خانه و ماشینت رو وارد بازی بورس نکن

کانون برای سهامداران خرد و جزء چه خدماتی ارائه می دهد؟

عمده مطالباتی که در کانون نهادهای سرمایه گذاری پیگیری می شود، مربوط به نهادهای سرمایه گذاری است. با مقررات خوب سازمان بورس، مهمترین اثری که کانون دارد، پیگیری دریافت سود سهام است که مکانیزم کمیته سازش و سامانه ای که برای ثبت شکایات وجود دارد، بر حل این مسئله اثرگذار است.

به محض اینکه برای شرکت ها اظهارنامه ارسال می شود و متوجه قضیه پیگیری سود می شوند، برای حل مسئله اقدام می کنند. البته در سال های گذشته مسئله پیگیری سودها را جدی نمی گرفتند و موعد قانونی را رعایت نمی کردند. سازمان در حال حاضر جدا از شخص حقوقی، شخص حقیقی را هم درگیر حل این مسئله کرده است که اگر در کمیته سازش به توافق نرسند، شخص حقیقی نماینده شخص حقوقی درگیر و جریمه خواهد شد. مسئله پیگیری مشکلات بسیار اتفاق خوشایندی است. تشکل های صنفی و تشکل های خود انتظام در همه جای دنیا به اجرا و تسهیل مقررات کمک می کنند تا سرمایه گذاران بتوانند به حق و حقوق خود برسند.

برخی فکر می کنند پایان این دوره از ریاست جمهوری، پایان بازار خواهد بود؛ نظر شما در این باره چیست؟

فعالان بازار سرمایه می دانند، روزهایی که بازار سرمایه در یک سال اخیر طی کرده، رویایی است و در تاریخ بازار سرمایه کم نظیر بوده اما در برخی صنایع پتانسیل رشد وجود دارد. در تحلیل اقتصاد سیاسی اگر نگاه کنیم، معمولا دولت ها طبق روال تاریخی در 4 سال اول روی بورس و بازار سرمایه تمرکز ندارند و آن را جدی نمی گیرند اما در 4 سال دوم به دلایل مختلف عمده رشد خود را مرهون بازار سرمایه هستند. دولت ها به مرور متوجه جایگاه و نقش بازار سرمایه می شوند اما در این دوره،‌ بعید است نظام با توجه به تعداد بالای سرمایه گذار و سهامدارانی که درگیر بازار سرمایه شده اند، بازار را به حال خود رها کند و بازار بخواهد ریزش زیادی پیدا کند.

توجه به بازار سرمایه و جدی گرفتن آن نسبت به بازارهای هم ردیف با توجه به اثرات مثبت بازار سرمایه در جمع آوری پول های خرد مردم، کمک به سرمایه گذاری و کنترل جریان نقدینگی شرایط را نسبت به قبل متفاوت کرده است.

کار منطقی این است که در دولت بعدی هم توجه لازم به بازار سرمایه صورت بگیرد زیرا تعداد بالایی از سهامداران درگیر بازار سرمایه شده اند.

گسترش فرهنگ سرمایه گذاری به علاوه سهام عدالت و etfهای دولتی و حرکت از بانک پایه ای به بازارپایه ای سرعت و شتاب بیشتری نسبت به بسیاری از دوره های قبل گرفته و قاعدتا بازار سرمایه ملزم به توجه هر چه بیشتر دولت است. در دوره های قبل بازار سرمایه رها شده بود و دغدغه دولتمردان نبود اما از این به بعد اینطور نخواهد بود.

سال 99 با همه سال های آخر دولت ها متفاوت است و بازار وارد نقطه عطف خود شده است. زمانی برای تحلیل بازار، برگشت به اتفاقات و روند گذشته والگو قرار دادن رفتار گذشته بازار راه پیش بینی را برای افراد هموار می کرد اما در حال حاضر پدیده های جدیدی رخ می دهد که تعمیم شرایط فعلی به رویدادهای گذشته را کمی دشوار می کند.

یک تغییر پارادایم در بازار سرمایه رخ داده و نگاه حاکمیت به بازار عوض شده و به بازار به عنوان یک بازوی اجرایی جدی برای بسیاری از سیاست گذاران اقتصادی توجه می شود.

