi چه می‌دانید؟ برای درک ماهیت وام‌دهی در این پلتفرم لازم است تا ابتدا اشاره‌ای به این پروسه در روش سنتی و بانک‌های فیزیکی داشته باشیم. در بانک‌ها دو دسته کاربر وجود دارد. برخی از افراد با سپردن دارایی‌ها خود به بانک به دنبال سپرده‌گذاری و رسیدن به سود هستند و برخی نیز به دنبال دریافت وام و نقدینگی برای پیشبرد اهداف مالی خود به بانک‌ها مراجعه می‌نمایند. بانک‌ها نیز دقیقا سپرده‌های دسته اول را به عنوان وام در اختیار دسته دوم قرار می‌دهد. در این بین سود حاصل از اختلاف نرخ بهره وام‌دهندگان با وام‌گیرندگان درآمد خالص بانک است.
در پلتفرم وام‌دهی دیفای نیز دقیقا شرایط مشابهی اما با کمی تفاوت در بخش کارمزدها اجرا می‌شود. در این پروسه استخرهای نقدینگی ساخته می‌شوند که امکان قفل کردن رمز ارزها یا اصطلاحا استیک کردن آنها در این استخرها وجود دارد. دارندگان توکن‌های مختلف می‌توانند دارایی‌های خود را در این استخرها قفل کرده و به عنوان تامین‌کننده مالی یا وام‌دهی (Lending) وارد پلتفرم وام‌دهی دیفای شوند. این افراد به نسبت میزان سرمایه قفل‌شده، درصدی مشخص را به عنوان سود ماهانه دریافت خواهند کرد.
در مقابل کسانی که به پول و توکن‌های مختلف نیاز دارند می‌توانند برای دریافت وام ارز دیجیتال (Borrowing) از خدمات این پلتفرم‌ها استفاده کنند. نرخ بهره این پلتفرم برای وام‌گیرندگان بنا به شرایط و با توجه به شرایط استخر از نظر نرخ بهره وام‌دهندگان تعیین می‌شود. در واقع نرخ بهره در آنها متغیر است.
البته این پلتفرم نیز به صورت کاملا غیرمتمرکز اداره می‌شود و به هیچ وجه نمی‌توان کاربران را در آن شناسایی و ردیابی کرد و هیچ مرز و محدوده‌ای نیز برای استفاده از این خدمات وجود نخواهد داشت.
برای دریافت وام از دیفای چه کنیم؟
در بخش قبلی سعی کردیم تا به صورت کامل پلتفرم وام‌دهی دیفای را برای شما تشریح نماییم. این پلتفرم کارکرد بسیار ساده‌ای دارد. اما برای دریافت وام از آن نیاز به چه مدارکی داریم و به اصطلاح خودمانی وثیقه لازم برای دریافت این وام‌ها چیست؟ برای دریافت وام از این پلتفرم‌ها شما می‌توانید رمز ارزهای در اختیار خود را در شبکه قفل کرده و سپس بر اساس قوانین و پروتکل‌های مشخص در هر پلتفرم مقدار وام خود را دریافت کنید. برای مثال ممکن است در یک شبکه برای دریافت ۵ هزار دلار وام یا ۵ هزار تتر نیاز به وثیقه‌گذاری بیت کوین به ارزش ۱۰ هزار دلار داشته باشید.
چگونه از پلتفرم وام‌دهی دیفای سود کنیم؟
شاید با توضیحاتی که در دو بند قبلی درباره پلتفرم وام‌دهی دیفای به آنها اشاره کردیم، گیج شده باشید که خوب چگونه می‌توانیم سود کنیم. وقتی قرار است برای ۱۰ هزار تتر ۱۵ هزار دلار بیت کوین قفل کنیم، چه سودی برای شما خواهد داشت؟ فرض کنید که شما طبق تحلیل خود بر این باورید که در دو سال آینده قیمت بیت کوین با رشد روبرو خواهد شد. بنابراین سرمایه در دسترس خود را تبدیل به بیت کوین کرده و آن را در یک پلتفرم وام‌دهی سپرده‌گذاری می‌کنید.
