طلایی‌های بازار معرفی شدند 

به گزارش صدای بورس، وقتی لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ هجری شمسی از تلویزیون پخش می‌شد و اکثر مردم در دل خود برای شروع یک سال جدید آرزوهای خوب می‌کردند، هیچکس پیش‌بینی نمی کرد که چه سال پر حادثه‌ای آغاز شده است؛ سالی که همه نوع اتفاقی از سقوط هلیکوپتر حامل رئیس جمهور و همراهان ایشان گرفته تا روی کار آمدن مجدد ترامپ را در صفحات تقویم خود جای داده است.

سالی که در آن مسعود پزشکیان به ریاست جمهوری برگزیده شد (دور از هر احتمال و پیش‌بینی، حتی در جریان مناظره‌های انتخاباتی) و ترور دبیر کل حماس در مراسم تحلیف او رقم خورد. سالی که ایران و رژیم صهیونیستی بی واسطه و در خاک یکدیگر به جنگ برخواستند. سالی که دبیر کل حزب الله و جمعی از ارکان این تشکل مبارزاتی و سیاسی ترور شدند و ده‌ها اتفاق کوچک و بزرگ دیگر.
هر یک از اتفاقات فوق الذکر به تنهایی کافی است تا ریسک‌های خارق العاده‌ای را به بازارهای مالی و کالایی تحمیل کند؛ به خصوص آن که با تصمیمات جدیدی نیز در حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی همراه بود که آخرین این تصمیمات، ایجاد سامانه ارز تجاری و حذف کامل ارز نیمایی است. در این گزارش اما طبق روال گذشته به بررسی روند تغییرات صندوق‌های مبتنی بر سکه و طلا می‌پردازیم و این صندوق‌ها را در بازه ده ماهه گذشته تحلیل می‌کنیم.

طلا و نقره و برنز به کدام صندوق‌ها رسید؟
بر اساس آمارها، در دوره ده ماهه ابتدای سال تا انتهای دی ماه، بازارهای سکه و طلا و ارز همگی با رشدهای دورقمی و شدید روبه‌رو شده اند. در این دوره سکه امامی با نرخ ۷۴ درصدی، پیشتاز رشد قیمت‌ها در همه بازارهای نقدی و صندوق‌های سکه و طلاست. پس از آن طلای ۱۸ عیار در این مدت ۶۲.۷۱ درصد رشد را تجربه کرده است. جایگاه بعدی به زرفام آشنا با ۵۷.۵۹ درصد و صندوق نهایت نگر با ۵۷.۱۲ درصد در جایگاه بعدی قرار گرفته اند. در مدت ده ماه گذشته قیمت دلار ۳۱.۹ درصد افزایش یافته که اثر خود را بر بازار سکه و طلا گذاشته است. قیمت اونس جهانی هم در همین مدت ۱۸ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. در بین صندوق‌های مبتنی بر سکه و طلای بورس اما پنج صندوق با بالاترین بازدهی‌ها عبارتند از صندوق زرفام آشنا (با بازدهی ۵۷.۵۹ درصد)، نهایت نگر ناب (با بازدهی ۵۷.۱۲ درصد)، عیار مفید (با بازدهی ۵۳.۸۶ درصد)، گوهر کیان (با بازدهی ۵۱.۰۴ درصد) و کهربا (با بازدهی ۵۰.۷۵ درصد).
کمترین بازدهی نیز به صندوق‌های طلای آلتون (با بازدهی ۳-.۴۸ درصد)، جواهر دنای زاگرس (با بازدهی ۴۲.۹۲ درصد) و گنج زرین کاردان (با بازدهی ۴۳.۸۸) درصد می‌رسد. آن چه مشخص است با نسبت‌های متفاوت، صندوق‌های طلا از وضعیت کنونی بازارهای نقدی طلا و سکه سهم برده اند و هم مسیر با تحولات موثر بر فضای کلی اقتصاد این بازارها حرکت کرده اند.

