به گزارش صدای بورس، صنعت بانکداری را می‌توان یکی از پرحاشیه‌ترین صنایع داخل ایران دانست که در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفتند. البته که بسیاری از افراد جامعه حتی نمی‌دانند که کارکرد درست بانک چیست؛ بخش عمده‌ای از مردم کار این صنعت را بنگاه‌داری و سرمایه‌گذاری می‌دانند و آن را صنعت پرسودی تلقی می‌کنند اما حقیقت چیز دیگری است؛ حقیقت این است که طبق قوانین موجود، گفته‌های سران و همچنین آیین‌نامه‌های بانک مرکزی بانک‌ها نباید با پول افراد جامعه اقدام به بنگاه‌داری کنند و صرفا باید به میزان سودی که از وام و کارمزد تسهیل‌گری می‌گیرند؛ امور خود را بگذرانند. البته که نباید از این موضوع غافل شد که سیاست‌های دستوری و سخت‌گیری‌های موجود که منتج به تسهیلات تکلیفی کمرشکن و کارمزدهای ناچیز می‌شود، بسیاری از بانک‌ها را ناچار می‌کند که از چارچوب موجود خارج شوند. مهم‌ترین سوالی که خواننده تا اینجای مطلب با آن مواجه می‌شوداین است که «چطور بانک‌هایی که قانونی کار می‌کنند دوام آورده و بدهی زیادی هم ندارند؟» برای پاسخ به این پرسش مهم سراغ رئیس هیأت مدیره بانک سینا، محسن خدابخش رفتیم و با آن گفت‌وگویی مفصل داشتیم که در ادامه آن را می‌خوانید.
* تلقی شما از وضعیت کنونی «وسینا» چیست؟
بانک سینا در حوزه تسهیلات اعطایی و منابع جذب شده توانسته عملکرد خوبی داشته باشد و تراز مثبتی را به ثبت رسانده. ضمن اینکه این بانک در حوزه عملیات بانکی نیز الزاماتی که بانک مرکزی تعیین کرده را به‌طور کامل رعایت کرده و در حال‌حاضر کفایت سرمایه بالای ۸ را داراست. رویکرد و سیاست سینا نسبت به مشتریان و ارائه خدمات کامل بانکی بوده و چون این بانک در راستای وظایف ذاتی یک بانک که واسطه گری مالی است اقدام می‌کند قاعدتاً این موضوع در شرایط کنونی اقتصادی برای مشتریان نیز جذاب است.
* چرا به سمت بنگاه‌داری نمی‌روید؟
با توجه به سیاست‌گذاری‌های بانک مرکزی که بانک‌ها را از این مورد منع می‌کند و تاکید وزیر اقتصاد در سال جاری بر بنگاه سازی و جلوگیری از بنگاه‌داری، بانک سینا نیز در همین راستا حرکت می کند و در اعطای تسهیلات نیز همواره حمایت از تولید و تأمین سرمایه در گردش بنگاه های تولیدی را مدنظر قرار می دهد.
* قبل‌تر خبر از افزایش سرمایه داده بودید؛ الان در چه مرحله‌ای هستید؟
طبق آن چیزی که بانک مرکزی به تصویب رسانده، سرمایه تمامی بانک‌ها باید به ۲۰ همت افزایش پیدا کند و بانک سینا نیز از این قاعده مستثنی نیست و در موعد مقرر بانک مرکزی با توجه به تدارکات دیده شده این مورد صورت می‌گیرد و در نهایت برای اطلاع‌رسانی این مورد گزارشات مربوطه در سامانه کدال منتشر می‌شود.
* مقصد این افزایش سرمایه کجاست؟
محلی که قرار است این افزایش سرمایه در آنجا صرف شود حوزه بانکداری بوده و بانک سینا قصد دارد در حوزه عملیات بانکداری و توسعه خدمات این افزایش سرمایه را هزینه کند. هدف نهایی در بانک سینا تبدیل شدن به یک بانک فول سرویس است تا بتواند خدمات کامل‌تری به مشتریان خود در راستای تسهیل‌گری و واسطه گری مالی انجام دهد.
روند درآمدی بانک سینا از ابتدای سال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
درآمدها و هزینه ها به‌صورت تخصصی و لحظه ای در حال رصد بوده و روند درآمدزایی به‌طور کامل مطابق با بودجه تعیین شده پیش رفته است و رشد معقولی نسبت به سال گذشته خواهیم داشت.