در این حالت دارایی شما از بین نرفته و فروخته هم نشده است. بلکه به صورت فریز در یک استخر نقدینگی قرار می‌گیرد. حالا با فرض اینکه از مقدار بیت کوین‌های قفل شده در استخر نقدینگی ۱۰ هزار تتر وام به شما تعلق می‌گیرد، شما می‌توانید این وام را نیز در جای دیگری سرمایه‌گذاری کرده و به دنبال سود باشید. فراموش نکنید که برای باز کردن دارایی‌های خود تنها باید همان مقدار وام مشخص شده با کمی نرخ بهره پایین را برگردانید. در حالی که در صورتی که پیش‌بینی شما از افزایش قیمت بیت کوین درست باشد، عملا سود بسیار زیادی را به دست خواهید آورد. این روش درآمدزایی یا کسب سود در حوزه دیفای با اصطلاح Yield Farming یا کشت سود معروف است که پلتفرم‌های مختلفی امکان آن را برای شما فراهم می‌آورند. در ادامه همراه با معرفی ارزهای دیجیتال حوزه دیفای بهترین پلتفرم‌های وام‌دهی در این حوزه را نیز به شما معرفی خواهیم کرد.
تراکنش‌های مالی همتا به همتا در دیفای چیست؟
همانطور که احتمالا شنیده‌اید، در دیفای تراکنش‌ها به صورت همتا به همتا یا P۲P انجام می‌پذیرد. به این معنی دو طرف یک تراکنش افرادی هستند که از قبل توافق‌های لازم را با هم انجام داده و هیچ خبری از واسطه برای انتقال بین آنها وجود ندارد. در واقع هر تراکنش مالی را که میان دو فرد یا دو شخص حقوقی بدون دخالت هیچ واسطه انجام پذیرد، می‌توان تراکنش همتا به همتا نامید که دقیقا سازوکار پلتفرم DeFi نیز به همین ترتیب است.
جایگزین شخص ثالث و ناظر در دیفای چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، در پلتفرم دیفای دیگر خبری از اشخاص یا سازمان‌های ثالث برای کنترل و نظارت بر عملکرد کاربران نیست و تراکنش‌ها به صورت همتا به همتا انجام می‌پذیرد. اما سوال بسیار مهم اینجاست که قوانین در تراکنش‌ها چگونه برقرار شده و چه جایگزینی برای امنیت قراردادها و تراکنش‌ها میان کاربران استفاده می‌شود؟ سازوکار مناسب برای پیاده‌سازی اهداف مالی در این پلتفرم قراردادهای هوشمند هستند که به نوعی می‌توان آنها را جایگزینی برای موسسات مالی یا اشخاص ثالث ناظر بر یک تراکنش در نظر گرفت.
تمام مفاد مرتبط با یک فرایند مالی در قرارداد هوشمند درج شده و طرفین با قبول شرایط وارد آن می‌شوند. تا انتهای این مراوده مالی تمام شرایط طبق قوانین درج‌شده در قرارداد هوشمند انجام خواهد پذیرفت و هیچ راهی برای دور زدن این قوانین نیز وجود ندارد.
مزیت‌های دیفای
به وجود آمدن پروژه دیفای در دنیای رمز ارزها و کاربرد آن در دنیای واقعی برای تاجران مزیت‌های بسیار زیادی فراهم آورده است. شنیدن این مزیت‌ها احتمالا دیدگاه مشا را نسبت به این پروژه عوض کرده و جذابیت‌های آن را برای شما باز هم بیشتر می‌نماید. مزیت‌های دیفای را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:
-
قابلیت دسترسی ساده
هر شخصی در هر جایی از جهان بدون نیاز به کسب اجازه از سازمان یا دولتی می‌تواند با داشتن اینترنت به یک پلتفرم دیفای متصل شود. تراکنش‌ها در این شبکه بدون هیچ محدودیت جغرافیایی صورت می‌پذیرد.
-
کارمزد پایین و نرخ بهره بالا
تاجرین می‌توانند در داخل پلتفرم DeFi با کمترین میزان کارمزدها برای انجام مراوده‌های مالی خود اقدام نمایند. دقت کنید که نرخ بهره چنین مراوده‌هایی به دلیل پایین بودن کارمزدها بسیار بالاتر از روش سنتی خواهد بود.
-
امنیت و شفافیت به معنای واقعی
همان طور که می‌دانید بلاکچین‌ها تغییرناپذیر هستند. از این رو از نظر امنیت یک معامله با قراردادهای هوشمند به هیچ وجه شرایط تقلب را نخواهد داشت. از این گذشته سوابق یک تراکنش و قراردادهای هوشمند بدون نیاز به شناخته شدن طرفین تراکنش به راحتی قابل ردیابی و کنترل است. در واقع دیفای امنیت کامل را در کنار شفافیت ایجاد کرده است.