طبق صحبت های شما، پیش بینی اصلاح بزرگ برای شاخص درست نیست؟

شرایط فعلی شرایط خاصی است و بخش زیادی از اتفاقات اقتصادی کشور به مسائل حوزه بین الملل بستگی دارد اما با داده های فعلی کمی بعید است که شاخص در پی اطلاح جدی یا افت باشد. در حال حاضر بالای 4 میلیون نفر به صورت جدی درگیر بازار و رویدادهای آن هستند که رها شدن این افراد از لحاظ اقتصادی، اجتماعی و امنیتی یک بی تدبیری است. با این شرایط، رویدادها و داده های فعلی اگر اتفاق جدیدی در محاسبات رخ دهد، شرایط را تغییر می دهد.

تجربه هایی که ایران در چند سال اخیر داشته شاید 100 سال یک بار در تاریخ کشورها رخ دهد و پدیده های کشورمان پدیده های عادی نیستند. بنابراین با همین داده های موجود اگر متغیر جدیدی اضافه نشود، بعید است افت جدی را در بازار شاهد باشیم.

 با توجه به  فعالیت های شما در حوزه مسکن، تحلیل شما از بازار مسکن چیست؟

در تحلیل مسکن باید عرضه و تقاضای مسکن را بررسی کنید. در ایران برای مسکن 3 تقاضای عمده وجود دارد: تقاضای مصرفی، سرمایه گذاری و تقاضای سفته بازی.

تقاضای مصرفی در شهرهای بزرگ مثل تهران به صورت جدی سرکوب شده زیرا متوسط قیمت مسکن حدود 18 میلیون است و از طرفی درآمد خانوار 4 میلیون تومان است و برای تهیه یک خانه 100 متری فرد نزدیک به 2 میلیارد سرمایه احتیاج دارد.

آیتم کمک کننده به تقویت تقاضای مسکن مثل وام مسکن و ابزارهایی که می توانند کمک کننده باشند، کارکرد خود را از دست داده اند و تقاضای مصرفی در شهرهای بزرگ وجود ندارد اما خارج از تهران تقاضا بالا رفته و به تبع آن قیمت مسکن نیز افزایش یافته است.

در خارج از شهرهای بزرگ حجم معاملات و گردش معاملات بیشتر است. تقاضای سرمایه گذاری و سفته بازی کمی تابع بازارهای هم ردیف است یعنی پیش بینی می شود باتوجه به سودهای خوبی که فعالان بازار سرمایه در بازار به دست آورده اند اگر بازار به مخاطره ای دچار شود، یکی از جاهایی که پول به سمت آن حرکت می کند، مسکن است که با استقبال بیشتر در شهرهای بزرگ منجر به افزایش قیمت مسکن می شود. استقبال از ارز و طلا با توجه به محدودیت ها پایین آمده است. اگر تحت هر شرایطی بازار سرمایه دچار مشکل جدی شود منجر به اقبال بیشتر به بازار مسکن و حرکت سرمایه به سمت بازار مسکن می شود که قطعا قیمت ها را افزایش خواهد داد. احتمال دارد با توجه به تقاضای سرمایه گذاری مسکن یک تحرک جدی ایجاد شود و منابع به سمت بازار مسکن هدایت شود.

بازار مسکن نسبت به سایر بازارها رشد شارپ تری دارد؟

در شرایط فعلی بهترین گزینه برای سرمایه، همان بازار سرمایه است. با شرایطی که در بازارهای دیگر ایجاد شده، بازار سرمایه بهترین شرایط را دارد. در صورتی حرکت سرمایه به بازار مسکن رخ می دهد که بازار سرمایه به خطر بیافتد. وقتی بازار سرمایه افت کند، طبق قاعده مردم منابع خود را از بازار سرمایه خارج می کنند و بازار هدف خود را تغییر می دهند. اما در شرایط فعلی مناسب ترین بازار برای سرمایه گذاری بازار سرمایه است و بعید است با مخاطره ای مواجه شود.

علت رشد مسکن در بازار اخیر از نظر شما چه چیزی بوده است؟

سرعت رشد بازار سرمایه در دوماه گذشته نسبت به چند ماه قبل کمتر شده است. در چند ماه گذشته ما مدام روند بازار را مثبت می دیدیم و برخی از سرمایه گذارانی که تازه وارد بازار شدند، اوایل با دو بار منفی شدن می ترسیدند و تصور می کردند بازار کلا منفی شده است! احساس من این است که کمتر شدن سرعت رشد شاخص در توجه و اقبال بیشتر به بازار مسکن بی تاثیر نبوده است.

