به گزارش صدای بورس، وحید شقاقی شهری با اشاره به اینکه متغیرهای اقتصاد ایران حکایت از ابرتورم نمی‌دهد، گفت: برای تحلیل وضعیت تورمی دو متغیر مهم یعنی بدهی‌های داخلی و بدهی‌های خارجی باید مورد بررسی قرار گیرد، چرا که تجربه جهانی نشان داده است وقتی بدهی‌های داخلی و خارجی کشوری از نسبتی فراتر برود، وارد فاز تورم‌های بسیار بالا و سپس ابرتورم می‌شوند.
وی افزود: وقتی در مورد ابرتورم صحبت میشود یعنی تورم ماهانه به ۴۰ یا ۵۰ درصد رسیده باشد، این در حالی است که در شرایط کنونی نسبت بدهی داخلی دولت و شرکت‌های دولتی به تولید ناخالص داخلی حدود ۳۰ درصد است، که این عدد تا ۷۰ درصد طبیعی و نرمال است، اما از ۷۰ تا ۱۰۰ درصد منطقه خاکستری و بالای ۱۰۰ درصد شرایط بد یا خطرناک محسوب میشود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اگر نسبت خالص بدهی خارجی به تولید ناخالص داخلی بالای ۵۰ درصد باشد وارد مرحله خطرناک ابرتورمی میشویم، تصریح کرد: کشورهایی همچون یونان، ونزوئلا، ایتالیا، اسپانیا و پرتغال که نسبت خالص بدهی خارجی به تولیدشان بالای ۵۰ درصد است، وارد ابرتورم شده‌اند، به عنوان مثال در کشوری مثل ونزوئلا این رقم بالای ۱۰۰ درصد و یا در یونان این عدد به بالای ۱۵۰ درصد رسید.
شقاقی با اشاره به اینکه بدهی خارجی کشورمان بسیار اندک و زیر هفت میلیارد دلار است، اظهار داشت: در برابر جی‌دی‌پی ۳۵۰ میلیارد دلاری این نسبت بسیار اندک است. بنابراین این دو شاخص به عنوان شاخص‌های سایه‌ای نشان میدهند با شرایط تورم‌های بسیار بالا فاصله وجود دارد، اما از آنجا که ناترازی‌های کشور در حال تشدید است، اگر نتوان ناترازی‌ها را مهار کرد، بحران رخ می‌دهد.
وی افزود: تشدید ناترازی‌ها مثل ناترازی صندوق بازنشستگی، ناترازی بانکی و ناترازی انرژی و یا تشدید خروج سرمایه می‌تواند تنگنای منابع مالی را افزایش دهد و اگر دولت برای خروج از این تنگنا و تسویه بدهی‌ها اقدام به فروش اوراق بدهی و اموال مازاد خود کند و یا فراتر از آن اقدام به اخذ وام‌های خارجی کند، این یعنی دولت در مسیر تورم‌های بسیار بالا و ابرتورم قرار گرفته است.
این اقتصاددان با تأکید بر اینکه امسال و تا سال ۱۴۰۵ با تورم‌های سه رقمی فاصله خواهیم داشت، یادآور شد: اگر دولت نتواند ناترازی‌ها را مهار کند، این ناترازی‌ها می‌تواند پاشنه آشیلی برای دولت‌های بعدی باشد و کشور را وارد تورم‌های سه رقمی بالا کند.
شقاقی اظهار داشت: در مجموع، شرایط کنونی از حیث این دو شاخص نگران‌کننده نیست، اما این نافی تورم بالا نیست، چرا که شش سال است میانگین تورم موجود در کشور ۴۰ درصد یعنی دو برابر میانگین تورم بلندمدت پنجاه ساله ایران شده است که تورم بالایی محسوب میشود، اما وقتی از ابرتورم صحبت میشود یعنی تورم‌های ماهانه بالای ۴۰ تا ۵۰ درصد که فعلاً با این مرحله فاصله وجود دارد.
این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه اگر دولتمردان و سیاست‌گذاران فکری برای مهار ناترازی‌ها نکنند، شرایط بسیار وخیم خواهد شد، خاطرنشان کرد: در سال جاری نسبت کمک دولت به صندوق‌های بازنشستگی از بودجه عمومی دولت به ۱۷ درصد رسید، این در حالی است که دو سال گذشته این شاخص ۹ درصد بود و اگر نتوان این ناترازی را مهار کنیم کرد، تا پایان این دهه، ۵۰ درصد بودجه عمومی دولت صرف ناترازی صندوق‌های بازنشستگی میشود، بنابراین دولت، مجلس، قوا و تمامی نهادها باید تلاش کنند و با همت، برنامه و عقلانیت ناترازی‌های کشور در همه بخش‌ها از جمله ناترازی بانکی، ناترازی بودجه‌ای، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، ناترازی تجاری، کسری حساب سرمایه و ناترازی انرژی را در وضع کنونی به حداقل برسانند و برای کنترل تورم برنامه‌ای منسجم تدوین کنند.
نظر شما