* گواهی سپرده یا وام بانکی؛ کدام و چرا؟
گواهی سپرده تعریف ویژه خود را دارد، گواهی سپرده خاص برای شرکت خاصی و تأمین مالی طرح های مشخص و جدید سودآور به کار گرفته می شود. اصل در اقتصاد این است که گرفتن این گواهی سپرده برای هر بخشی صرفه اقتصادی دارد و اگر شرکتی می‌تواند سودی بیش از بهره اوراق گواهی کسب کند، مستحق این گواهی است. البته دولت و بانک مرکزی نیز در همین راستا اقدام به انتشار این اوراق کردند چرا که برای افزایش سرمایه در گردش شرکت‌ها این راه را مناسب دیده و همچنان این دیدگاه پای‌برجاست. بسیاری از شرکت‌ها می‌توانند با افزایش سرمایه در گردش خود که منتج به تولید می‌شود، هزینه‌های خود را کاهش دهند. البته که منظور از کاهش در این کلام کاهش در بحث صرفه به مقیاس است. اگر اصول اقتصادی را نیز اساس بحث خود قرار دهیم باید اینطور بررسی کنیم که عرضه و تقاضا ملاک تعیین قیمت‌اند و اگر تقاضا برای هر چیزی بیشتر شود، قیمت آن نیز متناسب با تقاضا تغییر می‌کند. حال بهتر اینکه نرخ به‌صورتی تنظیم شود که صرفه اقتصادی برای هر دو طرف وجود داشته باشد.
* خرید سهم «وسینا» چه جذابیتی دارد؟
بانک سینا همه ساله توانسته سود عملیاتی برای سهامداران به ارمغان بیاورد و از لحاظ ارزش دارایی‌ها در شرایط پایداری است. ضمن اینکه هر بازدهی مترتب در نظر گرفتن ریسک‌های موجود آن است و سرمایه‌گذاری در «وسینا» ریسک بالایی ندارد، در حوزه سود غیرعملیاتی نیز با توجه به آگهی‌های موجود برای املاک بانک سینا و بودجه تعیین شده شرایط مطلوبی را درحال گذران هستیم و هیچ‌گونه جای نگرانی در این حوزه وجود ندارد. البته باید به این نکته نیز اشاره کنم که نهایتا در بازار سهم شرکت‌ها به ارزش ذاتی آن سوق پیدا می‌کند.
* بانک سینا چقدر با ارزش ذاتی خود فاصله دارد؟
مسئولیت محاسبه ارزش ذاتی شرکت‌ها با فعالان بازار بوده اما با توجه به شرایط صنعت بانکی می‌توان گفت که سهام بانک سینا یک سهام بنیادی بوده و همواره توانسته است عملکرد خوبی از خود داشته باشد. البته که مجددا تاکید می‌کنم که وظیفه محاسبه دقیق ارزش ذاتی هر شرکتی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کند، با کارشناسان مربوطه و سرمایه گذاران است.
* از موانع صنعت بانکداری بگویید.
یکی از مشکلات اصلی در حوزه بانکداری قیمت‌گذاری دستوری در حوزه عملیات بازار است و امید می‌رود تا این مورد توسط بانک مرکزی پیگیری شود و در انتها بانک‌ها بتوانند در این مورد نیز به رقابتی منطقی با یکدیگر بپردازند همچنین تسهیلات خارج از توان بانک نیز سرعت رشد بانکداری را کاهش می دهد. در کل بنده قائل به رقابت در همه حوزه‌ها هستم و این رقابت باید همواره در ابزارها و خدمات حوزه سرویس‌دهی متداول نیز صورت بگیرد. ضمن اینکه در این مورد نیز تاکید می‌کنم، بانک سینا به دنبال دستیابی به مرحله‌ای از خدمات است که می‌توان آن را خدمات‌دهی فول سرویس نامید تا بیش از پیش بتواند به مشتریان خود به بهترین نحو خدمت کند.
* برنامه شما برای جذب منابع بیشتر برای «وسینا» چیست؟
در این مورد مهم‌ترین کاری که بانک سینا در برنامه‌های پیش‌روی خود دارد اینکه در حوزه فناوری اطلاعات و استفاه از خدمات الکترونیکی بتواند توسعه را به بهترین نحو ممکن محقق سازد و درگاه‌های پرداخت را با توجه به توسعه فروش‌های اینترنتی گسترش خواهیم داد. ضمن اینکه خدمات دهی به مشتریان را در حوزه‌های ارزی و ریالی را به‌صورت فول سرویس در آینده نزدیک پیش‌بینی می‌کنیم و طبق شعار بانک سینا که بیانگر تعاملی متقابل بین مشتریان و بانک تحت این تعریف که مشتریان جایگاه بانک را ارتقا دهند و ما نیز بهترین خدمات را به مشتریان ارائه دهیم تا مشتریان در جایگاهی که مورد انتظارشان هست قرار گیرند. این فرایند برد برد را در پیش خواهیم گرفت.
