نقش شرکت‌های رتبه بندی اعتباری در ارزیابی شرکت های پروژه  

شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری نقش حیاتی در تضمین شفافیت و اعتماد در بازارهای مالی ایفا می‌کنند. آنها با ارزیابی میزان توانایی وام‌گیرندگان در بازپرداخت بدهی‌های خود و رتبه‌بندی اعتباری، نقشی کلیدی در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین وام‌دهندگان و سرمایه‌گذاران دارند. در نظام‌های مالی مدرن، اعتماد به رتبه‌بندی اعتباری یکی از ارکان اصلی تصمیم‌گیری‌های مالی محسوب می‌شود. اهمیت شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری به ویژه در شرایطی که شرکت‌ها به دنبال تامین مالی از طریق بازار سرمایه هستند، برجسته می‌شود. این شرکت‌ها با ارائه گزارش‌های معتبر و مستقل، به سرمایه‌گذاران اطلاعات مورد نیاز برای ارزیابی ریسک‌های موجود را ارائه می‌کنند. به این ترتیب، رتبه‌بندی اعتباری نه تنها باعث تسهیل فرایند تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاران می‌شود، بلکه هزینه‌های تامین مالی شرکت‌ها را نیز کاهش می‌دهد.
در ایران، با توجه به گسترش استفاده از ابزارهای مالی جدید و توسعه بازار سرمایه، نقش شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس “دستورالعمل نحوه صدور مجوز عرضه عمومی شرکت پروژه”، که به منظور تضمین شفافیت و کاهش ریسک‌های مالی در بازار تدوین شده است، الزامات مشخصی برای شرکت‌های پروژه در شرف تاسیس تعیین شده است. این الزامات شامل مواردی نظیر ارائه گزارش‌های مالی شفاف، ارزیابی دقیق دارایی‌های نقد و غیرنقد، و نحوه تامین منابع مالی پروژه است. از مهم‌ترین نقش‌های شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری، تسهیل در ارزیابی و تامین مالی شرکت‌های پروژه است. این شرکت‌ها که اغلب در حوزه زیرساخت‌ها و صنایع بزرگ فعالیت دارند، با ریسک‌های متعدد اقتصادی، فنی و محیط زیستی مواجه‌اند.
در چنین شرایطی، گزارش‌های رتبه‌بندی اعتباری می‌توانند اطمینان لازم را به سرمایه‌گذاران ارائه دهند و به جذب منابع مالی کمک کنند. علاوه بر این، این گزارش‌ها ابزار مهمی برای نهادهای نظارتی نیز محسوب می‌شوند تا اطلاعات دقیق تری در خصوص شرکت‌های پروژه داشته باشند. در ایران، ارزیابی ریسک شرکت‌های پروژه توسط شرکت‌های رتبه‌بندی اعتباری بر اساس معیارهای مختلفی صورت می‌گیرد. این معیارها شامل تحلیل عوامل بازار و رقابت، ارزیابی کیفیت اعتباری بانیان پروژه، بررسی تکنولوژی و مسائل فنی، و تحلیل وضعیت تأمین مالی پروژه است. به طور کلی، این ارزیابی‌ها تصویری جامع از نقاط قوت و ضعف شرکت‌های پروژه ارائه داده و امکان تصمیم‌گیری آگاهانه را برای سرمایه‌گذاران و نهادهای نظارتی فراهم می‌کند.

• محمد عرفان رایگان - کارشناس ارزیابی ریسک اعتباری شرکت پایا

• شماره ۵۷۵ هفته نامه اطلاعات بورس