بررسی ریسک‌ها و فرصت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان

به گزارش صدای بورس؛ همایش «شرکت‌های دانش‌بنیان، بازار سرمایه، دورنمای آینده»، بعدازظهر چهارشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۱ در ساختمان بورس تهران واقع در سعادت‌آباد برگزار شد. در این همایش سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری، مجتبی توانگر نماینده مجلس شورای اسلامی، مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار و محمود گودرزی مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران، جلال مشاور وزیر اقتصاد و امور دارایی به سخنرانی پرداختند.

محمود گودرزی به عنوان اولین سخنران گفت: موضوع مهم اینکه بنیانگذاران هر شغل برای تغییر کسب و کار خود باید اکوسیستمی که در آن کار می‌کنند را به خوبی ارزیابی کنند. کشور در حال تغییر رویکردی مهم است و با توجه به اینکه اشتغال دغدغه این روزهای نسل جوان است، اقتصاد دیجیتال توانایی ایجاد شغل با تغییر رویکرد در اقتصاد کلان را دارد. اقتصاد دیجیتال نیاز به سرمایه ثابت زیادی ندارد و بیشتر مبتنی بر نیروی انسانی است.

گودرزی ادامه داد: ۷۰۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کشور داریم که ۶۵ درصد آنها به درآمد عملیاتی رسیده‌اند. با توجه به قانونی که در سال ۹۲ تصویب شد شاهد تحول بزرگی در شرکت‌های دانش‌بنیان بودیم چراکه نیمه از این شرکت‌ها در هفت هشت سال گذشته تاسیس شده‌اند. در حال حاضر ۴۶ درصد از GDP کشورهای دنیا از اقتصاد دیجیتال است که چهار سال قبل این رقم ۱۶ درصد بوده است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۳ به ۵۲ درصد برسد. هدف از تشکیل این جلسه ایجاد گفتمان بین بازار سرمایه و شرکت‌های دانش‌بنیان است.

باید شرکت‌های دانش‌بنیان جز ۳۰ شرکت برتر شوند

مجید عشقی با اشاره به راهکارهای شرکت‌های دانش بنیان برای ورود به بازار سرمایه گفت: با مقایسه شرکت‌های بزرگ داخلی با نمونه‌های خارجی به این نتیجه می‌رسیم که سهم عمده بازار سرمایه ایران را شرکت‌های دارایی محور تشکیل می‌دهند و تقریبا ۳۰ شرکت برتر فقط دارایی مشهود زیادی دارند در حالی که این موضوع در دنیا متفاوت است.

وی افزود: استراتژی خروج یکی از بحث‌های شرکت‌های دانش‌بنیان است و با عرضه اولیه شرکت‌های فناوری محور مثل تپسی این روند آغاز شده است. انتشار اوراق تامین مالی بحث دیگری است که در مورد شرکت‌های دانش‌بنیان مطرح است که برای انجام این مهم باید تغییراتی در قوانین بازار سرمایه اتفاق بیوفتد. در مورد تامین مالی جمعی دو سال است که در بازار شروع شده است و در ابتدا راه قرار دارد ولی صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه با اینکه سرمایه خوبی را جذب کرده‌اند اما به دلیل مشکل ساختار مدیریتی نتوانستند عملکرد خوبی داشته باشند، باید نحوه سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها اصلاح شود و همچنین تعریف مناسبی از ریسک در عملیات آنها کنیم. قبلا از فینتک‌ها در کارگزاری‌ها و معاملات برخط استفاده شده است اما برای زیرساخت‌های بازار و همچنین تسویه می‌توانیم از این ابزار بهره ببریم. کارگروهی در سازمان بورس تشکیل شده است تا موارد بیان شده در آنجا بررسی و اصلاح شوند.

بیشتر بخوانید:جزئیات بسته حمایتی مسکن اعلام شد

رشد اقتصاد دانش‌بنیان نیاز به زمان دارد

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری در همایش شرکت‌های دانش‌بنیان بیان کرد: هیچ چیز یک شبه ایجاد نمی‌شود و برای تغییر باید با تمام توان جنگید؛ اقتصاد ایران نیاز به یک اکوسیستم دارد تا شرکت‌ها به راحتی بتوانند در آن فعالیت کنند. در ایران دولت رفتاری آکواریومی با اقتصاد دارد و می‌خواهد همه چیز را به تنهایی کنترل کند و زمانی کار از دست دولت رها می‌شود دیگر کنترلی بر اوضاع ندارد. شرکت‌ها باید بتوانند خودشان در بستر اقتصاد بدون وابستگی به دولت منابع مورد نیاز را تامین کنند و ادامه حیات دهند.

ستاری تصریح کرد: اگر بخواهیم اقتصاد دانش‌بنیان را تعریف کنیم چیزی نیست جز سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در امر پژوهش که در تمام سال‌های سپری شده از آن غافل بودیم. محصول و تولید حاصل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در اقتصاد است نه دولت. بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری نیاز به محیط مناسب دارد؛ این محیط از دانشگاه شروع می‌شود اما نه دانشگاهی که از جامعه خبری ندارد. امروز شرکت‌های دانش‌بنیان در پارک‌های علم و فناوری تشکیل می‌شوند برای مثال نسبت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به دولتی در پارک علم و فناوری پردیس ۲۵ به یک است.

وی ادامه داد: بزرگترین شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه بیوتکنولوژی کار می‌کنند اما همین شرکت‌ها برای تامین سرمایه اگر به بانک مراجعه کنند با قوانین سخت‌گیرانه مواجه می‌شوند زیرا بانک‌ها درکی از دارایی نامشهود ندارند و برای اعطای وام، زمین و دارایی مشهود را برای ضمانت طلب می‌کنند. در اقتصاد دانش‌بنیان درباره انسان‌ها، ایده‌ها و کارآفرینی صحبت می‌شود نه دارایی ثابت. صندوق‌های پژوهش و فناوری در قانون جدید اختیارات زیادی گرفتند و به عنوان یک دارایی محل خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند زیرا هم از ضمانت خوبی برخوردار هستند و هم از پرداخت مالیات معافند. مجوز اولین صندوق pe از سازمان بورس گرفته شده که در زمینه امنیت غذایی فعالیت میکند. بورس محل تخلیه شرکت‌های دانش‌بنیان است که نمونه موفق آن عرضه اولیه تپسی است.