به گزارش صدای بورس, در پی خبر عضویت ایران در بریکس تحلیل‌های متفاوتی از اتفاق رخ داد. برخی از رسانه‌ها عضویت ایران را یک راه برای از بین بردن و دور زدن تحریم‌ها می‌دانند، این در حالی است عضویت در بریکس و فعالیت در آن در مستلزم برطرف شدن تحریم‌هاست.
شکل‌گیری و تحول بریکس
کشورهای عضو بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است. BRIC در سال ۲۰۰۳ توسط جیم اونیل اقتصاددات گلدمن ساکس برای اشاره به اقتصادهای نوظهور برزیل، روسیه، هند و چین ابداع شد. آفریقای جنوبی با پیوستن به این نهاد، آن را گسترش داد. در ابتدا این نهاد برای افزایش سطح همکاری اقتصادی بنا شده بود اما رفته رفته چارچوب نهادی آن تغییر کرد و به همکاری سیاسی تبدیل شد.
کشورهای عضو این سازمان حدود ۴۱ درصد جمعیت جهان و نزدیک به ۲۳ درصد تولید ناخالص جهانی را شامل میشود. چین و هند به عنوان دو بازیگر اصلی بریکس رشد بی‌نظیری را تجربه کرده‌اند و نقش خود را در اقتصاد جهانی مستحکم کرده‌اند.
شش کشور از جمله ایران، آرژانتین، مصر، اتیوپی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای پیوستن به این اتحادیه دعوت شده اند و عضویت آنها از تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۲۴ آغاز خواهد شد. مهمترین مزیت ژئواکونومیک عضویت ایران در این نهاد دستیابی به منابع مالی در مکانیسم ذخیره و نیز بانک توسعه جدید این بانک است. نهادهای متععدی در جهان شکل گرفته‌اند و اهداف بلند پروازانه‌ای داشته‌اند اما تعداد اندکی در عرصه عمل توانسته‌اند موفق باشند. در این میان مهمترین اقدام بریک "تاسیس بانک توسعه جدید" است.
در سال ۲۰۱۴ بانک توسعه بریکس برای تامین مالی پروژه‌های زیرساختی عضو بریکس تاسیس شد. این بانک که هم‌اکنون دفتر مرکزی آن در شانگهای چین قرار دارد، دارای سرمایه ۱۰۰ میلیارد دلاری است. این بانک دارای ۵ عضو است که عضویت امارات متحده عربی، مصر و بنگلادش نیز تایید شده است. عملیات وام‌دهی این بانک مبنی بر پروژه‌های زیربنایی مثل حمل و نقل، انرژی، آب و فاضلاب و زیرساخت‌های اجتماعی است. ایجاد ترتیبات ذخیره احتمالی بریکس، تاسیس شورای کسب و کار بریکس، برگزاری اجلاس سالانه، تاسیس شورای اندیشکده، راه‌اندازی لیگ دانشگاهی بریکس، اجلاس جوانان بریکس، مجمع رسانه‌ای و پارلمانی بریکس، گفت‌وگوی مشارکت اقتصاد دیجیتال بریکس از جمله دیگر اقدامات کشورهای بریکس است.
تجارت درون بریسکی
سهم تجارت درون ریسکی که بین کشورهای بریکس انجام میشود شاخص مهمی در مورد همگرایی میان اعضای بریسک محسوب میشود. به عنوان مثال در سال ۲۰۲۲ حجم تجارت میان اعضای بریسک حدود ۱۰.۶۱ درصد از کل تجارت کشورهای بریسک را شام می‌شد. عوامل متعددی باعث شده که این سهم اندک باشد، مراحل مختلف توسعه اقتصادی است، به عنوان مثال برزیل و روسیه کشورهای در حال توسعه هستند، در حالی که چین و هند جزو توسعه‌یافته‌ترین کشورهای بریکس محسوب می‌شوند. علت دوم هزینه حمل و نقل بین کشورهاست که کالاها را گران می‌کند.
سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی درون ریسکی
سهم سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی درون ریسک حدود یک تا دو درصد است، این در حالی است که سهم جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی از اتحادیه اروپا حدود ۲۵ درصد است.
جنگ روسیه علیه اوکراین و عدم حضور پوتین در این اجلاس بریکس به دلیل حکم بین‌المللی باعث شد که میان روسیه و اعضای بریکس زمینه‌های ضعف همگرایی سیاسی و ژئوپلوتیک بروز کند. فرایند عضوگیری ایران در این نهاد نیز ابهام نسبی وجود دارد و نیازمند زمان است چرا که با وجود تحریم‌های شدید آمریکا علیه ایران دشواری‌های فراوانی برای فعالیت وجود دارد. برخلاف برخی از تصورات رفع تحریم‌های مالی علیه کشور، پیش شرط مهمی برای بهره‌مندی ایران از مزایای ناشی از عضویت در این نهاد است.
مهمترین مساله‌ای که فعالین بازار سرمایه دنبال می‌کنند این است که تاثیر بریکس بر بازار سرمایه است. این امر مستلزم این است که در ابتدا موقعیت ایران در بریکس محکم شود که این امر در گرو برطرف شدن تحریم هاست. بنابراین پس از رفع تحریم‌ها، با بررسی نحوه فعالیت ایران در بریکس می‌توان از تاثیر بر بازار سرمایه سخن گفت.
نظر شما