متولی پلتفرم‌های طلا مشخص شد

به گزارش صدای بورس، طلا از روز کشف تاکنون همواره از ارزشمندترین اشیایی بوده که بشر به معامله و پس‌انداز آن کوشیده است. پس از هزاران سال هنوز هم طلا از معتبرترین کالاها به منظور مبادله و سرمایه گذاری است. برای خرید چنین کالای ارزشمندی مردم به فروشندگان معتبر و دارای جواز مراجعه می‌کنند تا در صورت بروز هر نوع مشکلی بتوانند برای حل مشکل از طریق قانونی اقدام کنند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و در عصر ارتباطات می‌توان به صورت اینترنتی نیز از سایت‌های معتبر و دارای مجوز طلا خرید. همچنین مردم می‌توانند نوع دیگری نیز در طلا سرمایه‌گذاری و خرید و فروش کنند یعنی صندوق‌های طلا که در بورس قابل معامله بوده و مبتنی بر شمش، سکه و یا ترکیبی از این دو و همراه با مقداری وجه نقد و اوراق هستند. با همه اینها به تازگی نوع دیگری از معاملات طلا رونمایی شده است که افراد می‌توانند به صورت اینترنتی به هر میزان که می‌توانند طلای آب‌شده خرید و فروش کنند، در این روش اما قواعدی وجود دارد که شک و تردید را نسبت به این نوع معاملات به وجود می‌آورد. در این نوع خرید و فروش اگر حجم طلای خریداری شده به حد نصاب مورد نظر سایت نرسد فرد نمی‌تواند طلای فیزیکی خریداری شده را دریافت کند. سایت‌هایی چون طلاین، زرپاد، میلی‌گلد، گلدیکا، طلاسی، عیاره، دیجی‌کالا، آپ و ... به این روش معامله می‌کنند؛ بررسی صحت و نظارت بر اینگونه معاملات موضوع این هفته گزارش پیش روست.

اتحادیه نظارتی بر فروش اینترنتی ندارد!
رئیس اتحادیه طلا و جواهر در رابطه با نظارت بر فروش آنلاین طلا گفت: با توجه به جواز اصناف واحدهای صنفی و همچنین قانون نظام صنفی، واحدها باید مبادلات خود را به صورت حضوری و فیزیکی انجام دهند. اتحادیه کسب و کارهای مجازی زیر مجموعه وزارت صمت است و مربوط به اتحادیه طلا و جواهر نمی‌شود.
نادر بذرافشان افزود: درکسب و کارهای مجازی فروشندگان باید جوازهای لازم را دریافت کرده باشندکه اتحادیه طلا از دریافت، شرایط و ضوابط آن اطلاعی ندارد البته برخی از سایت‌های فروش طلا، عکس جوازهای اتحادیه طلا را در سایت‌های خود گذاشته‌اند در صورتی که کسب و کارهای مجازی در حوزه ما نیست و اتحادیه کسب و کارهای مجازی باید پاسخگو باشد. بنابراین در رابطه با ضمانت، شرایط و قوانینی که وجود دارد باید از وزارت صمت و کسب و کارهای اینترنتی سوال شود، سوالی که خیلی از مردم در جامعه دارند ولی مربوط به اتحادیه طلا و جواهر تهران نیست زیرا اتحادیه فقط جوازهای رسمی و طبق قانون نظام صنفی و اتاق اصناف را برای واحدهایی که بازرسی می‌شوند صادر می‌کند و معاملات آنلاین مربوط به اتحادیه کسب و کارهای مجازی است.
بذرافشان ادامه داد: معتقدم باید تضامین لازم که مردم بتوانند با خیال راحت خرید کنند برای این نوع معاملات صادر شود. همانطور که می‌دانید به تازگی اعلام کرده‌اند فروش آنلاین طلای آب‌شده ممنوع بوده و ابتدا باید فیزیک طلا در بانک‌ها گذاشته شود. هر فعالیت اقتصادی که انجام می‌شود، تبلیغات برای آن صورت گرفته و مردم هم به آن سمت می‌روند، باید مسائل ایمنی، امنیتی و فنی آن قابل پیگرد و رسیدگی باشد بنابراین با توجه به اینکه این مساله حوزه اتحادیه طلا و جواهرات نیست در آن دخالتی نخواهیم داشت. همکاران برای تبلیغات با حفظ شئونات اسلامی و اقتصادی می‌توانند فعالیت داشته باشند، اما برای فروش اینترنتی همانطور که گفته شد باید از اتحادیه کسب و کارهای مجازی مجوز ورود در فضای آنلاین را دریافت کنند.