ترامپ آمد
اما این پایان مسیر نیست؛ همزمان با تحلیف ترامپ و آغاز رسمی فعالیت او در کاخ سفید، قیمت طلا و سکه در بازار تهران ناگهان بالا کشید. در لحظه تنظیم این گزارش هنوز مشخص نیست این روند افزایشی در روزهای آتی ادامه یابد یا خیر، اما آن چه مشخص است ترامپ در برابر تهران ساکت نخواهد نشست و هرچند در روز تحلیف به صراحت به مردم کشورش قول داد جنگی را شروع نخواهد کرد، اما معلوم نیست چه تحریم‌هایی علیه ایران در نظر خواهد گرفت.
احتمالا تصمیماتی که او در کاخ سفید در پیش خواهد گرفت، بسترسازی برای کشاندن تهران به پای میز کذاکره بر اساس شروط آمریکاست و رئیس جمهور در تازه ترین صحبت‌های خود نیز به آن اشاره کرده است. پزشکیان در تازه ترین گفتگوی خود با NBC به تخلفات گسترده آمریکا و خروج ترامپ از برجام و موضوعات دیگر اشاره کرده است که نشان می‌دهد هر مذاکره‌ای با آمریکا نیازمند اعتمادسازی گسترده‌ای است که احتمالا به این زودی‌ها میسر نخواهد بود. با این حال دولت چهاردهم گزینه مذاکره را برخلاف دولت قبل منتفی نمی داند و به گفته پزشکیان تیم ظریف در حال ارزیابی جوانب این امر است.
هرچند مذاکره با آمریکا و آغاز دور جدید گفت و گوهای برجام با حضور آمریکا موضوعی نیست که دولت به تنهایی درباره آن تصمیم بگیرد، اما نمی توان جلب رضایت دولت و شخص رئیس جمهور از تصمیم‌گیران حاکمیت را نیز منتفی دانست و باید گفت حتی گفت و گوی تلویزیونی پزشکیان با یک رسانه آمریکایی نیز با هماهنگی صورت گرفته است. آن چه مشخص است بازارهای کشور در شرایط جدیدی قرار خواهند گرفت. از این به بعد تحرکات آتی بازارها بیش از موضوعات ژئوپلیتیک به تصمیمات اقتصادی متکی خواهد بود؛ مگر آن که تحرکات نظامی دوباره تشدید شوند، چراکه فعلا با آتش بس در غزه، احتمال آرام شدن نسبی اوضاع دور از ذهن نیست.
در این بین کارشناسان معتقدند ایران به دلیل چالش‌های اقتصادی که با آن روبه‌رو است باید زود تصمیم بگیرد. این تحلیل منطقی است، چراکه بودجه کشور در نتیجه کاهش درآمدهای کشور با کسری بودجه‌ای نزدیک به ۸۰۰ همت روبه‌رو است که این رقم می‌تواند با تحریم نفتی ایران در ماه‌های آتی به شدت افزایش یافته و غیرقابل کنترل شود که نتیجه آن جهش شدید تورم در کشور خواهد بود. به علاوه دولت از همه ابزارهای خود برای بازار ارز استفاده کرده و حالا با حذف سامانه نیما و روبه‌رو کردن صادرکنندگان و واردکنندگان برای قیمت‌های توافقی ارز، یک جهش قیمتی حدودا ۲۰ درصدی را به همه صنایع تحمیل کرده است. حالا این که چنین تصمیماتی در آینده چه نتایجی به همراه خواهند داشت بماند، اما آن چه مشخص است، کفگیر ارزی دولت به ته دیگ خورده و این خرده تصمیمات ارزی، برای کنترل موقتی بازار ضروری است و نمی تواند نسخه عبور از مشکلات محسوب شود. البته ایران با اروپا مذاکرات ابتدایی را استارت زده، اما بدون حضور آمریکا، این گفت گوها بدون شک کمکی به حل مشکلات اقتصادی کشور نخواهند کرد و همه بازارها در شرایط کنونی به دو موضوع چشم دوخته اند؛ ورود ترامپ به مذاکره با ایران و یا درگیری دیگر با رژیم صهیونیستی که این دو را باید در یک مسیر تجزیه و تحلیل کرد، چراکه آغاز مذاکرات آمریکا و ایران، عامل بازدارنده مهمی در برابر نتانیاهو برای حمله به کشور تلقی می شود، یا لااقل برای مدتی می‌تواند این نقش بازدارنده را ایفا کند.

• حمزه بهادیوند چگینی - روزنـامه‌نـگار

• شماره ۵۷۷ هفته نامه اطلاعات بورس