* می‌توانیددرمورد توسعه، مصداقی صحبت کنید؟
پایدارسازی سامانه‌هایی که در حال‌حاضر تدارک دیدیم وتوسعه ابزارهای الکترونیک برای مشتریان از مواردی است که می‌توان در مثال گنجاند و بیشتر توسعه «وسینا» در آینده در حوزه بانکداری دیجیتال خواهد بود وشاید بتوان گفت که ساز و کارهای جدید مدنظر ارتباطی با شیوه‌های بانکداری کنونی نخواهد داشت.
* تا عید چه میزان درآمدزایی‌خواهید داشت؟
درآمدهای بانک سینا به دو بخش مشاع و غیرمشاع تقسیم می‌شود و برای اینکه میزان درآمد تا پایان سال را برآورد کنیم باید به بودجه تعیین شده رجوع کنیم که طبق روندی که تا به امروز بانک سینا برآن پایبند بوده، سود پیش‌بینی شده محقق می‌شود. همانطور که سهامداران مستحضرند، چندی پیش سود قطعی محاسبه و تقدیم سپرده‌گذاران بانک شد. در مورد درآمدهای غیر مشاع هم که عایدی اصلی آن نصیب سهامداران می‌شود در سال جاری اقدامات بسیار مفیدی انجام دادیم که صورت‌های آن در گزارشات منتشر شده ماهانه و فصلی آورده شده است.
* با توجه به تحولات دیجیتال، شعب حضوری را حذف نمی‌کنید؟
بانک سینا تافته جدا بافته‌ای از سایر بانک‌های موجود نیست و با وجود این تحولات همه خدمات در ادامه مسیر این بانک ارائه خواهد شد حال ممکن است که شمایل آن متفاوت با چیزی باشد که اکنون مشاهده می‌کنید. البته فرهنگ ایرانی نیز بسیار درمورد تصمیم‌گیری‌های پیش‌رو در این حوزه موثراست و باید به آن توجه ویژه‌ای شود. با توجه به فرهنگ موجود در جامعه حداقل در این زمان اجازه نمی‌دهد که کلیه شعب حضوری برچیده شوند و کاری که در این زمان می‌توان انجام داد حرکت به سمت توسعه شعب الکترونیک به‌جای شعب فیزیکی است.
* قصدی برای فروش املاک دارید؟
بانک سینا طبق مقررات بانک مرکزی عمل می‌کند و حدود دارایی‌های ثابت بانک نیز توسط این نهاد مشخص شده و این موضوع مستلزم فروش املاک مازادی است که تمام بانک‌ها دارند. آگهی‌های فروش املاک بانک سینا نیز قابل مشاهده است و تمامی املاک آن برای رسیدن به حد نصاب بانک مرکزی فروخته می‌شود. در ماه‌های اخیر هم با توجه به اخبار فروش که در کدال و روزنامه‌های کثیرالانتشار، منتشر شده می توانیم سود غیرعملیاتی مطلوبی را به دست آوریم.
* با عایدی فروش املاک چه‌می‌کنید؟
کار بانک‌ها تسهیل‌گری و واسطه‌گری مالی است و ما می‌توانم تنها در این حوزه‌ها و در موارد مجاز سرمایه‌گذاری اقدام به فعالیت کنیم. ضمن اینکه تاکید می‌کنیم مهم‌ترین بخشی که بانک‌ها می‌توانند در آن فعالیت کنند حوزه اطلاعات و فناوری است.
* بانک مرکزی برای توسعه مجوز دیگری هم می‌دهد؟
به‌طور کلی بانک مرکزی در مواردی که تکمیل کننده زنجیره خدمات بانک باشد مجوز لازم را می‌دهد و منعی در این مورد وجود ندارد؛ کما اینکه در حال حاضر نیز بانک سینا سهامدار ۵۱ درصد لیزینگ سیناست و در مواردی همچون صرافی و نئو بانک نیز فعالیت دارد.