برخی افراد هنوز نمی توانند تصمیم بگیرند که مثلا ماشین خود را بفروشند وارد سهام کنند یا خیر؟

 به نقل از استادم آقای عقیلی می گویم: سرپناه و وسیله نقلیه خود را جزو آیتم های سرمایه گذاری محسوب نکنید. یکی برای این است که جلوی آفتاب و باد و باران را بگیرد و دیگری بابت جابه جایی و رساندن شما به مقصد است. پس مسکن و مرکب خود را جزو آیتم های سرمایه گذاری حساب نکن.

در حال حاضر تب حضور در بازار بین عامه مردم بالا گرفته اما فروش ملزومات زندگی کار درستی نیست زیرا ریسک دارد و معمولا افراد زمانی این کار را می کنند که بازار در اوج قرار دارد. پس ممکن است افراد با ضرر و زیان مواجه شوند. افراد تازه وارد اگر در این شرایط ضرر کننند به سختی می توانند دارایی خود را برگردانند. بنابراین بهتر است دارایی های ضروری خود را نفروشند.

پیشنهاد می کنید افرادی که در بازار هستند، بمانند یا سهام خود را بفروشند و از بازار خاج شوند؟

بحث فرهنگ سهامداری باید برای مردم جا بیافتد. در کشورهای دیگر برخی از دارایی افراد به شکل اوراق بهادار نگهداری می شود. نگرانی که در رابطه با سرمایه گذاران جدید وجود دارد، این است که افراد سرمایه گذاری مستقیم می کنند که ریسک دارد. بهتر است افراد تازه وارد سرمایه خود را به شکل غیرمستقیم به صندوق های سرمایه گذاری بسپارند.

مردم را به سرمایه گذاری غیرمستقیم ترغیب می کنیم اما سقف صندوق ها پر است و برخی هم فرصت پاسخگویی به متقاضیان را ندارند؛ در این باره چه راهکاری وجود دارد؟

اخیرا تامین سرمایه امین صندوق جدیدی در قالب ETF  راه اندازی کرده به نام گنجین که فرصت را برای سرمایه گذاری افراد ایجاد کرده و بازده 67 درصدی داشته است. بخشی از مسئله پر شدن سقف کارگزاری ها، به فعالان بازار، شرکت های تامین سرمایه و کارگزاری ها و... برمی گردد و بخشی از آن به نهاد ناظر مربوط می شود که برای تسریع صدور مجوزها کاری کنند اما با این شرایط هنوز هم صندوق هایی هستند که فرصت سرمایه گذاری در آنها مهیا باشد. در نهایت سرمایه گذاری غیرمستقیم برای نوسرمایه گذاران بهتر از ورود مستقیم به بازار است.

در خصوص صنعت پالایشی نظر شما چیست؟

صنعت پالایشی به دلیل بحثی که درباره تعدیل شبندر وجود داشت، با افت یک سری از شرکت ها مواجه شد اما طبق پیگیری ها در صنعت پالایشی شاهد اتفاقات و اخبار خوبی خواهیم بود.

تاثیر نرخ ارز در صنعت پالایشی چگونه است؟

 در صنعت پالایشی بحث نرخ خوراک مطرح است و اینکه شرکت پالایش پخش چطور با بقیه تعامل کند، به نسبت نرخ ارز اهمیت بیشتری دارد.

تحلیل شما از افزایش نرخ سیمان چیست؟

بحث افزایش نرخ در این صنعت قطعی شده اما درصدش هنوز معلوم نیست. در تحلیل صنعت سیمان دو نکته وجود دارد: اینکه بتوانند حجم و مقدار فروش را همانند قبل نگه دارند یا افزایش دهند و نکته مثبت این است که ارزش جایگزینی شرکت های سیمانی در صنعت سیمان به نسبت ارزش بازاری آنها جای رشد دارد.