ضوابط رعایت نشود برخورد می‌کنیم
معاون فناوری های نوین بانک مرکزی گفت: درخصوص فعالیت پلتفرم‌های طلا، سازمان‌های مختلفی نقش دارند، الان هم وزارت صمت، بانک مرکزی و چند نهاد دیگر روی آن کار می کنند.
نوش‌آفرین واقفی افزود: مواردی که با آیین نامه های مربوطه همخوانی نداشته باشد، مورد برخورد قرار خواهد گرفت، از ۲-۳ هفته گذشته این ساماندهی شکل گرفته است. وی دامه داد: به تدریج با پلتفرم‌ها و سایت‌هایی که ضوابط را رعایت نکرده باشند برخورد شده و سرویس دهی آنها متوقف می‌شود، سرویس دهی ۲ پلتفرم فروش طلا در همین راستا متوقف شده است. واقفی همچنین افزود: ما به دادستانی هم نامه زدیم؛ دوستان هم پیگیری‌های لازم را انجام دادند. ۲ هفته‌ای است که ساماندهی این پلتفرم‌ها به طور جدی انجام می‌شود؛ اگر مواردی خلاف باشد به‌زودی جمع آوری می‌شود.

خالی فروشی، ریسک بزرگ معاملات
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز تجارت الکترونیک وزارت صنعت، معدن و تجارت در ارتباط با فروش طلای آنلاین گفته است: «مهم‌ترین ریسک در فروش طلا، خالی‌فروشی است؛ یعنی کسب ‌و کار پول را از مشتری دریافت می‌کند ولی طلا در اختیار ندارد، از این رو طبق نامه اخیر بانک مرکزی که مورد حمایت مرکز تتا (توسعه تجارت الکترونیک) هم هست، طلای فروخته ‌شده باید موجود باشد و در بانک ذخیره شود.»

در گفت‌وگو با یکی از مدیران «طلاین» بررسی شد: روش معاملات سایت‌های فروش اینترنتی
در رابطه با نحوه معاملات طلای آب‌شده به صورت مجازی و جزئیات آن با مصطفی افزونی، از مدیران سکوی «طلاین» گفت‌وگو داشتیم که در آن به تشریح فرایند و سایر نکات لازم این معاملات پرداخت.
***
نحوه معاملات طلای آب‌شده مجازی آنلاین چگونه انجام می‌شود؟
معاملاتی که در «طلاین» انجام می‌شود اصطلاحاً معاملات نقدی بوده و در همان لحظه که پول پرداخت می‌شود طلا از طلاین خریداری می‌شود و معادل طلای خریداری شده همیشه طلا موجود است. این معاملات اصلا به صورت فردایی، پسفردایی، کاغذی و... نیست.

برای تحویل فیزیکی طلای آب شده شرایطی وجود دارد.
بله. برای تحویل فیزیکی طلا، باید ابتدا هر میزان و هر نوع طلای آب شده که داریم (دست دوم و ...) را در آزمایشگاه ذوب کنند تا شمش آب شده به دست آید، این شمش‌ها می‌توانند در وزن‌ها و عیارهای مختلف باشند مثلاً ممکن است عیار از ۷۳۰ تا ۹۹۰ که عیار بالاتری دارد باشد. پس از این مرحله ۲ اتفاق می‌افتد، اول طلا با روش‌های مختلف، عیارسنجی می‌شود و بعد از آزمایش‌ها وقتی عیارش مشخص شد، چون آن آزمایشگاه زیر نظر اتحادیه طلا و جواهرات است و تاییدیه استاندارد هم دارد، به همین دلیل باید شماره سریالی هم روی آن درج شود و زمانی که وزن طلا از ۵۰ گرم کمتر باشد امکان اینکه مورد آزمایش قرار گرفته و شماره سریال بر آن درج شود را ندارد، به همین دلیل کلا تحویل طلا زیر ۳۰ گرم نداریم و اگر باشد هم دیگر عیار مشخص و شماره سریال نداشته و هرکس بخواهد آن را دریافت کند باید هزینه کلانی پرداخت کند تا دوباره عیار سنجی شود.

