در کل افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بیشتر از میزان مشخصی باعث ضرردهی پتروشیمی‌ها می‌شود، حال اینکه گفته شود پتروشیمی‌های خوراک گازی، خوراک ارزان دریافت می‌کنند و زنجیره را توسعه نمی‌دهند، درست نیست. از لحاظ فنی امکان توسعه زنجیره این پتروشیمی‌ها وجود ندارد و زنجیره پایین دست این پتروشیمی‌ها محدود است و خیلی ماده مهم پایین نیست.
یک زنجیره که زنجیره استیک اسید است و زنجیره سودی است، حجم تولید بالایی هم نمی‌خواهد؛ یکی هم زنجیره فرمالدهید است که وظیفه پتروشیمی‌ها نیست یعنی کارگاه‌های کوچک و واحدهای صنعتی مثلا شرکت‌های تولید چسب یا تولید لوازم چوبی و MDF و... باید بروند به دنبال زنجیره فرمالدهید و درواقع واحد پتروشیمی نیاز ندارد. بنابراین انتظار ما از اینکه واحدی مانند متانول زنجیره خود را توسعه دهد غیر معقول است که مثلا واحد تبدیل متانول به اولفین بزند که اصلا در شرایط اقلیم کشور نیست. بنابراین اگر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها را گران کنیم، منطق غلطی است. حال جدای از این مسئله بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها که اواخر دهه ۸۰ تصویب شده باید میانگین نرخ گاز طبیعی داخل کشور را به ۷۰ درصد قیمت صادراتی برسانیم. این قانون باید اجرا شود اما مسئله این است که پتروشیمی‌های خوراک گازی در کل ۵/۳ درصد گاز کشور را به عنوان خوراک مصرف می‌کنند.
کل صنعت پتروشیمی حدود ۹ الی ۱۰ درصد گاز تولیدی کشور را مصرف می‌کند که از این میزان فقط ۵/۳ درصد خوراک است. اگر بخواهیم مثلا ۷۰ درصد قیمت گاز داخل کشور را از این خوراک حاصل کنیم درواقع منطق درستی در پشت آن نیست. درست است که این صنعت گاز را به عنوان خوراک می‌گیرد و از آن استفاده می‌کند و باید گران‌تر باشد ولی این میزان واقعا غیر معقول است. در نهایت اینکه پتروشیمی‌ها برای ما سود بالایی دارند و باید در مسائل ارزی چند فاکتور مهم را در نظر بگیریم یک فاکتور مهم کیفیت ارز بازگشتی است؛ یعنی نمی‌توان ارزی را که حاصل از صادرات نفت است با ارزی که حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی است، یکی در نظر گرفت چون کیفیت این ارز پتروشیمی خیلی بالاتر است، در دسترس‌تر است سریع وارد شبکه ارزی کشور می‌شود و تاثیر آن خیلی مثبت‌تر است، نسبت به دیگر ارزهایی که به کشور وارد می‌شوند و اگر هم بخواهیم جمع بندی کلی کنیم در حقیقت این بازگشت نرخ خوراک می‌تواند واقعا سوددهی شرکت‌ها را افزایش دهد و به یک حد معقولی برساند و قطعا تاثیر خوبی بر سوددهی شرکت‌ها خواهد داشت.
- میثم فتحی محب - کارشناس حوزه انرژی
- شماره ۵۴۹ هفته نامه اطلاعات بورس
نظر شما