به گزارش صدای بورس،بازار سرمایه کشور طی ده سال گذشته با ایجاد زیرساخت‌های قانونی مناسب و ارائه سبد متنوعی از ابزارهای بدهی توانسته است با گذر از اوراق مشارکت بعنوان تنها ابزار تامین مالی، ابزارهای متنوعی همچون انواع اوراق صکوک (اجاره، مرابحه، منفعت، رهنی، خرید دین، وکالت و سایر)، اوراق سلف و اوراق تبعی در بازه‌های زمانی کوتاه و بلندمدت را در اختیار متقاضیان برای تأمین مالی قرار دهد و بازار تامین مالی کشور را که تا ده سال گذشته کاملا بانک محور بود بیش از پیش به سمت استفاده از ابزارهای بازار سرمایه سوق دهد.
تا پایان آبان ماه سال جاری مانده اوراق بدهی در بازار سرمایه کشور حدود ۱،۰۱۱ هزار میلیارد تومان بوده که از این مبلغ ۸۰ درصد آن متعلق به مانده اوراق دولتی و شهرداری‌ها و ۲۰ درصد آن معادل ۲۰۰ هزار میلیارد تومان متعلق به بخش خصوصی است. همچنین مبلغ اوراق بدهی منتشر شده از ابتدای سال نیز ۴۲۱ هزار میلیارد تومان بوده که ۹۰ درصد ان مربوط به اوراق دولتی و شهرداری و ۹ درصد آن معادل ۳۸ هزار میلیارد تومان مربوط به بخش شرکتی بوده است.
شرکت‌ها برای ضمانت اوراق بدهی از سه روش رتبه‌بندی، توثیق و ضامن شخص ثالث یا تلفیقی از آنها استفاده می‌کنند. با توجه به اینکه بخش بزرگی از شرکت‌ها به دلیل وضعیت صورت‌های مالی و عدم وجود سهام قابل توثیق قادر به استفاده از توثیق سهم و رتبه‌بندی نیستند، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا پایان آبان ماه حدود ۷۵ درصد از تعداد اوراق بدهی شرکتی با قبولی سمت ارائه شده توسط بانک‌ها بعنوان رکن ضامن منتشر شده است. انتشار بخش عمده اوراق بدهی شرکتی با قبولی سمت شخص ثالث (بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری) بعنوان ضامن و فرآیند زمانبر اخذ قبولی سمت از آنها، شرکت‌ها را با چالش‌های جدی در این حوزه روبه‌رو کرده است. یکی از فاکتورهای مهم در حوزه تامین مالی در کنار منبع تامین مالی و هزینه‌های آن، زمانبندی تامین منابع مالی است که صرفه تامین مالی از بازار سرمایه را با توجه به شرایط تورمی کشور و ارزش زمانی پول کاهش داده است. تامین مالی جمعی و اوراق مرابحه کوچک و کوتاه مدت با فراهم کردن امکان اخذ ضمانت‌نامه تعهد پرداخت برای ضمانت، توانسته است تا حدی این چالش را برای شرکت‌های کوچک مقیاس مرتفع سازد اما تامین مالی‌های بالای ۲۰۰ میلیارد تومان همچنان با چالش در این حوزه روبه‌روست.
لذا همکاری بیشتر بازار سرمایه و بازار پول جهت تسریع قبولی سمت رکن ضامن توسط بانک‌ها و تشویق شرکت‌ها به شفافیت در ارائه صورت‌های مالی می‌تواند در تسریع ارائه ضمانت توسط بانک‌ها موثر باشد و سرعت تامین مالی بخش خصوصی از بازار سرمایه از طریق انتشار انواع اوراق بدهی را بهبود دهد تا نقش بازار سرمایه در تامین مالی بخش خصوصی تقویت شده و به ابزاری موثر جهت جذب سرمایه‌های خرد به پروژه‌های اقتصادی تبدیل شود.
گلنوش شهرجردی- مدیر خدمات مالی شرکت سبدگردان کوروش
نظر شما