در خصوص خودرو و قطعه سازی چه تحلیلی دارید؟

یک سری صنایع همانند لوازم خانگی، صنعت خودرو و قطعه سازی به دلیل شرایط خاص ناشی از تحریم ها با توجه به اینکه بعید است شرایط تحریمی به زودی برطرف شود، انحصار و مونوپولی برای این صنعت ها ایجاد می شود و می توان چشم انداز خوبی را برای آنان پیش بینی کرد. اگر شرایط تحریم ها برداشته شود این صنایع با مشکل مواجه می شوند اما در حال حاضر تولیدکنندگان داخلی می توانند برای مصرف کنندگان محصولی را وارد کنند که امکان ورود مشابه خارجی آن به کشور وجود ندارد و همین مسئله منجر به رشد صنایع داخلی شده است.

اثر بازگشایی دارا یکم بر بازار چگونه خواهد بود؟

شرایط تغییر پیدا کرده است. در بحث سهام عدالت این نگرانی وجود داشت که با وجود امکان ایجاد معامله برای کسانی که اختیار فروش دارایی شان را دارند، صف های طولانی برای فروش ایجاد شود و شرایط بازار را دچار نوسان کند اما این اتفاق رخ نداد و همین یعنی فرهنگ سهامداری تا حدودی میان مردم جا افتاد است. طبق آمار حدود 7 الی 10 درصد مردم اقدام به فروش سهم خود کردند. به دلیل گسترش فرهنگ سهامداری احتمال اینکه افراد به سرعت دارایی خودشان را بفروشند پایین آمده است. درباره استقبال از etf ها، باید گفت که با وجود جذابیت etf ها، تبلیغات گسترده ای برای آن صورت نگرفت و منجر به این شد تا استقبال لازم انجام نشود. باید تبلیغات بیشتری صورت بگیرد تا افراد متوجه جذابیت etf ها شوند.

 چه صنایعی را جزو صنایع پیشرو می دانید؟

شرایط حال نشان می دهد، برای کوتاه مدت بانکی ها و صنایعی همانند خودرو که انحصار ایجاد می کند و پالایشی ها، صنعت های خوبی هستند که از اقبال ببیشتری در کوتاه مدت برخوردار می شوند.

  عرضه سهام امین در چه شرایطی قرار دارد؟

 تامین سرمایه امین به زودی و زیر یک ماه در بازار عرضه خواهد شد. اقدامات نهایی عرضه سهم در حال انجام است و ارزشگذاری آن در چند روز آینده انجام می شود.

نظرتان در مورد صنعت سرمایه گذاری و انبوه سازی چیست؟

مبنای ارزشگذاری شرکت های سرمایه گذاری برnav  است. بعضی از شرکت های سرمایه گذاری بالای nav معامله می شوند با وجود اینکه عمده پرتفوی آنها بورسی است و در صنایع بورسی سرمایه گذاری می کنند. در شرکت های سرمایه گذاری رابطه بین nav  و ارزش بازاری سهم باید مورد توجه قرار بگیرد. انبوه سازی نیز الزاما تابع تغییرات مسکن نیست و شرکت های گروه املاک و مستغلات را باید جداگانه بررسی کرد.

شرکت های سرمایه گذاری نیروگاهی چه روندی دارند؟

صنعت برق و صنایع نیروگاهی جزو صنعت های مظلوم هستند و پتانسیل بالایی  برای آنها وجود دارد. مقایسه ارزش جایگزینی و بازاری این صنایع خنده دار است زیرا فاصله بسیاری وجود دارد. در نهایت این صنعت، ‌صنعتی پر پتانسیل برای میان مدت و بلندمدت است.

روند گروه پتروشیمی و دارویی ها را چطور می بینید؟

پتروشیمی ها تا حد زیادی به نرخ دلار وابسته اند و افزایش دلار برای پتروشیمی هایی که  شرایط خاصی دارند، می تواند خبر خوشی باشد. اما باید به حجم و مقدار فروش شرکت ها توجه شود. شرکت های دارویی نیز پتانسیل رشد را دارند و تحریم ها می تواند اثر مثبتی بر این صنعت بگذارد.

بهتر است افراد در مجامع شرکت ها حضور یابند یا خیر؟

بستگی به صنعت و استراتژی سوددهی شرکت دارد. در این رابطه، هر شرکت با شرکت دیگر متفاوت است.

 شرکت های معدنی را چطور ارزیابی می کنید؟

معدنی ها به عنوان یک سهم میان مدت و بلندمدت، سهام بسیار جذابی هستند زیرا پتانسیل بالایی دارند، جزیی از پرتفوی سرمایه گذاری هر فرد باید حتما سهم معدنی باشد.