در بخش رتبه‌بندی قوانین دست و پا گیر زیادی وجود ندارد. اما حمایت‌هایی که لازم است تا از طریق سازمان برای این صنعت به لحاظ ترویج و تقویت صنعت رتبه‌بندی و نقش و جایگاه آن در شفاف سازی و بررسی ریسک شرکت‌ها، اعطای رتبه به شخصیت‌های حقیقی و حقوقی، سالم سازی فضاهای کسب و کار و جاری سازی اصول حاکمیت شرکتی صورت بگیرد، وجود ندارد. شرکت‌های رتبه‌بندی و اعتباری تحت نظارت سازمان بورس هستند.
شرکت‌های رتبه‌بندی و اعتباری از معتبرترین نهادهای مالی موجود در بازارهای مالی هستند و گزارش‌های آنها منشا تغییرات با اهمیت در روند حرکتی بازارهاست و گزارش‌هایی که توسط این شرکت‌ها تهیه می‌شود عمدتا ریسک‌های هر صنعت و بازارها را مشخص می‌کند و بازارها براساس آن می‌توانند تصمیم‌گیری کنند، اما در ایران به دلیل اینکه این صنعت نوپاست و با یکسری از مبانی و قوانینی که از گذشته قاعده مند نبوده، فعالیت می‌کرده، الان با یکسری مقاومت‌ها روبه‌رو است که مانع از رشد این صنعت می‌شود و عمدتا نهاد ناظر یا نهاد متولی این صنعت به دلیل همین مقاومت‌ها در جریان پیاده‌سازی احکام که ماموریت رتبه‌بندی است دست و پا شکسته می‌تواند حرکت کند کاملاً نمی‌تواند از این صنعت حمایت کند.
در دنیا بخش تأمین مالی و سرمایه‌گذاری براساس گزارشات رتبه‌بندی تصمیم گیری می‌کنند، در تأمین مالی رتبه‌های اعتباری برای تعیین ریسک شرکت در میزان ایفای تعهداتشان است و از طریق سرمایه‌گذاران تعیین ریسک شرکت برای تعیین بازده مورد انتظارشان است. بنابراین، این دو با تعیین نرخ بهره برای اوراقی که برای تأمین مالی منتشر می‌شود تقابل ایجاد می‌کنند و روندهای بازار اوراق را رتبه اعتباری مشخص می‌کند. در کشور ما به دلیل اینکه سیستم تأمین مالی بانک محور است و سیستم بانکی با توجه به عرف گذشته تا بخواهد از رتبه اعتباری استفاده کند و قاعده مند شود و میزان اعتبار، نرخ اعتبار و تسهیلات خود را براساس رتبه اعتباری تعیین کند خیلی زمانبر است. قطعا این روش قاعده مندتر است و بانک‌ها ریسکشان اگر براساس رتبه اعتباری وام دهند، کاهش پیدا می‌کند.
از طرفی سهامداران شرکت‌ها هم استقبال بیشتری دارند، زیرا دیگر سلیقه‌ای تسهیلات در اختیار افراد مختلف قرار نمی‌گیرد و با اطمینان خاطر بیشتری پیش می‌روند و در نهایت در روند سالم سازی، فسادزدایی و بهبود عملکرد سیستم اعتباری کشور تاثیرگذار خواهد بود. اما یکسری مقاومت‌ها هم از بدنه تسهیلات گیرندگانی که بی قاعده می‌توانند اعتبار بگیرند که براساس رتبه اعتباریشان نبوده، وجود دارد و در روند رتبه‌بندی دست انداز ایجاد می‌کنند. در کل سازمانی که می‌تواند صنعت رتبه‌بندی را ترویج و حمایت کند و با نهادهایی که نمی‌خواهند این قاعده حاکم شود برخورد کند، سازمان بورس است. یعنی باید الزاماتی ایجاد شود. حمایت‌هایی که تاکنون سازمان داشته کافی نبوده است.
در حال حاضر سازمان به رتبه‌های اعتباری که داده می‌شود به صورت کامل نظارت ندارد که در برخی از زمینه‌ها کیفیت رتبه اعتباری که از طرف شرکت‌ها داده می‌شود خیلی کیفیت قابل دفاعی ندارند تاجایی که صنعت رتبه‌بندی در زمانهایی اعتبارش زیر سوال می‌رود. موضوع بعدی دستورالعمل استخدام نیروی انسانی است و با کیفیت مدنظر جایگاه‌هایی که سازمان بورس تعیین کرده با مشکل مواجه‌ایم که باید مسامحه انجام گیرد تا شرکت‌های رتبه‌بندی بتوانند افرادی را جذب و آموزش دهند و به خدمت بگیرند که بتوانند در شرکت‌ها ماندگار شوند از این بابت شرکت‌ها در تنگنا هستند.
-
حمید میرمعینی - نایب رئیس هئیت مدیره رتبه‌بندی و اعتباری برهان
- شماره ۵۷۵ هفته نامه اطلاعات بورس
نظر شما