* بازار سرمایه یا بازار پول کدام جذاب‌تر است؟
اقتصاد در جهان به دو بخش کلی بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می‌شود اما در ایران، اقتصاد از قدیم الایام به‌شکل بانک محور بوده و چون براساس کسری منابع به‌وجود آمده و اگر کسی هم مازاد منابع داشته باشد در بانک سرمایه‌گذاری می‌کند، ماهیت آن را نمی‌توان در مقیاس جهانی گنجاند. ضمن اینکه بازار سرمایه و بازار پول رقیب یکدیگر نیستند و بلکه مکمل هم‌دیگر نیز هستند و نباید بین آنها اختلافی ایجاد کرد. اگر این دو بازار مکمل هم باشند و با نگاه در نظریه‌های اقتصاد کلاسیک می‌توان تامین مالی را در بلند مدت از بازار سرمایه و در کوتاه مدت از بازار پول انجام داد، اگر این اتفاق به شکل درست و اصولی خود انجام شود می‌توان روزهای خوبی را برای هر دو بازار متصور شد.
* نگاه دولت به این موضوع چیست؟
به‌نظر من دولت حال حاضر در این راستا قدم برداشته، هر چند که بخواهیم بگوییم این مسیر دارای سرعت پایینی است اما در نهایت نمی‌توان آن را انکار کرد. ضمن اینکه دیدگاه این دولت می‌تواند در حوزه ایجاد تعادل بین بازار سرمایه و بازار پول مفید واقع شود.
* دولت پزشکیان به نفع یا ضرر صنعت بانک؟
ثبات سیاستگذاری در حوزه بانکداری بسیار حائز اهمیت است و ریاست بانک مرکزی در سه سال گذشته سیاست‌هایی را تدوین کردند که سیاست‌های بانکی در کل امکان دستیابی فوری و سریع را ندارند. سیاست‌گذاری‌های حال‌حاضر در مورد جلوگیری از قیمت‌گذاری‌های دستوری و ایجاد رقابت و واقع‌بینی موجود در نگاه مسئولان شاید در کوتاه مدت تکانه‌هایی را ایجاد کند اما در بلند مدت ثمر یافته و منتج به تولید می‌شود.
* جایی برای ورود بخش خصوصی در صنعت بانک خالی است؟
با توجه به نگاه بانک مرکزی می توان در جواب این پرسش چنین گفت که در حال حاضر بهتر آن که بانک‌های تخصصی نسبت به بانک‌های عمومی توسعه بیشتری پیدا کنند تا به بخش تولید و کلیت اقتصاد کمک بیشتری شود. در مورد ورود بانک‌های جدید نیز بحث رقابت مطرح است و اگر مجموعه‌ای چنین پتانسیلی را در خود می‌بیند که به این بازار ورود کند و رقابت را در پیش‌گیرد هیچ مشکلی نیست و حتی بانک‌های جدید اگر چنین قابلیتی را از خود بروز دهند می‌توانند بانک‌های توسعه‌نیافته را از دور خارج کنند. در هر حال خدمات بهتر و نوتر را باید پذیرا بود.
* سیاست‌های دولت از بانک‌های جدید استقبال می‌کند؟
با توجه به سیاست‌های اقتصادی حال حاضر دولت می توان گفت که اهدای مجوز را باید در پرتو سیاست‌گذاری‌های کلان بانک مرکزی در این مورد دید. از لحاظ چشم‌انداز بانکداری باید به تحولات اقتصادی جهان و رونق گرفتن کریپتوکارنسی‌ها توجه کرد و بانکداری ایران نیز باید به این موارد دقت کند و سعی کند تا در راستای توسعه همگام جهانی قدم بردارد؛ البته که این موارد مستلزم قانون گذاری‌های بانک مرکزی در آینده است.
* فعالیت در حوزه رمز ارزها قانونی می‌شود؟
این بحث پارادایم شیفت است و باید به این نکته دقت کرد که درحال‌حاضر سیاستگذاری شفافی در این مورد وجود ندارد و صرفا در بستری کوچک که سندباکس باشد در حال آزمون و خطاست. این مورد بحث آسانی نیست که بتوان به راحتی درمورد آن تصمیم گرفت و از نگاه کلان هم مشخص نیست که چه تاثیری بر اقتصاد کشور داشته باشد. بانک‌ها رگولاتور هستند و نمی‌توانند وارد مباحثی شوند که ریسک زیادی به آنها وارد شود و تا قانون‌گذاری در این مورد صورت نگیرد، اتفاقی میسر نمی‌شود.
-
ساره صابری - خبرنگار
- شماره ۵۷۴ هفته نامه اطلاعات بورس
نظر شما