در همه کشور تحویل فیزیکی صورت می‌گیرد؟
طلاین در چند استان فعال است که برای تحویل فیزیکی در آنها مجموع طلای خریداری شده باید به ۱۰۰ گرم برسد به جز یزد که اگر مجموع طلای آب شده ۳۰ گرم هم باشد تحویل می‌شود. از طرف دیگر اگر شخصی بخواهد طلای آب شده را زیر وزن مقرر تحویل بگیرد مجبوریم مثلا پلاک یا شمش طلای سبک تحویل دهیم که هزینه بسته‌بندی آن از ۲۵۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان بنا به نوع شمش و بسته‌بندی و ... می‌رسد. البته در شعبه تهران نیز تحویل ۳۰ گرم داشتیم که خیلی استقبال شد و نتوانستیم آن حجم از کاربران را جوابگو باشیم، بنابراین مجدد وزن تحویل را روی ۱۰۰ گرم آوردیم و به مرور این مساله را اصلاح می‌کنیم تا بتوانیم وزن‌های کمتر هم تحویل دهیم هرچند اگر کاربری در تهران درخواست دهد که زیر ۱۰۰ گرم طلا تحویل بگیرد مشکلی نداریم اما وزن اعلامی ۱۰۰ گرم است. همچنین در استان اصفهان، کرمان و هرمزگان که شعبه نداریم چند، طلا فروش‌ هستند که به نمایندگی از ما طلا را تحویل می‌دهند، با توجه به قراردادی که با آنها داریم از ۱۰۰ گرم به بالا طلا را تحویل می‌دهند و به همین دلیل این محدودیت گذاشته شده است.

برای معاملات خود چه تضمینی دارید؟
معادل طلایی که به صورت مجازی خریداری شده و تحویل فیزیکی به خریدار نمی‌شود، طلای آب شده به خزانه بانک کارگشایی تحویل می‌دهیم. تاکنون هم طلای بسیاری تحویل شده است. به این صورت مشتریان بابت مسئله خالی‌فروشی و همچنین نگهداری طلای آب شده خریداری شده خود به هر میزانی که باشد می‌توانند آسوده خاطر باشند. همچنین با چند بانک دیگر هم برای نگهداری طلاها مذاکراتی در جریان است.

چه نهادی نظارت بر این معاملات را بر عهده دارد؟
برای معاملات آنلاین باید از اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی مجوز اخذ کرد اما به نظر می‌رسد فروشندگان طلا برای کسب جواز معاملات آنلاین باید مجوز اتحادیه طلا را نیز داشته باشند. درنتیجه با داشتن یک مغازه معمولی نمی‌توان جواز معاملات آنلاین طلای آب شده از اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی دریافت کرد.

خرید و فروش مجازی طلا برای کاربران چگونه است؟
کلاً معاملات طلا بر پایه عیار ۷۵۰ یا ۱۸ است، خرید و فروش آنلاین طلای زیر وزن تعیین شده محدودیت ندارد و به قیمت روز صورت می‌گیرد که قیمت کف بازار و بدون اجرت حساب می‌شود، همچنین در حال حاضر این معاملات مالیات و ارزش افزوده هم ندارد. برای حل مشکلات و شکایات نیز می‌توان هم به اتحادیه کسب و کارهای مجازی مراجعه کرد که کمیسیون بازرسی دارند و همچنین اتاق اصناف، برای اینماد نیز به سازمان تجارت که زیر نظر وزارت صمت است می‌توان مراجعه کرد.

• محمدرضا شاهوردیلو - خبرنگار

• شماره ۵۷۰ هفته نامه اطلاعات بورس