اثر ریسک‌های سیاسی و اقتصادی بر بازار جهانی محصولات غذایی

به گزارش صدای بورس،فاطمه پاسبان درباره چشم انداز محصولات غذایی در بازارهای جهانی و ریسک های پیش روی آن اعلام کرد: در حال حاضر به دلایل مختلف فضای نااطمینانی وجود دارد و نمی توان پیش‌بینی دقیقی از آینده داشت اما با توجه به بحران‌هایی که در سطح منطقه وجود دارد و همین طور ادامه جنگ اوکراین و سایر اتفاقات سیاسی به طور طبیعی همگی بر بازارهای تولیدی و قیمت ها در بازار تاثیر می گذارد اما این‌که تنش ها چقدر زمان ببرد و عمق آن چه میزان باشد و تا چه حد بتواند ایجاد ریسک کند، همگی بر وضع قیمت‌ محصولات غذایی تاثیرگذار است.

او ادامه داد: اگر این تنش ها زود خاتمه پیدا کند و روال منطقی را طی کند و نااطمینانی ها از بین برود، شرایط می تواند تا حدودی به ثبات برسد اما آن چیزی که در قیمت مواد غذایی بسیار اهمیت دارد این است کشورهایی که درگیر تنش و جنگ هستند تا چه میزان به عنوان تولیدکننده مواد غذایی در سطح جهانی حضور دارند.

اثر تنش های سیاسی بر قیمت مواد غذایی

این پژوهشگر حوزه کشاورزی و غذایی، افزود: اوکراین و یا لبنان به عنوان کشورهایی که وارد جنگ شدند، تولیدکننده مواد غذایی هستند که این اتفاق اثراتی را بر بازارها ایجاد خواهد کرد. این کشورها به دلیل اینکه وارد جنگ شدند ممکن است نتوانند تولید انجام دهند و همین طور احتمالا انتقال مواد تولید غذایی تولید شده شان با مشکل روبه‌رو می شود و عرضه محصولات شبکه مواد غذایی در سطح جهانی دچار اختلال می شود که نتیجه آن نوسان قیمت ها خواهد بود.

او با بیان این‌که تنش های جدید در منطقه نیز تاثیراتی جداگانه بر بازار جهانی محصولات غذایی خواهد گذاشت، گفت: شاید نتوان سوریه را به عنوان تولیدکننده مواد غذایی در سطح جهانی دانست اما تنش این کشور به طور غیرمستقیم می تواند بر زنجیره ارزش مواد غذایی تاثیر بگذارد که از جمله آن می توان به حمل و نقل و عرضه محصولات اشاره کرد. همه این موارد در هزینه تولید تاثیرگذار است، قیمت ها را تحت تاثیر قرار دهد و دسترسی به مواد غذایی را دشوار می کند.

نقش واسطه گرها در تولید و عرضه زنجیره غذایی

پاسبان با تاکید بر این‌که ریسک‌ها و تنش‌های موجود هزینه سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد و باعث می‌شود تولیدکنندگان با هزینه بیشتر تامین مالی خود را انجام دهند، تاکید کرد: وقتی این اتفاق رخ بدهد برای تولیدکننده خطرات و ریسک هایی به وجود می‌آید و قیمت‌های تمام شده تحت تاثیر قرار می‌گیرد. البته این‌که قیمت ها چه میزان افزایش پیدا کند قابل پیش‌بینی نیست اما به هر حال این افزایش قیمت ممکن است در چند سناریوی متفاوت و با شرایط مختلف اتفاق می‌افتد.

به گفته این پژوهشگر حوزه غذایی و کشاورزی سازمان‌های جهانی پیش‌بینی جدیدی از وضع عرضه و قیمت‌های محصولات غذایی ارائه نداده‌اند، گفت: جدا از تولیدکنندگان مواد غذایی، خیلی‌ها به عنوان واسطه‌گر در بازارها حضور دارند، یعنی خدمات بازاریابی و فروش را انجام می‌دهند، اگر این کشورها هم دچار بحران بشوند طبیعتا قیمت‌ها از این ناحیه هم افزایش پیدا خواهد کرد.

او با اشاره به متغیر مهم دیگری که بر قیمت محصولات کشاورزی و غذایی تاثیر می‌گذارد، توضیح داد: در سال‌های اخیر تغییرات اقلیمی را داشتیم که هنوز هم ادامه دارد، این امر می تواند عامل تغییر قیمت مواد غذایی باشد، چون سرما یا گرمای بیش از اندازه یا بیماری ها می تواند خسارت هایی را به تولید وارد کند که باعث عرضه کمتر و افزایش قیمت ها می شود. این اتفاق هنوز مدیریت نشده و کنترل شده نیست، حتی کشورهای توسعه یافته هم نتوانستند تغییرات اقلیمی را کنترل کنند و در کشور ما هم این اتفاق افتاده است.

اثر تورم تولیدکننده و مصرف کننده بر قیمت محصولات غذایی

این استاد دانشگاه با اشاره به فاکتور تورم به عنوان یک متغیر اساسی دیگر در این حوزه، تاکید کرد: تورم از آسیب‌های جدی به حساب می‌آید که می‌تواند بر قیمت های مواد غذایی تاثیرگذار باشد. هم تورم تولیدکننده و هم تورم مصرف‌کننده در این خصوص مهم است. تورم تولید قیمت تمام شده محصولات را بالا می برد که باعث افزایش قیمت می شود. اگر کشورهایی که سهم بالایی از عرضه محصولات غذایی را دارند دچار تنش بشوند طبیعتا قیمت محصولات بالا می رود.

پاسبان افزود: همچنین تورم مصرف‌کننده نیز به دلیل افزایش قیمت و خدماتی که در زنجیره ارزش مواد غذایی وجود دارد، می تواند باعث افزایش قیمت ها شود که از جمله آن ها می توان به افزایش قیمت حمل و نقل، قیمت انرژی یا بسته بندی و سایر مواردی اشاره کرد که بر عرضه محصولات غذایی تاثیر می‌گذارد.

منبع:سنا