فرصت های اقتصاد از صعود بازار

نسبت P/E در حالت آینده نگر براساس محاسبات بین 6 تا 7 و ttm حدود9 است. با این حال، بازار روزهای با رشدهای قابل توجه و چند هزار واحدی دارد و نه تنها این سرخوشی ادامه دارد، بلکه شاهد موج گسترده ورود و حضور سهامداران و سرمایه‌گذاران جدید هستیم. دلیل مورد توجه قرار گرفتن بازار سرمایه در ماه‌های اخیر،  عوامل رفتاری متعددی است که در مجال این 
یادداشت نمی‌گنجد. با این حال، در شرایط فعلی و تداوم ورود افراد به بورس، شاخص می تواند به رشد خود ادامه دهد. عوامل اصلی رشد شاخص در دوره اخیر، اثر رشد قیمت دلار از طریق افزایش قیمت فروش محصولات و سود ناشی از تورم بوده است. هر چند سود ناشی از افزایش قیمت تکرار پذیر است، اما سود تورمی دیگر قابلیت تکرار ندارد. با این حال، روند قیمت‌های جهانی خنثی بوده و دولت نه تنها فشاری به بازار سرمایه وارد نساخته است، بلکه از آن نیز حمایت نموده است. 

تغییرات خاصی در رویه هزینه‌ها و قیمت گذاری مواد اولیه یا محصولات شرکت‌ها رخ نداده است و این موضوع سبب اطمینان سرمایه گذاران به بازار شده است. نرخ بهره نیز با اجرای بازار باز و کنترل بانک مرکزی نزولی است که جذابیت بازار پول در مقابل سهام‌های بنیادی با سود نقدی بالا را از بین برده است.  از سوی دیگر، پس از تخلیه اثر دلار بر قیمت‌ها، شاهد تصویب و اجرایی شدن تجدید ارزیابی دارایی‌ها هستیم که سبب بروز شدن دارایی‌های ثابت و حتی سرمایه گذاری‌های بسیاری از شرکت‌ها پس از دهه‌ها می گردد. این موضوع در کنار عدم توجه به تحلیل و ارزشگذاری در تصمیم گیری برای خرید و فروش سبب افزایش شاخص‌های ارزش‌گذاری از جمله P/E شده است. 

در عمده شرکت‌های کوچک و متوسط در بازار بورس، بازار فرابورس و بازار پایه فرابورس ارزش شرکت‌ها فاصله معنا داری با ارزشگذاری مبتنی بر سوددهی گرفته و در بسیاری از موارد نیز از ارزش روز دارایی‌های فراتر رفته است. این موضوع یک تهدید بالقوه برای سرمایه‌گذاران است. این شرایط فرصت بی نظیری برای شرکت‌ها برای افزایش سرمایه از محل آورده و تامین نقدینگی برای سرمایه در گردش و طرح‌های توسعه است. در عین حال، یک فرصت بالقوه برای دولت و هلدینگ‌ها برای واگذاری بخشی از سهام خود یا عرضه اولیه شرکت‌ها یا پذیره نویسی شرکت‌های جدید است. موضوعی که می تواند به جذب نقدینگی و کانالیزه نمودن آن به سمت و سوی بازار اولیه و سرمایه گذاری‌ها یا جبران کسری کمک شایانی نماید. 

در مجموع، شرایط فعلی بازار حاکی از فاصله گرفتن ارزش بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط از ارزشگذاری مبتنی و سود و دارایی است و یک تهدید برای تداوم رشد بازار در بلندمدت است، از سوی دیگر، متعادل سازی این شرایط نیازمند اهتمام ویژه ارکان بازار و دولت و هلدینگ‌ها به منظور استفاده از این فرصت بازار و تامین مالی از این طریق است.

• شماره 342 هفته نامه اطلاعات بورس - صفحه 5