-
عدم اتکا به سایرین و اشخاص ثالث
استفاده از عبارت «خودمختار» شاید برای دیفای چندان هم واژه بی‌ربطی نباشد. این پلتفرم و مزیت‌های آن زیر نظر هیچ سازمان و دولتی نبوده و پروتکل‌های دیفای اجازه‌ی دخالت در تصمیم‌گیری را به هیچ سازمانی نمی‌دهند.
-
دور ماندن از خطر ورشکستگی
یکی از اصلی‌ترین چالش‌های پیشِ روی موسسات مالی در امور مالی متمرکز خطر ورشکستگی آنهاست، در حالی که در DeFi به دلیل عدم اتکا به سازمان ثالث خبری از ورشکستگی نیز نخواهد بود.
-
متن‌باز بودن
پروژه‌های حوزه دیفای متن‌باز هستند. به این معنی که اولا می‌توان کد آنها را به صورت دقیق بررسی نموده و باگ‌های احتمالی سیستم را ردیابی کرد. این موضوع باعث ارتقای عالی این حوزه نیز شده است. همچنین می‌توان از این کدها برای کدنویسی سایر پروژه‌ها نیز استفاده کرد و از آنها الهام گرفت.
معایب DeFi
پلتفرم دیفای معایبی را نیز با خود به همراه دارد که درک این معایب نیز برای شناخت هر چه بهتر این پروژه لازم خواهد بود. این معایب به شرح زیر هستند:
-
اولا اینکه استفاده از پروژه دیفای در حال حاضر برای کاربران پیچیده است. البته در آینده شاید این پیچیدگی برطرف شود. زیرا زمانی استفاده از خدمات امور مالی متمرکز نیز برای کاربران جهانی پیچیده بود.
-
نوسانات بالا از دیگر معایبی است که می‌توانیم برای این پروژه تعریف کنیم.
-
همچنین کلاهبرداری‌های متعدد را نیز می‌توان برای آن در نظر گرفت. این موضوع به این معنی نیست که خود پلتفرم Defi چالش‌برانگیز باشد، بلکه افراد سودجو از ناآگاهی کاربران سوء استفاده کرده و با جذب سرمایه آنها در پلتفرم‌های غیرمرتبط سعی می‌کنند تا به سود برسند.
تفاوت پروژه دیفای با بیت کوین یا بلاکچین اتریوم چیست؟
دقت داشته باشید که بیت کوین و اتریوم در واقع ارز دیجیتال هستند و در پلتفرم آنها خبری از شرایط استفاده از سایر رمز ارزها وجود ندارد. در حالی که پلتفرم دیفای به نوعی برای استفاده از تمام رمز ارزها ایجاد شده و افراد می‌توانند با قفل کردن دارایی‌های خود در این پروژه از آن سود به دست آورند.
محبوب‌ترین برنامه‌های دیفای
در سال‌های اخیر برنامه‌های بسیار زیادی در حوزه دیفای توسعه پیدا کرده‌اند و حتی ارز دیجیتال‌های بسیار زیادی نیز برای ارائه خدمات در این حوزه تعریف شده‌اند. در این بخش سعی داریم تا برخی از محبوب‌ترین برنامه‌های DeFi را به شما معرفی کنیم:
-
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) از رایج‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌ها در این حوزه هستند که کاربرد بسیار زیادی نیز برای کاربران دارند. امکان مبادله ارزها و قفل کردن رمز ارزها در آنها برای تامین نقدینگی وجود دارد.
-
استیبل کوین‌ها را نیز می‌توان از جمله محبوب‌ترین پروژه‌ها در حوزه دیفای در نظر گرفت، رمز ارزهایی که با پشتوانه فیزیکی معمولا قیمت ثابتی داشته و با یک ارز فیات مانند دلار یا یورو گره خورده‌اند.
-
پلتفرم‌های وام‌دهی را نیز می‌توان در این دسته قرار داد. این پلتفرم‌ها از قراردادهای هوشمند برای مدیریت شرایط وام‌دهی خود به کاربران استفاده می‌نمایند.
-
رپد بیت کوین ( WBTC ) یکی دیگر از نمونه پروژه‌های تعریف‌شده در این حوزه هستند. این دسته از پروژه‌ها امکان خرید و فروش بیت کوین در سایر شبکه‌های بلاکچین را با ابزار وام‌دهی از شبکه اصلی فراهم می‌آورند. با خرید آنها شما می‌توانید از افزایش قیمت بیت کوین در شبکه اصلی سود کسب کنید.
نظر شما